Mingus In Greenwich Village
Jean-Jacques Birgé
Μουσικοσυνθέτης, κινηματογραφιστής, συγγραφέας, κλπ.
Mediapart - Billet de blog 25.11.2021
Η ταινία του Thomas Reichman Mingus in Greenwich Village είναι μια συνταρακτική μαρτυρία για τον συνθέτη και κοντραμπασίστα Charles Mingus. Αηδιασμένος και εξοργισμένος, εκδιώχθηκε από το στούντιό του στη Νέα Υόρκη, όπου ήλπιζε να δημιουργήσει μια μουσική σχολή. Με απόλυτη εμπιστοσύνη προς τον νεαρό σκηνοθέτη, αναφέρεται στο ρατσισμό, τη σεξουαλικότητα, ενώ και τα μουσικά αποσπάσματα είναι συναρπαστικά...
Η ταινία Mingus in Greenwich Village του Thomas Reichman αρχίζει με ένα σόλο κοντραμπάσου πριν μπει η ορχήστρα, αλλά είναι εκπληκτικό να ακούς τον Charles Mingus να τραγουδά από μέσα του πάνω στη σκηνή της Βοστώνης, καθώς συνθέτει στο πιάνο ή σιγοτραγουδά παίζοντας με την πεντάχρονη κόρη του Caroline. Εν μέσω ενός απίστευτου χάους, όπου ετοιμάζεται να του κάνει έξωση από το στούντιό του στη Νέα Υόρκη ο δήμος με τη συνδρομή της αστυνομίας για απλήρωτα ενοίκια, μιλάει για τον ρατσισμό κατά των μαύρων και των Εβραίων (μπορούμε να αντιληφθούμε τις αμφισημίες των προβληματισμών του, όπως και τους υπαινιγμούς του για την έλλειψη μόρφωσής του), την πληθωρική σεξουαλικότητά του (σχόλια που δεν θα περνούσαν σήμερα), και βγάζει τις καραμπίνες του για να πυροβολήσει στους τοίχους!
Το όλο αποτέλεσμα προκαλεί μία έντονη συγκίνηση. Οι υπότιτλοι με βοηθούν να καταλάβω την προφορά του, η οποία είναι γρήγορη και κάπως μασημένη, και προέρχεται πιθανότατα από την Αριζόνα όπου μεγάλωσε. Ο συνθέτης, 46 ετών τότε, είναι απόλυτα άνετος με τον 24χρονο σκηνοθέτη και είναι εκπληκτικό πόσο ελεύθερα του εκμυστηρεύεται διάφορα. Το 1975 ο Thomas Reichman αυτοκτόνησε στο διαμέρισμά του στο Greenwich Village και το 1979 ο Mingus πέθανε στην Cuernavaca του Μεξικού, τρομερά εξασθενημένος από τη νόσο Charcot. Οι στάχτες του σκορπίστηκαν στον Γάγγη. Αλλά βρισκόμαστε στο 1968. Ο Mingus παίζει με τους Lonnie Hillyer (τρομπέτα), Charles McPherson (άλτο σαξόφωνο), John Gilmore (τενόρο σαξόφωνο), Walter Bishop (πιάνο), Danny Richmond (ντραμς)...
Όταν του έγινε η έξωση από την 5 Great Jones Street, στο Μανχάταν, όπου ήλπιζε να δημιουργήσει μια σχολή (ο Mingus τιμά τους δασκάλους του Max Roach και Buddy Collette), οι περισσότερες από τις γραπτές του συνθέσεις χάθηκαν, ποδοπατήθηκαν στο πεζοδρόμιο, περισυνελέγησαν από τους σκουπιδιάρηδες, ενώ το κοντραμπάσο του στριμώχτηκε ανάμεσα σε δύο στρώματα... Αηδιασμένος, εξοργισμένος, παραθέτει το περίφημο ποίημα 'Οταν ήρθαν να με πάρουν... του πάστορα Martin Niemöller... Το 1971 δημοσίευσε την απαραίτητη αυτοβιογραφία του, Beneath he Underdog (Κατώτερος κι από σκύλος).
Ante Scriptum : Είχα την τύχη να δω τον Charles Mingus πάνω στη σκηνή, καθώς είναι ένας από τους πιο αγαπημένους μου συνθέτες, και σίγουρα για μένα ο κορυφαίος των jazzmen, όσο κι αν αυτό δυσαρεστεί την "ελλινγκτονική" ορθοδοξία. Μιλάω εδώ για μουσική εφεύρεση, για αρχιτεκτονική, για έναν κόσμο ξεχωριστό, που τον έκανε δικό του. Ήταν ο μόνος συνθέτης για χάρη του οποίου το 1992 η ορχήστρα Un Drame Musical Instantané έβαλε το τρελό στοίχημα να παίξει και να προσαρμόσει στη διάρκεια μιας ολόκληρης συναυλίας τον εξαίσιο δίσκο του για μεγάλη ορχήστρα Let My Children Hear Music για το τρίο μας! Τα μόνα άλλα παραδείγματα ήταν ο Henri Duparc, ο Hector Berlioz και ο John Cage, αλλά παίξαμε απ' αυτούς μόνο ένα κομμάτι.