— Μπορούν οι πολιτικές εξελίξεις στη Γαλλία να προκαλέσουν μια νέα οικονομική κρίση;
Ναι, μπορούν. Τόσο το κόμμα της Λεπέν όσο και το αριστερό Νέο Λαϊκό Μέτωπο έχουν προτείνει, κατά κανόνα, φορολογικές προτάσεις οι οποίες δεν συμβαδίζουν με τις προτάσεις τους στο σκέλος των δημοσιονομικών δαπανών. Σε γενικές γραμμές, εάν, για παράδειγμα, αποφασίσεις μεγάλη μείωση στους φόρους, θα πρέπει να προχωρήσεις και σε (μεγάλη) μείωση των κρατικών δαπανών για να μην εκτοξευτεί το δημοσιονομικό έλλειμμα. Οι διεθνείς επενδυτές φοβούνται ότι μια πολιτικά ανίσχυρη και ως έναν βαθμό «ακραία» στην ιδεολογία της κυβέρνηση στη Γαλλία θα οδηγήσει τα οικονομικά της χώρας σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό.
Συνεπώς, το κόστος δανεισμού της Γαλλίας βρίσκεται ήδη σε άνοδο. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τόσο η γαλλική κυβέρνηση όσο και ο γαλλικός ιδιωτικός τομέας δανείζονται και θα δανειστούν πολύ πιο ακριβά απ’ ό,τι συνέβαινε μέχρι πρόσφατα. Μια τέτοια εξέλιξη θα επηρεάσει αρνητικά την κατανάλωση και τις επενδύσεις στη χώρα με αποτέλεσμα η οικονομία να «κατεβάσει ταχύτητα» απότομα από 0,7% εκτιμώμενη ανάπτυξη για το 2024 σε, πιθανότατα, μηδενική ανάπτυξη για το τρέχον έτος. Εννοείται πως και η ανάπτυξη του 2025 –για να μην πω και πιο μετά– θα επηρεαστεί επίσης αρνητικά.
Η πολιτική κατάσταση στην Γαλλία είναι τόσο ρευστή που λογικά κανένα κόμμα δεν θα μπορέσει να εφαρμόσει, «κατά γράμμα», το δικό του οικονομικό πρόγραμμα.
— Ποιες θα είναι οι συνέπειες, κοινωνικές ή οικονομικές, στην περίπτωση που επικρατήσει το κόμματος της Λεπέν την ερχόμενη Κυριακή;
Το κόστος δανεισμού της Γαλλίας θα αυξηθεί ακόμα περισσότερο σε σχέση με ό,τι παρατηρούμε σήμερα. Προσοχή όμως: η Λεπέν θέλει να κυβερνήσει. Άρα, ο «ακραίος» λόγος της δεν σημαίνει ότι θα υιοθετηθεί από την ίδια στην πράξη ή σε όλο το «μεγαλείο» του. Με άλλα λόγια, θεωρώ πολύ πιθανό να βάλει νερό στο κρασί της τόσο στην οικονομική όσο και στην «κοινωνική» πολιτική της. Ελπίζω να μη σφάλλω!
— Πώς θα λειτουργούσε μια πιθανή συγκατοίκηση Μακρόν και ακροδεξιάς;
Σίγουρα θα υπάρξουν τριβές που θα επιτείνουν την πολιτική αβεβαιότητα, κάτι το οποίο και πάλι θα επηρεάσει αρνητικά την οικονομία της Γαλλίας.
— Το αριστερό Νέο Λαϊκό Μέτωπο φαίνεται ότι είναι δεύτερο στις δημοσκοπήσεις και έχει προτείνει μια ριζοσπαστική ατζέντα φόρων και δαπανών. Τι μπορεί να σημάνει αυτό;
Η απάντηση βρίσκεται στο εάν το συγκεκριμένο κόμμα μπορεί να συγκυβερνήσει ή όχι με κάποιον άλλο προκειμένου να εφαρμόσει μέρος της πολιτικής του. Γενικά, η πολιτική κατάσταση στην Γαλλία είναι τόσο ρευστή που λογικά κανένα κόμμα δεν θα μπορέσει να εφαρμόσει, «κατά γράμμα», το δικό του οικονομικό πρόγραμμα. Άρα χρειάζονται συναινέσεις που μάλλον θα οδηγήσουν στην εφαρμογή οικονομικής πολιτικής η οποία δεν θα έχει αποκλειστικά είτε «αριστερά» είτε «δεξιά» χαρακτηριστικά.
— Εσάς τι είναι αυτό που σας ανησυχεί περισσότερο;
Το ενδεχόμενο μια κυβέρνηση Λεπέν να οδηγήσει τη χώρα εκτός ευρώ. Η Γαλλία, με ποσοστό συμμετοχής περίπου 16,5% στο ΑΕΠ της Ευρωζώνης, είναι η δεύτερη, μετά τη Γερμανία, σε οικονομική ισχύ χώρα του ευρώ. Συνεπώς, ό,τι συμβαίνει στη Γαλλία έχει οικονομικό αντίκτυπο σε όλη την Ευρωζώνη, άρα και στη χώρα μας.
Μπορεί η Γαλλία να αποφασίσει την έξοδο της από το ευρώ; Το θεωρώ αδιανόητο με τα σημερινά δεδομένα. Η Γαλλία δεν είναι η «μικρή» Ελλάδα, της οποίας το ποσοστό συμμετοχής στο ΑΕΠ της Ευρωζώνης είναι περίπου 2%. Άρα, πιθανή έξοδος της Γαλλίας από το ευρώ θα οδηγήσει σε κατάρρευση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Πολύ πιο πιθανό θεωρώ ότι η Γαλλία θα παραμείνει στο ευρώ και θα δημιουργήσει, με τη Λεπέν στην κυβέρνηση, εφόσο αυτό συμβεί, προβλήματα εκ των έσω με την έννοια ότι θα ροκανίζει, αργά και βασανιστικά, την αξιοπιστία και τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ίδωμεν!
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.