Η συνδικαλίστρια
Στις 17 Δεκεμβρίου 2012, η Kearney βρέθηκε δεμένη στο υπόγειο του σπιτιού της, με μια λαβή μαχαιριού μέσα στον κόλπο της και ένα "Α" χαραγμένο στο κοιλιά της. Εκείνη την ημέρα είχε ραντεβού με τον Φρανσουά Ολάντ: η συνδικαλίστρια προσπαθούσε επί μήνες να προειδοποιήσει τον Τύπο και την κυβέρνηση για μια μυστική σύμβαση μεταξύ της Areva και της Κίνας. Μια συμμαχία που θα ξεπουλούσε τη γαλλική τεχνογνωσία στην κινεζική δύναμη και θα έθετε σε κίνδυνο δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας - η ιστορία την δικαίωσε. [...]
Murielle Joudet
Le Monde - 01.03.2023
"Την πρώτη φορά που την είδα [την ταινία], ήμουν ταραγμένη δύο ολόκληρες εβδομάδες. Επηρεάστηκα πολύ, γιατί ήταν έξι χρόνια της ζωής μου συμπυκνωμένα σε δύο ώρες και συνειδητοποίησα τι είχαμε περάσει. Τον πόνο, τον εκφοβισμό, την έλλειψη αξιοπρέπειας, τη νομική βία...".
Maureen Kearney
H Maureen Kearney καταδικάστηκε πρωτοδίκως για την καταγγελία ενός φανταστικού εγκλήματος (της επίθεσης εναντίον της), αλλά αθωώθηκε στο Εφετείο το 2018 μετά από έξι χρόνια δικαστικού αγώνα.
Maureen Kearney: η μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος που εξόντωσε η Areva
Mr Mondialisation
22 Φεβρουαρίου 2023
Η Maureen Kearney έζησε μια από εκείνες τις αδιανόητες ιστορίες που ωστόσο είναι γερά ριζωμένες στην πραγματικότητα του μοντέλου μας. Μια αληθινή ιστορία, στο όνομα της αλήθειας, μιας υπαλλήλου της Areva που έγινε μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος, και της οποίας η ζωή ανατράπηκε ξαφνικά, γεμίζοντας με τον τρόμο της σωματικής και θεσμικής βίας. Η ταινία La Syndicaliste (Η συνδικαλίστρια), που θα κυκλοφορήσει την 1η Μαρτίου 2023, αφηγείται τον αγώνα της με την τρομερή αποτελεσματικότητα του ρεαλισμού. Ακολουθεί μια αναδρομή σε αυτή την υπόθεση, από την οποία δεν βγαίνει κανείς αλώβητος.
Αν η πραγματικότητα ξεπερνά συνήθως τη μυθοπλασία, ο άθλιος μηχανισμός των στρατηγικών εξουσίας μοιάζει αδιανόητος. Το 2012, όταν η Maureen Kearney ήταν εκπρόσωπος της CFDT [το δεύτερο μεγαλύτερο γαλλικό συνδικάτο -σ.σ.] στον γίγαντα της πυρηνικής ενέργειας Areva, ανακάλυψε ένα μυστικό έγγραφο που εξέθετε την εταιρεία της και ξαφνικά έγινε whistleblower. Όσο καλύτερα μπορεί, ηγείται της μάχης για την αλήθεια, αντιμετωπίζοντας τα στελέχη του ομίλου... μέχρι εκείνο το χειμωνιάτικο βράδυ, που τη βρίσκουν δεμένη, βιασμένη και χαραγμένη στο σπίτι της, έχοντας παραλύσει πολλή ώρα από τον τρόμο.
Τότε υποπτεύεται την Areva, επειδή είχε ενοχλήσει τους ιθύνοντές της, μέχρι τα ανώτατα κλιμάκια. 'Ομως το γόητρο κάποιων εταιρειών δεν το ακουμπάμε: ο θεσμικός μηχανισμός την καταδικάζει πάλι στη σιωπή, κατηγορώντας την ότι σκηνοθέτησε την επίθεσή της. 'Ετσι απλά. Από στρατηγική αποκάλυψη σε κρατικό σκάνδαλο, η πολιτική υπόθεση μετατρέπεται σιγά σιγά στην ιστορία μιας γυναίκας που περιφρονείται από μια κοινωνία που εξακολουθεί να είναι εγκληματικά μισογυνική, ακόμη και στις πιο σεβαστές ενσαρκώσεις της δικαιοσύνης.
Πάνω στο σκάνδαλο αυτό με τη διπλή βλάβη που επέφερε, ο Jean-Paul Salomé δημιούργησε μια ταινία που είναι τόσο ταπεινή όσο και ακριβής: La Syndicaliste, στους κινηματογράφους την 1η Μαρτίου 2023.
Maureen Kearney, η πραγματική ιστορία
1987: Η Maureen Kearney, μια νεαρή γυναίκα ιρλανδικής καταγωγής, προσλαμβάνεται στην Areva ως καθηγήτρια αγγλικών. Δηλαδή, όχι ακριβώς στην Areva, η οποία δεν υπήρχε ακόμη με αυτό το όνομα. Πράγματι, η γαλλική πυρηνική πολυεθνική δημιουργήθηκε μόλις το 2001 από τη συγχώνευση τριών γαλλικών εταιρειών του συγκεκριμένου τομέα: της Cogema, της Framatome και της CEA Industrie. Η Maureen άρχισε να εργάζεται για την Cogema. Εκεί, δίδαξε τη μητρική της γλώσσα στους υπαλλήλους. Πάνω από δεκαπέντε χρόνια περνούν έτσι χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα.
Το 2004, όμως, η καθηγήτρια εξελέγη εκπρόσωπος της CFDT σε ανώτερο επίπεδο και γενική γραμματέας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της εταιρείας. Το όνομά της άρχισε να γίνεται γνωστό με διαφορετικό τρόπο και ο ρόλος της την οδηγεί στο να συναναστράφεται βιομηχάνους και πολιτικούς. Από το 2010, το δίκτυό της βρίσκεται στο απόγειό του: μιλάει απευθείας η ίδια με διάφορους διευθύνοντες συμβούλους, υπουργούς και εκλεγμένους εκπροσώπους της νέας κυβέρνησης. Με άλλα λόγια, με όλα τα ονόματα που εμπλέκονται στο μέλλον της Areva. Στο αποκορύφωμα της καριέρας της, η Maureen Kearney είναι πάνω απ' όλα υπεύθυνη για την υπεράσπιση και την τήρηση των εργασιακών δικαιωμάτων απέναντι σε δόλιες διοικητικές επιτροπές, σε έναν κόσμο όπου τον κύριο λόγο έχουν οι άνδρες και το χρήμα. Τίποτα δεν την φοβίζει, μέχρι το 2012...
Εκείνη τη χρονιά, μια πηγή την ενημερώνει ότι προετοιμάζεται μια εμπιστευτική τριμερής συμφωνία μεταξύ της EDF, της Areva και της CGNPC, της κινεζικής εταιρείας που ειδικεύεται στα πυρηνικά. Μια σύμπραξη που θα ήταν άκρως επιζήμια για τον όμιλο Areva, που φαινόταν να θυσιάζεται σκόπιμα. Πρόκειται για μια σοβαρή κατηγορία, αλλά αποκτάει αντίγραφο της σύμβασης που την επιβεβαιώνει. Η ανάγνωσή της δεν αφήνει καμία αμφιβολία: πρόκειται για μια βόμβα που θα πέσει σε όχι λιγότερες από 50.000 γαλλικές θέσεις εργασίας στον πυρηνικό τομέα. (Απόδειξη, άλλωστε, ότι ο καπιταλισμός δεν περίμενε κανέναν για να καταστήσει τις θέσεις εργασίας που ισχυρίζεται ότι διασφαλίζει πιο επισφαλείς από οποιοδήποτε άλλο εναλλακτικό κοινωνικό μοντέλο).
Πράγματι, η Areva, η οποία ανιμετωπίζει μεγάλες οικονομικές δυσκολίες, σκοπεύει να εκχωρήσει με αυτόν τον τρόπο ένα μεγάλο μέρος της τεχνολογίας και της "τεχνογνωσίας" της στην Κίνα, η οποία έχει προσεγγίσει ήδη την EDF. Οι εξοπλισμοί, οι κατασκευές, οι υπηρεσίες, η ανακύκλωση, η διαχείριση, τα πάντα θα ανατεθούν εν μέρει σε αυτήν, εις βάρος των τοπικών εργαζομένων. Για τη Maureen Kearney, πρόκειται πάνω απ' όλα για την εκδίωξη της Areva από την EDF, με το ξεπούλημα της γαλλικής δραστηριότητας σε έναν ξένο εταίρο που θα σπεύσει να μεταφέρει αλλού την αγορά. Αποφασίζει τότε να παρέμβει για να ακυρωθεί η διαδικασία, ζητώντας αρχικά να υπάρξει διαφάνεια για τους πρώτους ενδιαφερόμενους: τους εργαζόμενους.
Και γεγονός είναι ότι ο αγώνας της δεν αρέσει. Δείχνουν να την περιφρονούν στην αρχή, αλλά γίνεται γρήγορα το πρόσωπο που πρέπει να φιμωθεί, όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Ενώ η Anne Lauvergeon, πρώην πρόεδρος της Areva, φαίνεται να υποστηρίζει τη Maureen Kearney στην αποστολή της, ο Luc Oursel, που μόλις ανέλαβε επικεφαλής του ομίλου, δεν βλέπει με καλό μάτι το ενδιαφέρον αυτής της "συνδικαλίστριας" για τις εσωτερικές υποθέσεις. Μια αντιπαλότητα που οδηγεί στη θυσία της Maureen; Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι ο Orsel η μόνη ισχυρή προσωπικότητα που την έχει στο στόχαστρό της. Θα έφταναν όμως στο σημείο να διαπράξουν έγκλημα; Ένα πράγμα είναι βέβαιο: τον Δεκέμβριο του 2012, η Maureen Kearney βρίσκεται βίαια δεμένη και βιασμένη, με ένα "Α" χαραγμένο στην κοιλιά της.
Ήταν μια τραυματική εμπειρία. Εκείνη τη νύχτα, η μάρτυρας νόμιζε ότι θα πέθαινε. Αμέσως -αυτή είναι η διαδικασία- ξεκινάει έρευνα: ποιος θα μπορούσε να της προκαλέσει όλη αυτή τη φρίκη; Αλλά από ανακρίσεις σε καταθέσεις, ενώ λείπουν τα υλικά στοιχεία, η αστυνομική έρευνα παίρνει μια όλο και πιο περίεργη τροπή. Η ετυμηγορία της; Η Maureen Kearney λέει ψέματα. Για τους ερευνητές, η σκηνοθεσία είναι χοντροκομμένη και η Maureen Kearney δεν μοιάζει με το "καλό θύμα": είναι στωική, συγκροτημένη, πολύ δυνατή. Είναι ένα σοκ, ενώ ο πόνος από τις πληγές της είναι ακόμη οξύς: κατηγορείται ότι κατήγγειλε ένα φανταστικό έγκλημα και πρέπει να παρουσιαστεί στο δικαστήριο.
Η ζωή της Ιρλανδέζας ποδοπατείται ανελέητα, μέσα από πολλαπλές αδικίες: από μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος γίνεται θύμα σεξουαλικής βίας, και δαιμονοποιείται πλέον παντού. Το να πει την αλήθεια ενάντια στα οικονομικά συμφέροντα ήταν μία προσπάθεια υψηλού ρίσκου, αλλά το να τολμήσει να την πει ως γυναίκα τής απέφερε κάθε είδους δεινά: την έχουν περιγράψει ως υστερική, εργασιομανή, τρελή και χειριστική. Ξαναβγάζουν επίσης χωρίς δισταγμό εναντίον της παλιά βάρη, δαίμονες από το παρελθόν της για τους οποίους θεωρείται υπεύθυνη... Μία κάθοδος στην κόλαση.
Η Maureen Kearney είναι μόνη, παγιδευμένη στον κρατικό μηχανισμό. Ωστόσο, την περιμένουν πολλές άλλες ανακαλύψεις που ανακατεύουν την τράπουλα αυτής της σκανδαλώδους υπόθεσης: υπάρχει άραγε περίπτωση να έχει βιώσει τα ίδια μια άλλη γυναίκα; Φαίνεται πως υπάρχει μια παρόμοια υπόθεση, αλλά αυτή τη φορά στη Veolia, η οποία θα της μάθαινε περισσότερα για όσα βίωσε... Όσο για τη σκηνοθεσία, πόσο μπορεί να γίνει πιστευτεί; Πολλά κομμάτια λείπουν από το παζλ των κατηγοριών εναντίον της. Αλλά και εναντίον της Areva: τι είναι αυτό που κρατάμε; Ο καλύτερος τρόπος για να το μάθουμε είναι να πάμε στον κινηματογράφο.