Σπήλαια Διρού
Το Σπήλαιο Βλυχάδα, το τρίτο σπήλαιο της περιοχής Διρού, είναι το μοναδικό επισκέψιμο και το μεγαλύτερο γνωστό της χώρας, μήκους σχεδόν 3,5 χλμ
Το Σπήλαιο Βλυχάδα ή Γλυφάδα βρίσκεται στον όρμο του Διρού, στη δυτική ακτή της χερσονήσου της Μάνης στη Λακωνία, σε απόσταση μερικών δεκάδων μέτρων από το Σπήλαιο Αλεπότρυπα. Πήρε το όνομά του από το υφάλμυρο νερό που εκβάλλει στη θάλασσα από τη φυσική είσοδό του, η οποία βρίσκεται επί της ακτογραμμής, περίπου 50 μ. δυτικά από τη σημερινή τεχνητή είσοδο που διανοίχθηκε στο πλαίσιο της τουριστικής αξιοποίησής του το 1961. Μπαίνοντας από τη φυσική είσοδο και με σκοπό την ανεύρεση πόσιμου νερού, το 1923 οι κάτοικοι της περιοχής ανακάλυψαν τις πρώτες αίθουσες του σπηλαίου.
Το σπήλαιο είναι αναπτυγμένο εντός των κρυσταλλικών ασβεστόλιθων της ενότητας Κρήτης-Μάνης και αποτελείται από χερσαία και λιμναία τμήματα με δαιδαλώδη μορφή, που οφείλεται στη φυσική ανάπτυξη των λιθωματικών σχηματισμών, οι οποίοι βρίσκονται σήμερα τόσο πάνω από την επιφάνεια των υδάτων όσο και κάτω από αυτή, μέχρι βάθος 70 μ. Η πρώτη συστηματική εξερεύνηση έγινε από τους Ιωάννη και Άννα Πετροχείλου το 1949. Από το 1987 η Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας, σε συνεργασία με διεθνή ομάδα σπηλαιοδυτών, διενεργεί συστηματική εξερεύνηση και χαρτογράφηση των χερσαίων και υποβρυχίων τμημάτων του σπηλαίου και ταυτόχρονα εκπονεί τη μελέτη του σπηλαιοπεριβάλλοντος. Αποτέλεσμα της έρευνας αυτής είναι η εξερεύνηση και χαρτογράφηση διαδρόμων συνολικού μήκους 14,75 χλμ. Μεγάλο μέρος αυτών των διαδρόμων βρίσκεται κάτω από τη σημερινή στάθμη των υδάτων που έχουν κατακλύσει το σπήλαιο ήδη από παλαιότερες περιόδους. Το μέγιστο βάθος των υδάτων στο σπήλαιο φτάνει τα 80 μ.
Στο σπήλαιο παρατηρούνται όλοι οι τύποι σταλακτιτικού και σταλαγμιτικού διακόσμου με έντονη την παρουσία, κυρίως κοντά στην επιφάνεια των υδάτων, των ελικτικών δίσκων και των σωληνοειδών σταλακτικών. Εντός του σπηλαίου έχουν εντοπισθεί οστά ιπποποτάμων, πανθήρων, υαινών, λιονταριών, ελαφιών και άλλων ζώων, ηλικίας 31.650±550 πριν από σήμερα, καθώς και προϊστορική κεραμική στα χερσαία τμήματα.
Το σπήλαιο αποτελεί οργανωμένο επισκέψιμο χώρο. Το μήκος της τουριστικής διαδρομής είναι 1,5 χλμ., εκ των οποίων τα 1,2 χλμ. είναι λιμναίο τμήμα.
Βασίλης Γιαννόπουλος, γεωλόγος
[ΟΔΥΣΣΕΥΣ- Υπ. Πολιτιμού]
