Βασιλικός θα γίνω στο παραθύρι σου

Βασιλικός θα γίνω στο παραθύρι σου Facebook Twitter
Με εξαίρεση κάποιες αναπάντεχες εκπλήξεις, οι χριστουγεννιάτικες κάρτες της οικογένειας ήταν ακριβώς όπως τις θυμόμουν: generic οικογενειακά πορτρέτα που όλοι χαμογελούν με κενό βλέμμα και ευγενικά στον φακό.
0

ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΟΥ '90 ο παππούς και η γιαγιά μου παραθέριζαν σε ένα μικρό οικογενειακό ξενοδοχείο στη βόρεια Κέρκυρα. Το ξενοδοχείο ήταν χτισμένο πανοραμικά πάνω από μια παραλία με άγρια κρινάκια και «ήσυχο τουρισμό» (δηλαδή Γερμανούς ηλικιωμένους τουρίστες που περπατούσαν τούκου-τούκου μέχρι το κοντινότερο χωριό).

Το ξενοδοχείο είχε ένα μικρό εστιατόριο με πορτοκαλί τέντες και κάποια αυτόνομα δωμάτια. Εκεί δούλευε πολλά χρόνια και ο κύριος Γιάννης. Ντυμένος πάντα με άσπρο πουκάμισο και μαύρο παντελόνι (είπαμε, ήταν η δεκαετία του '90, κι αυτό στα εστιατόρια ήταν κάτι σαν στολή), ένας άνθρωπος μονήρης και ήσυχος, αφοσιωμένος πλήρως στη δουλειά του, που έμενε σε ένα δωματιάκι πάνω από την κουζίνα.

Σε ένα περβάζι είχε πάντα μια μικρή φωτογραφία του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου. Ακριβώς μπροστά είχε ένα ποτηράκι με νερό – κάθε μέρα έβαζε κι ένα κλωνάρι βασιλικό. Ήταν ο πρώτος φιλοβασιλικός που γνώρισα.

Σε αντίθεση με την Αγγλία, όπου η βασιλεία μετράει αιώνες και είναι συνυφασμένη με τη ζωή των Βρετανών (οι οποίοι και τη στηρίζουν σθεναρά, ακόμα και αν κατά περιόδους θυμίζει κακό ριάλιτι), στην Ελλάδα το πείραμα της βασιλείας στέφθηκε και τις δύο φορές (γεια σου, Όθωνα!) με αποτυχία.

Χρόνια μετά, σε διάφορα σπίτια ηλικιωμένων φίλων της γιαγιάς μου (αν ζούσε σήμερα θα ήταν 100 ετών) άρχισα να παρατηρώ, συνήθως σε κάποια περίοπτη θέση πάνω στο τζάκι ως σύμβολο πρεστίζ, την καθιερωμένη χριστουγεννιάτικη κάρτα που έστελνε η πρώην βασιλική οικογένεια.

Στο στυλ των αντίστοιχων ευρωπαϊκών βασιλικών οικογενειών έστελναν κάποια generic οικογενειακά πορτρέτα. Κατάφερα να βρω τις περίφημες κάρτες στο επίσημο website της «Ελληνικής Βασιλικής Οικογένειας» από το 1985 έως το 2014.

Με εξαίρεση κάποιες αναπάντεχες εκπλήξεις, όπως το 2011, που η οικογένεια είναι όλη ντυμένη ασορτί με άσπρα και κόκκινα και βρίσκεται πάνω σε ένα ιστιοπλοϊκό, ήταν ακριβώς όπως τις θυμόμουν: όλοι χαμογελούν παρατεταγμένοι πίσω από κάποιο πίνακα, ένα ηλιοβασίλεμα, ένα τζάκι, με κενό, αλλά ευγενικό βλέμμα στον φακό.

Βασιλικός θα γίνω στο παραθύρι σου Facebook Twitter
Ένα αφήγημα που τον παρουσίαζε ως όμορφο πρώην ολυμπιονίκη, και την Αυλή ως έναν τόπο κομψότητας και ευγένειας, σαν να ήταν η βασιλεία στην Ελλάδα κάποιες κυρίες που πίνανε τσάι σε σερβίτσια και αντάλλασσαν φιλοφρονήσεις.

Κάπου εκεί με κατάπιε η μαύρη τρύπα του website που μοιάζει να έχει να ανανεωθεί χρόνια, αν και έχει μια ολόκληρη ενότητα με αυθόρμητες «συχνές ερωτήσεις» επισκεπτών όπως «γιατί ο πρώην Βασιλεύς Κωνσταντίνος δεν αντιδρά στην κριτική που του ασκείται;» και αντίστοιχες απαντήσεις όπως «[...] Αποτελεί πάγια τακτική του πρώην Βασιλέως να μην αποκρίνεται σε μειωτικές αναλήθειες, ακόμα και όταν αυτές είναι επιζήμιες για την εικόνα της οικογενείας του. Θεωρεί ακόμη ότι ένας Αρχηγός Κράτους –και ιδιαίτερα ένας Βασιλεύς– δεν πρέπει να απαντά σε κριτική, όταν κάτι τέτοιο ενθαρρύνει περαιτέρω αψιμαχίες». 

Τα γράφω όλα αυτά γιατί, πέρα από τις ιστορικές αποτιμήσεις, διάβασα και κάποια κείμενα θαυμασμού και αμήχανης νοσταλγίας μετά τον θάνατο του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου που με έκαναν να αναρωτηθώ αν υπάρχουν ακόμα φιλοβασιλικοί στην Ελλάδα (η Μάνη δεν μετράει!).

Ο κοινός παρονομαστής ήταν μια τάση αναθεώρησης για τον ρόλο του και μια νοσταλγία για τον θεσμό της βασιλείας και το παλάτι με όρους lifestyle – ένα αφήγημα που παρουσίαζε αυτόν ως όμορφο πρώην ολυμπιονίκη και την Αυλή ως έναν τόπο κομψότητας και ευγένειας, σαν να ήταν η βασιλεία στην Ελλάδα κάποιες κυρίες που πίνανε τσάι σε σερβίτσια και αντάλλασσαν φιλοφρονήσεις.

Σε αντίθεση με την Αγγλία, όπου η Βασιλεία μετράει αιώνες και είναι συνυφασμένη με τη ζωή των Βρετανών (οι οποίοι και τη στηρίζουν σθεναρά, ακόμα και αν κατά περιόδους θυμίζει κακό ριάλιτι), στην Ελλάδα το πείραμα της βασιλείας στέφθηκε και τις δύο φορές (γεια σου, Όθωνα!) με αποτυχία.

Με κάθε σεβασμό στον άνθρωπο που μόλις πέθανε, σαράντα εννέα χρόνια μετά την κατάργηση της βασιλείας, δεν είμαι σίγουρη ποιον αφορά η πρώην ελληνική βασιλική οικογένεια, εκτός από κάποιους σκληροπυρηνικούς φαν και τους ιστορικούς.

Στην πραγματικότητα, η όποια συμπάθεια ή θλίψη δείχνει τώρα μια μερίδα του κοινού δεν έχει τόσο σχέση με τον ίδιο τον τέως βασιλιά αλλά με μια νοσταλγία για ένα εξιδανικευμένο παρελθόν, για ένα αστικό ευγενές σύμπαν. Όλο αυτό το σύμπαν, βέβαια, δεν είναι παρά μια ψευδαίσθηση – ειδικά αν διαβάσει κανείς αναλυτικά την ιστορία των τριών χρόνων της βασιλείας του, αυτά που μας οδήγησαν (και) στη χούντα των συνταγματαρχών. Αλλά «το παρελθόν είναι μια ξένη χώρα: τα κάνουν όλα διαφορετικά εκεί», όπως έγραψε και ο L.P. Hartley στo The go-between.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Κωνσταντίνος: Τη Δευτέρα η κηδεία του τέως βασιλιά - Οι προσκεκλημένοι και τα μέτρα ασφαλείας

Ελλάδα / Κωνσταντίνος: Τη Δευτέρα η κηδεία του τέως βασιλιά - Οι προσκεκλημένοι και τα μέτρα ασφαλείας

Χθες το πρωί, οι δύο μεγαλύτεροι γιοι του Κωνσταντίνου, Παύλος και Νικόλαος, μετέβησαν στη Μητρόπολη Αθηνών για να διευθετήσουν τις τελευταίες λεπτομέρειες της κηδείας.
LIFO NEWSROOM
Οι σκοτεινές σελίδες της ιστορίας του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου

Μια αναδρομή / Οι σκοτεινές σελίδες της ιστορίας του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου

Τα μεγάλα λάθη, οι αντιδημοκρατικές παρεμβάσεις και οι μοιραίες αποφάσεις: Δύο καθηγητές πανεπιστημίου αναλύουν το κόστος της βασιλείας και τις βαρύτατες ευθύνες του τελευταίου μονάρχη της Ελλάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η ζωή στην Ευρώπη εξαρτάται από τους ψηφοφόρους στη Βόρεια Καρολίνα και την Αριζόνα»

Διεθνή / «Η ζωή στην Ευρώπη εξαρτάται από τους ψηφοφόρους στη Βόρεια Καρολίνα και την Αριζόνα»

Ο παγκοσμίου φήμης ιστορικός Πίτερ Φράνκοπαν και ο επικεφαλής διπλωματικός ανταποκριτής και βετεράνος των «New York Times» Στίβεν Ερλάνγκερ σχολιάζουν τη σημερινή εκλογική μάχη στις ΗΠΑ και τη σημασία της για τον υπόλοιπο κόσμο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η αμερικάνικη μάχη, ο τραμπικός λαός και τα βαθιά διλήμματα

Οπτική Γωνία / Η αμερικανική μάχη, ο τραμπικός λαός και τα βαθιά διλήμματα

Τα διλήμματα που εμμένουν και θα έχουν καταλυτικό ρόλο είτε υπερισχύσει ο Τραμπ είτε η Χάρις αφορούν πια την ίδια τη συνθήκη της λεγόμενης «φιλελεύθερης δημοκρατίας» στην αμερικανική της εκδοχή.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Γιατί μια νίκη του Τραμπ θα είναι καταστροφική;

Οπτική Γωνία / Γιατί μια νίκη του Τραμπ θα είναι καταστροφική

Τα ρατσιστικά και σεξιστικά σχόλια, τα φαινόμενα αυτολογοκρισίας και το κλίμα που επικρατεί. Μιλά στη LiFO η Νένη Πανουργιά, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Λευτέρης Αναγνώστου, ένας μεταφραστής

Λοξή Ματιά / Λευτέρης Αναγνώστου (1941-2024): Ένας ορατός και συγχρόνως αόρατος πνευματικός μεσολαβητής

Ο Λευτέρης Αναγνώστου, που έτυχε να πεθάνει την ίδια μέρα με τον Θανάση Βαλτινό, ήταν μεταφραστής δύσκολων και σημαντικών κειμένων από τη γερμανική και αυστριακή παράδοση.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Οι παράνομες πισίνες των Κυκλάδων και το λιγοστό νερό που έχει απομείνει

Ρεπορτάζ / Οι παράνομες πισίνες των Κυκλάδων και το λιγοστό νερό που έχει απομείνει

Οι πισίνες, παράταιρες με το κυκλαδικό τοπίο και αρκετές από αυτές παράνομες, προκαλούν πια αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες, που τις βλέπουν να γεμίζουν ενώ η παρατεταμένη λειψυδρία φέρνει στις βρύσες τους βιομηχανικό, πανάκριβο νερό.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Ο Ζίζεκ στα 75: «Είναι ηλίθιο και ταπεινωτικό να είσαι γέρος»

Οπτική Γωνία / Ο Ζίζεκ στα 75: «Μην κοιτάς βαθιά μέσα σου, θα ανακαλύψεις μόνο σκατά»

«Είναι ηλίθιο και ταπεινωτικό να είσαι γέρος» δηλώνει σε συνέντευξή του στον Telegraph ο διάσημος Σλοβένος φιλόσοφος, ο οποίος πιστεύει επίσης ότι είμαστε πλέον πολύ κοντά σε ένα είδος «ήπιου φασισμού», όπως γράφει στο νέο βιβλίο του.
THE LIFO TEAM
Γιατί να μη λιντσάρουμε τους ανήλικους δράστες;

Explainer / Το ποινικό δίκαιο ανηλίκων και η δίψα του κοινού για λιντσάρισμα

Τις τελευταίες εβδομάδες, μετά την υπόθεση ξυλοδαρμού μιας ανήλικης στη Γλυφάδα, η συζήτηση για τη βία μεταξύ ανηλίκων έχει αναζωπυρωθεί, ενώ παράλληλα η κυβέρνηση εξήγγειλε κάποια μέτρα για την αντιμετώπιση του ζητήματος.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

Βασιλική Σιούτη / Η Τουρκία απαιτεί, ο Σαμαράς πιέζει, η αντιπολίτευση κρατά χαμηλούς τόνους

Η κυβέρνηση επιθυμεί την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αλλά δέχεται πιέσεις από την Άγκυρα, η οποία εγείρει διαρκώς νέες αξιώσεις, και από τους πρώην πρωθυπουργούς Αντώνη Σαμαρά και Κώστα Καραμανλή, που εκφράζουν επιφυλάξεις. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Ηοw much is too much?

Οπτική Γωνία / Πόσες λεπτομέρειες αρκούν όταν μιλάμε για σεξουαλική κακοποίηση;

Πώς «καταναλώνουμε» τη σεξουαλική βία σε μια εποχή που ο οποιοσδήποτε μπορεί να μεταδώσει ζωντανά έναν βιασμό από ένα κινητό ή να τον κάνει upload στο youporn, και που το πορνό είναι παντού και πιο βίαιο από ποτέ;
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΤΡΙΒΟΛΗ
Γιατί οι αμερικανικές εκλογές είναι οι πιο κρίσιμες των τελευταίων ετών;

Διεθνή / Γιατί οι αμερικανικές εκλογές είναι οι πιο κρίσιμες των τελευταίων ετών;

Τι θα σημάνει μια πιθανή νίκη του Τραμπ; Πώς το αποτέλεσμα θα επηρεάσει την Ελλάδα και τις σχέσεις μας με την Τουρκία; Μιλά στη LIFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Χρυσέλλα Λαγαρία: «Δεν είναι τόσο τρομακτικό το να είσαι τυφλός»

Οι Αθηναίοι / Χρυσέλλα Λαγαρία: «Δεν είναι τόσο τρομακτικό το να είσαι τυφλός»

Η συνιδρύτρια και διευθύντρια της Black Light και συνδημιουργός της σειράς podcast της LiFO «Ζούμε ρε» δραστηριοποιείται ώστε οι ΑμεΑ να διαθέτουν ίσες ευκαιρίες και απεριόριστη πρόσβαση, δίχως στιγματισμούς και διακρίσεις. Και είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ