Η χορογράφος Kat Válastur τοποθετεί το ανθρώπινο σώμα στο τραπέζι του χειρουργού

Η χορογράφος Kat Válastur τοποθετεί το ανθρώπινο σώμα στο τραπέζι του χειρουργού Facebook Twitter
Ο ερμηνευτής στο «Rasp your Soul» μετασχηματίζεται συνεχώς βγάζοντας από πάνω του στοιβάδες δέρματος σημαδεμένες από πολιτιστικά inputs μέχρι να φτάσει όσο γίνεται πιο κοντά στον πιο άγριο κομμάτι του, που δεν είναι αυτός.
0

Ένα «ανθρωποειδές με ευαίσθητο δέρμα» θα καταλάβει την Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση για να κλείσει ιδανικά το ρεπερτόριο της φετινής σεζόν. 

Η εγκατεστημένη εδώ και μερικά χρόνια στο Βερολίνο Ελληνίδα χορογράφος Kat Válastur παρουσιάζει στην Αθήνα, μετά την πρεμιέρα του στη Γερμανία, το νέο της έργο με τίτλο «Rasp your Soul», με το οποίο προσεγγίζει τη σύγχρονη ψηφιακή εποχή μέσω της μυθολογίας.

Ο περφόρμερ Enrico Ticconi που έχει αναλάβει να ερμηνεύει στο σόλο μεταμορφώνεται σε ένα μυθολογικό (ή μετα-μυθολογικό), απροσδιόριστης ταυτότητας ον που αφαιρεί συνεχώς από πάνω του στοιβάδες δέρματος σημαδεμένες από πολιτιστικές προσλαμβάνουσες και η χορογράφος προσπαθεί να δει τον χώρο μέσα του, όπως αυτός διαμορφώνεται από τους εξωγενείς παράγοντες.

 

Το Βερολίνο είναι ένα μελίσσι όπου όλοι είναι συνεχώς σε εγρήγορση, όλοι δουλεύουμε, ταξιδεύουμε, επιστρέφουμε, οι περισσότεροι χορευτές είναι και δημιουργοί, τρέχουν πολλά πρότζεκτ παράλληλα, και το σημαντικότερο, όλοι αυτοί που δημιουργούν την ταυτότητα του χορού στη πόλη θα κάτσουν στο ίδιο τραπέζι στο τέλος της μέρας γιατί έχουν κοινές ανάγκες και ερωτήματα.

 

— Στο παρελθόν έχεις ασχοληθεί με την Οδύσσεια του Ομήρου και τώρα καταπιάνεσαι με τη μυθολογία. Σε ποιο βαθμό θεωρείς ότι είναι η ελληνικότητά σου παρούσα στο έργο σου;

Με την Οδύσσεια ξεκίνησα απλά με την ανάγκη να τη διαβάσω ξανά και άρχισα να συγχρονίζομαι με τον ιδιαίτερο ρυθμό της αφήγησης.

Είχα ήδη αρχίσει να δουλεύω με την έννοια του χρόνου και πώς μπορεί αυτός να αποδοθεί στον χορό, με το «Lang» το 2008. Το «Lang» ήταν η σχέση δύο σωμάτων σε μια περιοδική και επαναλαμβανόμενη κίνηση στον χρόνο.

Τότε μελετούσα τον τρόπο με τον οποίο μια γραμμική χειρονομία καμπυλώνει στην κυκλικότητα του χρόνου. Στην Οδύσσεια ο αφηγηματικός χωροχρόνος δεν είναι επίσης γραμμικός, επιταχύνει, επιβραδύνει, καμπυλώνει, διασπάται.

Για κάθε «Oh! Deep sea corpus I-IV» φτιάχτηκε και ένα πεδίο με μια ιδιαίτερη συνθήκη για τους χορευτές. Για παράδειγμα, στο «Οh! Deep Sea corpus III» που εμπνεύστηκε από τη «Νέκυια» όλη η δουλειά έγινε πάνω σε μια υπόθεση: Πώς κινούνται οι νεκροί στη Νέκυια, πως κινείται ένα σώμα σε μια άλλη διάσταση πέρα από τον Θάνατο, ένα σώμα σε μια ίσως στροβοσκοπική διάσταση, ένα φαντασμα.

Η micro stop motion κίνηση που γεννήθηκε από αυτή τη έρευνα έστειλε τελικά το σώμα σ' έναν άλλο χώρο.

Όσον αφορά τη χρήση της μυθολογίας, κατ' αρχάς δεν είναι μόνο οι Έλληνες που έχουν μυθολογία, και δεν τη χρησιμοποιώ ως αναφορά, είναι μια μέθοδος. Σκέψου κάτι σαν το motion capture και πώς αυτό που είσαι μπορεί να αλλάξει και να γίνει κάτι άλλο, ένας λύκος, για παράδειγμα.

Υπάρχουν στιγμές στη διαδικασία των προβών που μια κίνηση ή ένα γεγονός μπορεί να δώσει το έναυσμα για μια μυθολογική αναφορά, όπως στο «Rasp your Soul» όπου μια ιδιαίτερη κίνηση του Enrico και ο ήχος ενός αναπτήρα με έκαναν να σκεφτώ τον Προμηθέα αλλά η αποτυχία του αναπτήρα να ανάψει με κάνει να σκέφτομαι αυτό τον Προμηθέα με ειρωνεία ή απελπισία, κατανοείται έτσι κάτι βαθύτερο.

Ο ερμηνευτής στο «Rasp your Soul» μετασχηματίζεται συνεχώς βγάζοντας από πάνω του στοιβάδες δέρματος σημαδεμένες από πολιτιστικά inputs μέχρι να φτάσει όσο γίνεται πιο κοντά στον πιο άγριο κομμάτι του, που δεν είναι αυτός.

Ο τρόπος με τον οποίο χορεύεται αυτή η απογύμνωση είναι μια μυθολογική κατασκευή, θέλω να είναι όσο γίνεται πιο τεχνητή αλλά με βαθιά ανθρώπινα μυστικά και αυτό αντανακλάται και στη κινησιολογία.

Νομίζω, τελικά, ότι αυτό που ορίζει την ελληνικότητά μου δεν βρίσκεται αναγκαστικά μέσα στο έργο μου. Αν εμφανίζεται, αυτό συμβαίνει με ακούσιο τρόπο, μάλλον απλά από το γεγονός ότι είμαι Ελληνίδα.

Η χορογράφος Kat Válastur τοποθετεί το ανθρώπινο σώμα στο τραπέζι του χειρουργού Facebook Twitter
Kat Válastur: «Σκέφτομαι πάντα τον άνθρωπο σε μια ακραία κατάσταση και μαζί τα καινούργια είδη «ζωής» τα οποία φτιάχνει και με τα οποία πλέον συμβιώνει μέσω της τεχνητής νοημοσύνης».

— Τι είδες στον χορευτή σου για να του εμπιστευτείς αυτό το σόλο;

Με τον Enrico Ticconi δουλεύω από το 2012 στο «Oh! Deep Sea corpus III» και από τότε συνεργαζόμαστε. Έχουμε αναπτύξει έναν κώδικα, καταλαβαίνει τη δουλειά μου, τον εμπιστεύομαι.

Σε γενικές γραμμές προσπαθώ να συνεργάζομαι με τους ίδιους ανθρώπους στις παραγωγές μου, τη χρειάζομαι αυτή την προσωπική και καλλιτεχνική σχέση που ανθίζει μέσα στον χρόνο.

— Ποια είναι τα ερωτήματα που θέτεις, μέσα από τις ταυτότητες που αλλάζει το υποκείμενο του «Rasp your Soul»;

Στο «Rasp your Soul» βάζω το σώμα στο «τραπέζι του χειρουργού» και προσπαθώ να δω μέσα του, τον χώρο εντός του, όπως αυτός διαμορφώνεται από το έξω εξαιτίας της διαπερατότητας του δέρματος. Είναι μια άλλη θέση βλέψης σε έναν χώρο πιο ρευστό και απρόβλεπτο, γεμάτο από πραγματικότητα.

Στο «Rasp your Soul» ο περφόρμερ είναι ένα φορτισμένο πεδίο δεδομένων, διαμορφωμένο από τον τρόπο που αυτός συνδέεται με την πραγματικότητα και την ορίζει. Συνδέεται με αυτή με την ίδια ένταση και απολυτότητα, όπως ένας παίχτης ενός video game.

Μέσα στο παιχνίδι που κινούμαι ο χρόνος δεν μετράει επειδή έχω μεταμορφωθεί. Δεν είμαι πια μόνο ο παίκτης, αλλά και το ίδιο το γεγονός που κινείται στην οθόνη.

Η σχέση μου με το avatar είναι τόσο περίπλοκη όσο το ασυνείδητο μου. Για παράδειγμα, το avatar είναι και δεν είναι εγώ, δεν είμαι το avatar αλλά ελέγχω πλήρως το avatar που είμαι.

Ανάλογα η πληροφορία με διαμορφώνει και με μετασχηματίζει συνεχώς με εκφράσεις ελευθερίας και ελέγχου σε πυκνότητα μεταξύ τους.

Σε καμία περίπτωση δεν με ενδιαφέρει να κάνω κριτική πάνω στο θέμα της τεχνολογίας και σε ό,τι σχετίζεται με αυτή, (η Silicon Valley είναι πια μέσα μου) είναι κομμάτι της πραγματικότητας. Με ενδιαφέρει όμως να δείξω αυτή την πολύπλοκη σχέση, να την κάνω ορατή, να τη διαμελίσω. Υπάρχουν τόσα στοιχεία που εξαφανίζονται, τι υπάρχει πίσω από το υπέροχο apple μου;

Σκέφτομαι πάντα τον άνθρωπο σε μια ακραία κατάσταση και μαζί τα καινούργια είδη «ζωής» τα οποία φτιάχνει και με τα οποία πλέον συμβιώνει μέσω της τεχνητής νοημοσύνης. Στο «Rasp Your Soul» οι παραπάνω σκέψεις γίνονται καλλιτεχνικό έργο και ο περφόρμερ, σαν ένα βρέφος, τις μασουλάει και τις φτύνει πίσω μετασχηματισμένες.

— Πες μου για τη διαδικασία δημιουργίας των κειμένων που συνοδεύουν την παράσταση. Γιατί σου αρέσει να επιστρατεύεις αυτό το εκφραστικό μέσο;

Δεν γράφω ακριβώς κείμενα, πιο πολύ θα έλεγα ότι ονοματίζω μια κίνηση, μια συνθήκη ή έναν χώρο και όταν αυτά μπουν σε έναν συσχετισμό δημιουργούν ένα μικρό script για το έργο.

Μόνο στο έργο «GLAND» ας πούμε ότι έπαιξα περισσότερο με την αφήγηση, γράφοντας 6 σύντομες sci-fi ιστορίες για ένα σώμα που κινείται σε ένα χώρο χωρίς βαρύτητα.

Έτσι αυτά τα κείμενα, τα οποία έχουν παραποιημένες αναφορές σε αρχιτεκτονική, τέχνη αλλά και πραγματικά γεγονότα, με περιγραφή ιδιαίτερων φανταστικών χώρων και γλυπτών, έγιναν ένα ψηφιακό βιβλίο όπου κανείς μπορεί να περιηγηθεί, μέσω ενός πλασματικού χάρτη, στον χώρο του «GLAND», όπου μια ιστορία περιέχει μια ιστορία, μέσα σε μια ιστορία, σε μια ιστορία...

Στα υπόλοιπα έργα, από το «Lang» μέχρι το «Rasp your Soul», οι κινήσεις εμπεριέχουν τις λέξεις που άλλοτε γίνονται scores, ή σουρεαλιστικά ποιήματα που μέσα τους κρύβονται scores, ή γίνονται scripts, ή μπορεί να ονοματίσουν chapters του έργου.

Η χορογράφος Kat Válastur τοποθετεί το ανθρώπινο σώμα στο τραπέζι του χειρουργού Facebook Twitter
Στο «Rasp your Soul» ο περφόρμερ είναι ένα φορτισμένο πεδίο δεδομένων, διαμορφωμένο από τον τρόπο που αυτός συνδέεται με την πραγματικότητα και την ορίζει. Συνδέεται με αυτή με την ίδια ένταση και απολυτότητα, όπως ένας παίχτης ενός video game. Φωτο: Dorothea Tuch

— Από το «τι απέμεινε στον χορό;» στο «τι είδους σώματα έχουμε γίνει;»: Πώς εξελίχθηκες επαγγελματικά από το ένα ερώτημα στο άλλο;

Το πρώτο ερώτημα είναι αυτό που ακόμη με ρίχνει στο πάτωμα! Αλλά το ερώτημα που θέτω είναι «τι έχει απομείνει να χορευτεί;» παρά «τι έχει απομείνει από τον χορό;» είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Στο τι έχει μείνει να χορευτεί το ερώτημα είναι σχεδόν υπαρξιακό, θα έλεγα.

Το δεύτερο ερώτημα «τι είδους σώματα γινόμαστε;» είναι μια προέκταση του πρώτου, πού δονείται σαν μια αιωρούμενη υπόθεση. Αν μπορούσα να πάω στο μέλλον και να γυρίσω πίσω στο παρόν, τι θα είχα να πω για αυτό το σώμα;

«We were better in the future» ήταν ο τίτλος της αναδρομικής μου στο HAU Hebbel am Ufer στο Βερολίνο.

— Χορός στην Αθήνα και χορός στο Βερολίνο. Πού εντοπίζουμε τις βασικές διαφορές;

Η μεγάλη διαφορά ορίζεται από τον τρόπο που το εκπαιδευτικό σύστημα για τον χορό έχει στηθεί στο Βερολίνο.
Δεν είμαι άνθρωπος που πιστεύει στον ακαδημαϊσμό αλλά είναι αλήθεια ότι όταν ξεκίνησε το Tanzplan το 2007, ήξεραν πώς να στήσουν θεμέλια για να πάει ο χορός παραπέρα. Είχαν βέβαια χρήματα αλλά κατ' αρχάς έθεσαν τότε τη σωστή ερώτηση στη εποχή της.

Το Βερολίνο είναι ένα εργαστήριο με μια ιδιαίτερα δραστήρια καλλιτεχνική κοινότητα και αυτό σε γειώνει απόλυτα. Είναι ένα μελίσσι όπου όλοι είναι συνεχώς σε εγρήγορση, όλοι δουλεύουμε, ταξιδεύουμε, επιστρέφουμε, οι περισσότεροι χορευτές είναι και δημιουργοί, τρέχουν πολλά πρότζεκτ παράλληλα, και το σημαντικότερο, όλοι αυτοί που δημιουργούν την ταυτότητα του χορού στη πόλη, ανεξάρτητα από το αν είναι αναγνωρισμένοι ή μη αναγνωρισμένοι, ή αν είναι μαθητές στο Ιnter-University Centre for Dance of Berlin, όλοι –μα όλοι– θα κάτσουν στο ίδιο τραπέζι στο τέλος της μέρας γιατί έχουν κοινές ανάγκες και ερωτήματα.

Είναι ένας ορίζοντας. Ίσως αυτή να είναι η βασική διαφορά, ως μια καλλιτεχνική κοινότητα, στην οποία οι άνθρωποι συναντιούνται και εργάζονται με τους ίδιους όρους. Πιστεύω ότι αυτό έχει αρχίσει να γίνεται και στην Αθήνα, πιστεύω ότι έχει ήδη αρχίσει να αλλάζει.

— Τελικά, τι είναι αυτό που μπορεί να «ξύσει» την ψυχή του σύγχρονου θεατή;

Αυτό που δεν φοβάται...

 

Info

Kat Válastur - Rasp your Soul

Σύλληψη, Χορογραφία, Κείμενα/Διάρθρωση: Kat Válastur

Ερμηνεία: Enrico Ticconi

Στέγη Ιδρύματος Ωνάση - Κεντρική Σκηνή

15-17/6, 20:30

 

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή

Πέθανε Σαν Σήμερα / Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή στο ελληνικό θέατρο

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης κυκλοφόρησε έναν τόμο 535 σελίδων, αφιερωμένο στον σπουδαίο σκηνοθέτη, φιλόλογο, συγγραφέα και ακαδημαϊκό που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Merde!»: Μια παράσταση για τα κωμικοτραγικά παρασκήνια του θεάτρου

Θέατρο / «Merde!»: Μια παράσταση για τα κωμικοτραγικά παρασκήνια του θεάτρου

Ο Βασίλης Μαγουλιώτης και ο Γιώργος Κουτλής συνσκηνοθετούν τον Νίκο Καραθάνο και την ομάδα των «Παιχτών» σε ένα νέο έργο με έναν αδηφάγο παραγωγό, έναν «ποιοτικό» σκηνοθέτη, έναν «εμπορικό» ηθοποιό, και τον γολγοθά της προετοιμασίας μιας παράστασης που πρέπει να αφορά τους πάντες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πριονίζοντας τα ποδ(άρ)ια της πατριαρχίας

Θέατρο / Πριονίζοντας τα ποδ(άρ)ια της πατριαρχίας

Πατροκτονίες δεν επιτελούν, πλέον, μόνον οι γιοι αλλά και οι θυγατέρες, όπως διαπιστώνουμε στη μαύρη κωμωδία «Ο τρόμος του κροκόδειλου» που σκηνοθετεί ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος στο Θέατρο του Νέου Κόσμου.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ένα τετραήμερο με ψηφιακή και αναλογική τέχνη στη Νέα Υόρκη

Αποστολή στη Νέα Υόρκη / «Ο καλλιτέχνης δεν χρειάζεται να αποδείξει ότι είναι πιο έξυπνος από το AI, αλλά ότι μπορεί να γίνει πιο δημιουργικός»

Η LiFO παρακολούθησε τέσσερα έργα ψηφιακής τέχνης και χορού με τα οποία το Ίδρυμα Ωνάση και η πλατφόρμα Onassis ONX συμμετείχαν στο φημισμένο νεοϋορκέζικο φεστιβάλ «Under the radar».
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
O οdy icons τραγουδάει Λαπαθιώτη σε μια παράσταση του Γιάννη Σκουρλέτη και της bijoux de kant

Θέατρο / «Ο Λαπαθιώτης έφερνε τη νύχτα μέσα στη μέρα, κάτι που σήμερα αποκαλούμε "κουίρ"»

Ο περφόρμερ και δημιουργός της αβανγκάρντ μουσικής οdy icons ερμηνεύει ποιήματα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη μελοποιημένα από τον Χρίστο Θεοδώρου στη νέα παράσταση της bijoux de kant.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Σημασία έχει ν’ αγαπάς (και να χορεύεις)

Θέατρο / Σημασία έχει ν’ αγαπάς (και να χορεύεις)

Η Ορχήστρα των Μικρών Πραγμάτων παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα «Το Συνέδριο για το Ιράν» του Βιριπάγιεφ, έναν ιδιότυπο αγώνα λόγου που είναι σμιλεμένος σκηνοθετικά με τέτοιον τρόπο, ώστε να μην μοιάζει με ακαδημαϊκή «εισήγηση».
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
«Δεν είναι ρομαντικό το ότι πέθανε τόσο νέα η Σάρα Κέιν, είναι βάναυσο και θλιβερό»

Θέατρο / «Δεν είναι ρομαντικό το ότι πέθανε τόσο νέα η Σάρα Κέιν, είναι βάναυσο και θλιβερό»

Τριάντα χρόνια μετά το εκρηκτικό ντεμπούτο της στη θεατρική σκηνή με το έργο «Blasted», συνάδελφοι και συνεργάτες της σπουδαίας συγγραφέως μιλάνε για την ίδια και το έργο της.
THE LIFO TEAM
Ο γαλήνιος και ανησυχητικός χορός του Χρήστου Παπαδόπουλου

Portraits 2025 / Ο γαλήνιος και ανησυχητικός χορός του Χρήστου Παπαδόπουλου

Εδώ και δέκα χρόνια ο Χρήστος Παπαδόπουλος χορογραφεί εικόνες γαλήνιες ή ανησυχητικές, με το μινιμαλιστικό του λεξιλόγιο να εκφράζει τη δύναμη της ανθρώπινης επαφής, την προσωπική ελευθερία στη συνθήκη της κοινής εμπειρίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζαβαλάς Καρούσος: Η θυελλώδης ζωή του ηθοποιού που είπε πρώτος το περίφημο «στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις»

Πέθανε Σαν Σήμερα / Τζαβαλάς Καρούσος: Ο ηθοποιός που είπε πρώτος το περίφημο «στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις»

Ηθοποιός, μεταφραστής, αγωνιστής της αριστεράς, ο Τζαβαλάς Καρούσος που πέθανε σαν σήμερα το 1969 είχε ως στόχο του τη βελτίωση της ζωής των συνανθρώπων του και τη δικαίωση του καθημερινού τους μόχθου μέσα από τον σοσιαλισμό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Το "δημοφιλής" είναι ό,τι πιο προσβλητικό έχουν πει για μένα»

Portraits 2025 / Η Ελένη Ράντου κάνει το πάρτυ της ζωής της. Και στο τέλος ξεσπά σε λυγμούς.

Με την παράσταση-φαινόμενο «Το πάρτυ της ζωής μου» η Ελένη Ράντου ξετυλίγει με χιούμορ και αφοπλιστική ειλικρίνεια πενήντα χρόνια «τραυμάτων» με φόντο τη μεταπολιτευτική Ελλάδα και αναζητά τους λόγους που αξίζει να ζεις.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η Νεφέλη Θεοδότου είναι ο λόγος που όλο το ελληνικό TikTok χόρευε Φουρέιρα το 2024

Portraits 2025 / Η Νεφέλη Θεοδότου είναι ο λόγος που όλο το ελληνικό TikTok χόρευε Φουρέιρα το 2024

Η χορογράφος και στενή συνεργάτιδα της Ελένης Φουρέιρα, αφού έφτιαξε την πιο viral χορογραφία της χρονιάς για το «Αριστούργημα», αποφάσισε να δοκιμαστεί και στη συναυλία της Άννας Βίσση στο Καλλιμάρμαρο. Και ναι, πήγε καλά αυτό.
ΒΑΝΑ ΚΡΑΒΑΡΗ