Ξένη στην ίδια μου τη χώρα
Fida Jiryis, A Stranger in My Own Land, Hurst Publishers, U.K., 2022
'Η παλαιστινιακή σθεναρότητα ξεχωρίζει σε αυτό το συναρπαστικό βιβλίο, στο οποίο η Fida Jiryis συνυφαίνει με τέχνη την ιστορία της οικογένειάς της με την ιστορία της αποικιοκρατούμενης πατρίδας και του λαού της. Χωρίς δαιμονοποίηση και συνθηματολογία, είναι μια αναγκαία, αμείλικτη μαρτυρία για τη συστηματική σκληρότητα του Ισραήλ". - Amira Hass, δημοσιογράφος, Haaretz
'Η Fida Jiryis περιγράφει με άγρια ειλικρίνεια και ακρίβεια την πνευματική φθορά που υπέστη η ίδια και τα αγαπημένα της πρόσωπα. Μια ουσιαστική ιστορία και ένα αξιοσημείωτο επίτευγμα". - Philip Weiss, ιδρυτής και συνεκδότης του Mondoweiss
'Μια ιστορία ανθεκτικότητας και απίστευτου θάρρους. Το δυνατό αυτό αφήγημα συνδυάζει τις προσωπικές αναμνήσεις της Jiryis με την ιστορία της πατρίδας της και του λαού της. Πρόκειται για μια ειλικρινή και συγκινητική ιστορία ανθρωπιάς και σθένους, που δίνει πραγματικό περιεχόμενο στο ιερό παλαιστινιακό δικαίωμα της επιστροφής. - Ilan Pappé, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Exeter και συγγραφέας του βιβλίου Δέκα μύθοι για το Ισραήλ.
"Πρόκειται για ένα υπέροχο και συγκλονιστικό βιβλίο. Οι απάνθρωπες ανακρίσεις, ο βασανισμός των ευάλωτων, η "αργή έξωση" ενός ολόκληρου λαού πρέπει να γίνουν κατανοητές από όλους εκείνους στο όνομα των οποίων διαιωνίζεται η ατιμωρησία του Ισραήλ και του σιωνισμού, χρόνο με το χρόνο. Σε χαιρετώ, Fida Jiryis." - John Pilger, βραβευμένος δημοσιογράφος, μελετητής και σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ.
Μετά τις συμφωνίες του Όσλο του 1993, επετράπη σε λίγους Παλαιστινίους να επιστρέψουν στις πόλεις τους στο Ισραήλ. Η Fida Jiryis και η οικογένειά της ήταν ανάμεσά τους.
Αυτό τα όμορφα γραμμένο ημερολόγιο αφηγείται την ιστορία του ταξιδιού τους, η οποία είναι και η ιστορία της Παλαιστίνης, από τη Νάκμπα μέχρι σήμερα - μια ιστορία εβδομήντα πέντε ετών συγκρούσεων, εξόδου, κατοχής, επιστροφής και αναζήτησης του ανήκειν, ιδωμένη μέσα από τα μάτια μιας συγγραφέως και της οικογένειάς της. Η Jiryis αποκαλύπτει πώς ο πατέρας της, ο Sabri, ηγέτης της PLO και σύμβουλος του Γιάσερ Αραφάτ, επέλεξε την εξορία το 1970 λόγω της δουλειάς του. Η δική της παιδική ηλικία στη Βηρυτό διαμορφώθηκε από τις περιφερειακές εντάσεις, τον εμφύλιο πόλεμο του Λιβάνου και την ισραηλινή εισβολή του 1982, η οποία οδήγησε στο θάνατο της μητέρας της. Δεκατρία χρόνια αργότερα, η οικογένεια πραγματοποίησε μια απροσδόκητη επιστροφή στη Φασούτα, το χωριό καταγωγής της στη Γαλιλαία. Αλλά η Fida, είκοσι δύο ετών και γεμάτη αγάπη για τη χώρα της, δεν είχε ιδέα σε τι έμπλεκε.
Το Stranger in My Own Land εξιστορεί μια απελπισμένη, ενίοτε σουρεαλιστική, αναζήτηση πατρίδας ανάμεσα στη Γαλιλαία, τη Δυτική Όχθη και τη διασπορά, θέτοντας δύσκολα ερωτήματα σχετικά με το τι θα σήμαινε το δικαίωμα επιστροφής για τα εκατομμύρια των Παλαιστινίων που περιμένουν να επιστρέψουν "στην πατρίδα".
Hurst Publishers
'Ενα απόσπασμα από το βιβλίο της Fida Jiryis αναδημοσιευμένο στο περιοδικό +972 Magazine:
"Το άγχος και η ταραχή μου στο αεροδρόμιο Μπεν Γκουριόν άρχισαν πριν από τα σημεία ελέγχου εισόδου και όλων αυτών των ψυχοφθόρων διαδικασιών. Ξεκίνησε με την ίδια την ονομασία του. Ο Νταβίντ Μπεν Γκουριόν ήταν ο ιδρυτής και πρώτος πρωθυπουργός του Ισραήλ, ένας από τους πρωτεργάτες της βίας και του ρατσισμού κατά των Παλαιστινίων και σίγουρα όχι κάποιος που θα ήθελα να θυμάμαι κάθε φορά που θα πετούσα. Αλλά το όνομά του, καθώς και τα ονόματα των ιδρυτών του σιωνισμού και των πιο διαβόητων στρατηγών του Ισραήλ, δόθηκαν σε μεγάλους δρόμους σε κάθε ισραηλινή πόλη.
Πήρα μια βαθιά ανάσα, καθώς μου επιτέθηκε η πρώτη ελεγκτής ασφαλείας. Με ρώτησε πού πήγαινα, ξεφύλλισε το διαβατήριό μου και μου είπε να σταθώ στην ουρά. Αυτή η ουρά δεν οδηγούσε στο γκισέ του check-in. Οδηγούσε στην ασφάλεια, την πρώτη στάση μιας σειράς σταθμών. Περίμενα 45 λεπτά μέχρι να έρθει η σειρά μου. Δύο ακόμη πράκτορες εμφανίστηκαν. "Χαίρετε, κυρία", είπε ο ένας στα εβραϊκά. "Είμαι εδώ για να σας κάνω κάποιες ερωτήσεις για λόγους ασφαλείας."
'Πού ζείτε;' ρώτησε, ξεφυλλίζοντας τις σελίδες.
'Στη Φασούτα'.
'Πού;' Με κοίταξε τελικά.
'Στη Φασούτα. Στη Γαλιλαία.'
'Πού στη Γαλιλαία;'
'Κοντά στο Μάαλοτ.'
'Πόσο καιρό ζείτε εκεί;'
'Έξι χρόνια.'
'Και πριν από αυτό;'
'Στην Κύπρο.'
'Τι κάνατε στην Κύπρο;'
'Πήγαινα σχολείο.'
'Η οικογένειά σας ήταν μαζί σας;'
'Ναι.'
'Τι δουλειά κάνει ο πατέρας σας;'
'Είναι δικηγόρος.'
'Γιατί πάτε στην Αγγλία;'
'Στη Σκωτία. Επιστρέφω στο πανεπιστήμιο.'
'Τι θα σπουδάσετε;'
'Επιχειρήσεις.'
'Πού;'
'Στο Πανεπιστήμιο Strathclyde'.
'Πού...;'
'Στο Strathclyde. Στη Γλασκώβη.'
'Έχετε χαρτιά που να το αποδεικνύουν;'
'Ναι.' Δείχνω την επιστολή αποδοχής μου, την οποία εξετάζει.
'Έχετε ακόμα οικογένεια στο Λίβανο;' Περίμενα αυτή την ερώτηση.
'Όχι.'
'Έχετε επαφή με κάποιον στο Λίβανο;'
'Όχι.'
'Δεν έχετε οικογένεια ή φίλους εκεί ακόμα;' Επαναλάμβαναν τις ερωτήσεις τους, προφανώς για να αιφνιδιάζουν τον κόσμο.
'Όχι.'
'Πότε φύγατε από εκεί;'
'Το 1983.'
''Εχετε συγγενείς ή φίλους που ζουν ακόμα εκεί;'
'Όχι. Δεν έχω.' Θέλησα να παραμείνω ήρεμη.
'Τι οικογένεια έχετε στη Φασούτα;'
'Τον πατέρα μου, τη μητέρα μου και τον αδελφό μου.'
'Έχετε άλλη οικογένεια εκεί; Θείους, θείες;'
'Ναι.'
'Γιατί δεν τους αναφέρατε;'
Ανοιγόκλεισα τα μάτια μου. 'Νόμιζα ότι μιλούσατε για τους γονείς μου'.
'Ήταν κανείς άλλος μαζί σας στο Λίβανο;'
'Όχι.'
'Τι δουλειά κάνετε;'
'Δοκιμαστής λογισμικών'.
'Πού δούλευετε;'
'Σε μια εταιρεία στο Τέφεν, ένα βιομηχανικό πάρκο.'
'Πως λέγεται αυτή η εταιρεία; Έχετε τα στοιχεία επικοινωνίας της;'
'Ναι'. Παρουσίασα μια κάρτα, η οποία βρισκόταν ακόμα στην τσάντα μου. Την εξέτασε προσεκτικά και μου την έδωσε πίσω.
'Τι κάνατε εκεί;'
'Εργαζόμουν ως δοκιμαστής λογισμικού'. Όπως μόλις σας είπα.
'Τι δουλειά κάνει ο πατέρας σας;'
"Είναι δικηγόρος.'
'Και η μητέρα σας;'
''Είναι στο σπίτι.'
'Και ο αδελφός σας;'
'Φοιτητής.'
Κι αυτό συνεχίστηκε για κάμποση ώρα. Αν με καταζητούσαν για ποινικό αδίκημα, θα με καλούσαν στην αστυνομία και θα μου απήγγειλαν κατηγορίες, δεν θα με ανέκριναν έτσι στην τύχη στο αεροδρόμιο. Υποτίθεται ότι αυτό αφορούσε μόνο την ασφάλεια της πτήσης. 'Ενας ακόμη πράκτορας προστέθηκε και άρχισαν να επαναλαμβάνουν τις ίδιος ερωτήσεις. Πήρα μια βαθιά ανάσα και είπα:
'Αυτό μου το έχετε ήδη ρωτήσει'.
'Θέλουμε απλώς να βεβαιωθούμε ότι δεν έχετε ξεχάσει τίποτα'.
Αυτό ήταν εξαιρετικά απίθανο, δεδομένου ότι τα είχαμε επαναλάβει όλα περίπου πέντε φορές. Οι απαντήσεις μου κατέληξαν να είναι μονοσύλλαβες. Τελικά, η πρώτη πράκτορας μου είπε: 'Παρακαλώ ακολουθήστε με'.
Φτάσαμε σε μια ειδική ζώνη ελέγχου. Μου είπαν να περιμένω μέχρι να ελευθερωθεί ένας πάγκος. Υπήρχαν δέκα πάγκοι, στους οποίους οι ελεγκτές έψαχναν τις αποσκευές των ανθρώπων. Στάθηκα και περίμενα, κοιτάζοντας τις εκφράσεις των ανθρώπων γύρω μου. Οι Παλαιστίνιοι έδειχναν σιωπηλή ταραχή ή θυμό· οι αλλοδαποί, πλήρη απορία.
Τελικά, η πράκτορας μου έκανε νόημα να πάω σε μια κενή θέση, όπου μου ζητήθηκε να σύρω τις αποσκευές μου πάνω στο μεταλλικό τραπέζι και να τις ανοίξω. Ένας άνδρας με γάντια άρχισε να βγάζει κάθε αντικείμενο, να το ψηλαφίζει και να το βάζει στην άκρη. Πέρασε έναν μικρό ανιχνευτή γύρω από όλα τα είδη υγιεινής μου. Στη συνέχεια, τον πέρασε γύρω από το εσωτερικό των τσαντών μου, άνοιξε κάθε τσέπη τους και έκανε το ίδιο. Οι τσάντες έμειναν άδειες, όπως ήταν όταν τις είχα βγάλει για να πακετάρω το προηγούμενο βράδυ. Το πιστολάκι μαλλιών και το ξυπνητήρι μου τέθηκαν στην άκρη για περαιτέρω σάρωση.
Εβραίοι επιβάτες περνούσαν από μπροστά τους πηγαίνοντας προς τα γκισέ του check-in. Η πράκτορας ξαφνικά είπε:
'Θέλουμε να το ανοίξουμε αυτό, να το σκανάρουμε'.
'Τι;' Συνοφρυώθηκα. Ήταν μια σακούλα αλεσμένου αραβικού καφέ. 'Αν την ανοίξετε και βάλετε μέσα ανιχνευτές, θα την καταστρέψετε! Καλύτερα να πεταχτεί.'
Φάνηκε να το σκέφτεται και είπε: 'Εντάξει, θα το σκανάρουμε από έξω'.
'Το έχετε ήδη κάνει αυτό', της απάντησα. Κι έτσι το παράτησε.
Χρειάστηκαν άλλα είκοσι λεπτά να κάθομαι και να περομένω. Για το λόγο αυτό, οι Παλαιστίνιοι επιβάτες έρχονταν πάντα στο αεροδρόμιο αρκετές ώρες πριν από την πτήση τους. Μόλις οι ελεγκτές τελείωσαν, στοιβάξανε τα πράγματά μου πίσω στις τσάντες και ζήτησαν τη βοήθειά μου για να τις κλείσουν. Η σακούλα με τον καφέ, το σεσουάρ και το ρολόι μου εμφανίστηκαν ξανά, με κίτρινα αυτοκόλλητα πάνω τους. Τα πράγματά μου ήταν όλα ανακατεμένα· δεν υπήρχε χρόνος να τα διπλώσω και να τα βάλω πίσω σωστά και άρχισα να τα στριμώχνω μέσα στις σακούλες, ενώ οι άνθρωποι με τα γάντια παρακολουθούσαν και προσφέρονταν να βοηθήσουν. Αλλά, όταν άγγιξαν τα πράγματά μου, με εξόργισαν ακόμη περισσότερο. Κοίταξα την πράκτορα καθώς προσπαθούσα να κλείσω το φερμουάρ της τσάντας μου, έχοντας συνείδηση ότι ο χρόνος περνούσε και ότι έπρεπε πραγματικά να βιαστώ τώρα για να φτάσω στην πύλη. 'Γιατί το κάνετε αυτό;' ρώτησα, συγκρατώντας με κόπο τον θυμό στη φωνή μου.
Για ένα δευτερόλεπτο αιφνιδιάστηκε, αλλά μετά επέστρεψε η αυτόματη έκφραση.
'Για την ασφάλειά σας, κυρία'.
'Τότε γιατί δεν το κάνετε σε όλους;'
'Το κάνουμε.'
'Όχι, δεν το κάνετε! Δεν το κάνετε στους Εβραίους επιβάτες!'
Δεν είχε απάντηση.
Τόσο απλά. Δεν είπε τίποτα.
Η πρώτη πράκτορας επέστρεψε και με συνόδευσε στο γκισέ του check-in. Έμεινε μαζί μου μέχρι τον έλεγχο διαβατηρίων και την πύλη μου. Ήθελα να ψωνίσω από τη ζώνη αφορολόγητων ειδών, αλλά δεν με άφηνε από τα μάτια της. Στην πύλη, κάθισα να περιμένω, και εκείνη στεκόταν σε μικρή απόσταση, συνομιλώντας με τον υπάλληλο στο γραφείο. Πήγα στον αυτόματο πωλητή για να πάρω ένα μπουκάλι νερό. Τριάντα δευτερόλεπτα αργότερα, η πράκτορας με πλησίασε.
'Γιατί αφήσατε τη θέση σας;'
'Για να πάρω αυτό!' Είπα, σηκώνοντας το μπουκάλι.
'Παρακαλώ, πείτε μου αν χρειάζεστε κάτι και θα σας το φέρω. Μείνετε στη θέση σας'.
Μόνο όταν μας κάλεσαν και έδωσα την κάρτα επιβίβασης στον υπάλληλο και άρχισα να περπατώ στο διάδρομο προς το αεροπλάνο, με άφησαν ήσυχη.
Στο Χίθροου, πριν πάρω την πτήση ανταπόκρισης, άρχισα να αναπνέω πιο εύκολα. Ένιωθα ελαφρώς έκπληκτη που οι άνθρωποι ήταν καλοί ή ευγενικοί, συνειδητοποιώντας πόσο πρωτόγνωρο ήταν αυτό για μένα τώρα.
Έφτασα στη Γλασκώβη μέσα σε μια χιονοθύελλα. Είχα ξεχάσει τους βρετανικούς χειμώνες. Αλλά το γεγονός ότι βρισκόμουν σε μια κανονική χώρα μού έφτιαξε τη διάθεση, με γέμισε με χαρά και ελπίδα. Με εκτιμούσαν ως άνθρωπο και ένιωθα χαλαρή, πιστεύοντας ότι θα μου δίνονταν πολλές ευκαιρίες για να εξελιχθώ. Η οικογένειά μου μού έδινε κάποιες ειδήσεις από το τηλέφωνο, αλλά δεν με ενδιέφεραν. Σε ό,τι με αφορούσε, ο τόπος είχε πάψει να υπάρχει μέχρι να επιστρέψω.
Ωστόσο, ακόμη και αν φοβόμουν τη στιγμή που θα ερχόταν, οι μήνες πέρασαν γρήγορα και σύντομα βρέθηκα στο αεροπλάνο της επιστροφής. Δεν υπήρχε χώρος για μια ήρεμη μετάβαση. Έξι μήνες νωρίτερα, τον Μάρτιο του 2001, ο Αριέλ Σαρόν είχε έρθει στην εξουσία ως πρωθυπουργός του Ισραήλ και ξεκίνησε τη θητεία του με μια στρατιωτική εκστρατεία στα παλαιστινιακά εδάφη. Η Χαμάς και άλλες ισλαμικές ομάδες συνέχισαν τις επιθέσεις αυτοκτονίας στο Ισραήλ, το οποίο κατηγόρησε τον Αραφάτ και ανταπέδωσε με δυσανάλογη βία εναντίον παλαιστινιακών πόλεων και χωριών. Εκατοντάδες σπίτια κατεδαφίστηκαν· χιλιάδες στρέμματα γεωργικής γης κατασχέθηκαν. Η περιοχή υπέστη συχνά αποκλεισμούς και απαγόρευση κυκλοφορίας. Τα τρόφιμα και τα φάρμακα τελείωσαν. Η εκπαίδευση, η υγειονομική περίθαλψη και άλλες υπηρεσίες διακόπηκαν σε μεγάλο βαθμό. Ο αριθμός των νεκρών αυξανόταν με πενταπλάσιο ρυθμό μεταξύ των Παλαιστινίων. Ήταν η πιο αιματηρή περίοδος συγκρούσεων από τον πόλεμο του 1948.
Στο χωριό, έπαθα πραγματικά κατάθλιψη. Δεν είχα χρήματα και οι προοπτικές μου για δουλειά ήταν απογοητευτικές. Αλλά και η δουλειά του πατέρα μου έγινε προβληματική. Οι ισραηλινές αρχές έκλεισαν μια σειρά από παλαιστινιακά ιδρύματα στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, πρωτίστως το Orient House και το Palestine Research Center. Σφράγισαν το Κέντρο με κόκκινη ταινία, με όλους τους υπολογιστές, τον εξοπλισμό γραφείου και τα έγγραφα μέσα. Το προσωπικό είχε μόλις ολοκληρώσει την προετοιμασία της πρώτης επανέκδοσης των Palestine Affairs όταν βρέθηκε να μην μπορεί να έχει πρόσβαση στο κτίριο. Ο πατέρας μου πήγε στη συνέχεια να εργαστεί στη Ραμάλα. Περνούσε μεγάλο μέρος του χρόνου του στην al-Muqata'a, το αρχηγείο του Αραφάτ.
Τον Δεκέμβριο του 2001, το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι οι μετακινήσεις του Αραφάτ από τη Ραμάλα ήταν αποκλειστικά υπό τη δική του ευθύνη. Ισραηλινά άρματα μάχης και στρατιωτικά οχήματα πολιόρκησαν την al-Muqata'a. Τα Χριστούγεννα, τον εμπόδισαν να φύγει για να συμμετάσχει στη λειτουργία στη Βηθλεέμ, όπως έκανε κάθε χρόνο. Δύο μήνες αργότερα, ισραηλινά ελικόπτερα εκτόξευσαν πυραύλους εναντίον ενός κτιρίου στο συγκρότημα al-Muqata'a. Τον Μάρτιο, ελικόπτερα και πολεμικά αεροσκάφη κατέστρεψαν την al-Muntada, το αρχηγείο του Αραφάτ στη Γάζα. Ο ίδιος παρέμεινε υπό πολιορκία στη Ραμάλα.
Στο Ισραήλ, η ατμόσφαιρα ήταν πολύ τεταμένη. Πέρασα μέρες ολόκληρες στον καναπέ. Ποτέ δεν είχα νιώσει τόσο πεσμένη και άτονη. Δεν ήθελα να δω κόσμο ή να πάρω αποφάσεις. Δεν ήθελα καν να πάω στο χωριό για να αγοράσω γάλα.
Αλλά έπρεπε να βρω δουλειά. Ο προηγούμενος χώρος εργασίας μου είχε προ πολλού καλύψει τη θέση μου και δεν είχε άλλη κενή. Σηκώθηκα και ήμουν κάθε μέρα στον υπολογιστή, στέλνοντας αιτήσεις για τις θέσεις εργασίας που μπορούσα να βρω. Για μήνες, δεν υπήρχε ούτε μια απάντηση. Είχα φτάσει στην απόλυτη απελπισία όταν είδα μια αγγελία για brand managers σε μια εταιρεία διαδικτυακού μάρκετινγκ. Χρειάζονταν άπταιστα αγγλικά, και μου τηλεφώνησαν.
Πήγα στο Καρμιέλ, περίπου μια ώρα μακριά, και συνάντησα τη διευθύντρια μάρκετινγκ, τη Σαμάνθα. Είχε μεταναστεύσει από τη Βρετανία λίγους μήνες πριν. Ο υφιστάμενό της, ο Τομ, είχε έρθει από την Αυστραλία. Κουβεντιάσαμε στα αγγλικά· φάνηκαν εντυπωσιασμένοι και μου ζήτησαν να ξεκινήσω λίγες μέρες αργότερα. Καθώς πήγαινα σπίτι, αισθανόμουν βαθιά ανακουφισμένη. Αλλά προετοιμάστηκα, νοητικά, για την πραγματικότητα που με περίμενε, να βρίσκομαι ξανά σε έναν ισραηλινό εργασιακό χώρο.
Όταν ξεκίνησα, ήταν χειρότερα απ' ό,τι υπολόγιζα. Οι άνθρωποι ήταν ψυχροί και μη φιλικοί. Προσπάθησα να πιάσω κουβέντα με τους συναδέλφους μου και μερικοί διατήρησαν το χαμόγελό τους, ακόμη και όταν έμαθαν ότι ήμουν Παλαιστίνια. Αλλά οι περισσότεροι από αυτούς απομακρύνθηκαν. Ομάδες εργαζομένων περνούσαν κάθε μέρα από μπροστά μου πηγαίνοντας για το μεσημεριανό τους φαγητό. Κανείς δεν μου ζήτησε να τους ακολουθήσω. Ήταν σαν να μη με έβλεπαν. Όταν τους χαιρετούσα, δεν έπαιρνα καμία απάντηση. Στη μηχανή του καφέ, με κοίταζαν ανέκφραστα και μου γύριζαν την πλάτη. Αν ο Τομ δεν μου μιλούσε κατά διαστήματα, θα νόμιζα ότι ήμουν αόρατη.
Τότε, μια από τις συναδελφισσές μου, μια ξανθιά κοπέλα με λαμπερά μπλε μάτια, με πλησίασε. Η Σοφία ήταν Σουηδέζα που είχε έρθει στη χώρα στην εφηβεία της και είχε παντρευτεί έναν Ισραηλινό. Ήταν ευγενική και γαλήνια, και συμπαθήσαμε η μία την άλλη αμέσως.
Το Καρμιέλ χτίστηκε σε γη που κατασχέθηκε από τρία παλαιστινιακά χωριά: Deir el-Assad, Bi'neh, και Nahaf. Προσπάθησα να διώξω αυτό το γεγονός από το μυαλό μου, αλλά εμφανιζόταν καθώς οδηγούσα προς την πόλη κάθε πρωί και ξανά καθώς έφευγα το απόγευμα. Το Καρμιέλ διαφημίστηκε ως πρότυπο νέας ανάπτυξης. Του απονεμήθηκε το βραβείο Beautiful Israel Prize και το βραβείο Kaplan Prize for Management and Services. Όταν πρωτοχτίστηκε, απαγορευόταν στους Παλαιστίνιους να μένουν σε αυτό· ο πατέρας μου είχε έρθει αντιμέτωπος με έναν αστυνομικό εξαιτίας αυτού καθώς τον οδηγούσαν στην εξορία στο Σαφάντ, πριν από τόσα χρόνια. Όπως και η Άνω Ναζαρέτ, το Καρμιέλ ήταν μέρος του σχεδίου για την "ιουδαιοποίηση της Γαλιλαίας", όπως και το Μααλότ, κοντά στο χωριό μου, τη Φασούτα.
Ωστόσο, η ζωή κάνει τους δικούς της κύκλους. Όλες αυτές οι πόλεις, που χτίστηκαν για να αποτελέσουν φρούρια του "ιουδαϊσμού", κατέληξαν να κατοικούνται από Παλιστινίους κατά ένα τέταρτο εώς και ένα τρίτο. Νεαρά ζευγάρια Αράβων, που αντιμετώπιζαν στεγαστικές ελλείψεις στις δικές τους κοινότητες λόγω της κυβερνητικής πολιτικής αποτροπής της επέκτασης, άρχισαν να αγοράζουν σπίτια από τους Εβραίους ιδιοκτήτες τους.
Η νέα εταιρεία όπου εργαζόμουν στελεχώθηκε σε μεγάλο βαθμό από πρόσφατους μετανάστες, κυρίως νέους, ζηλωτές σιωνιστές από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά και τη Βρετανία, οι οποίοι είχαν πραγματοποιήσει "aliyah" για να εκπληρώσουν το όνειρό τους να ζήσουν στο "εβραϊκό κράτος". Έμεινα έκπληκτος με το γεγονός ότι μόλις είχαν περάσει ένα χρόνο στη χώρα, και ήταν ήδη Ισραηλινοί. Μετά από δύο εβδομάδες εργασίας, η Σαμάνθα με κάλεσε στο γραφείο της. Χαμογέλασε καθώς καθόμουν.
'Είμαι πολύ ευχαριστημένη με τη δουλειά σου, Fida. Είμαι σίγουρη ότι θα οφελήσεις πολύ την ομάδα!'
'Ευχαριστώ, Σαμάνθα'.
Το χαμόγελο συρρικνώθηκε λίγο. 'Ήθελα απλώς να σε ρωτήσω πώς πάνε τα πράγματα, για σένα προσωπικά'.
'Ορίστε;'
'Εννοώ, ταιριάζεις με τους άλλους; Αισθάνεσαι καλά εδώ;
'Ναι.' Σκέφτηκα για λίγο να της πω πώς πραγματικά αισθανόμουν.
'Απλώς νομίζω ότι μπορεί να είναι δύσκολο για σένα, με τη διαφορετική κουλτούρα ...' συνέχισε, παίζοντας με το στυλό της. 'Και δεν θέλω να δημιουργηθούν προβλήματα μεταξύ των ανθρώπων'.
Κοκκίνισα. Κατάλαβα ότι με είχε καλέσει για να συζητήσουμε το "πρόβλημα", το γεγονός ότι ήμουν Παλαιστίνια. ''Ολα είναι μια χαρά', είπα, για να μην επεκταθώ.
'Απλώς γνωρίζω ότι μπορεί να έχεις διαφορετικές πολιτικές απόψεις ...'.
Σάστισα. Αυτή η γυναίκα ήταν Βρετανίδα. Πώς μπόρεσε να με ρωτήσει γι' αυτό το θέμα στη δουλειά;
'Σαμάνθα, γνωρίζω ότι όλοι εδώ είναι Ισραηλινοί και γνωρίζω επίσης ότι οι άνθρωποι έχουν διαφορετικές απόψεις. Δεν πειράζει. Είμαι εδώ για να δουλέψω'.
Προς έκπληξή μου, ξεκίνησε έναν πολιτικό μονόλογο, λέγοντάς μου ότι δεν εκτιμούσα την άποψή τους, ότι ήταν σημαντικό να καταλάβω ότι η ασφάλεια του Ισραήλ βρισκόταν πάντα σε κίνδυνο, ότι ζούσαν σε ένα δύσκολο κλίμα και ότι περιβάλλονταν από εχθρούς - στους οποίους φαινόταν, όπως αισθάνθηκα, ότι συμπεριλαμβανόμουν και εγώ. 'Εμεινα άναυδη. Περίμενε να της απαντήσω. Της απάντησα κοφτά ότι το Ισραήλ δεν είχε κανέναν ενδοιασμό να διατηρεί την καταπίεση των Παλαιστινίων και να χρησιμοποιεί βία για χρόνια χωρίς ορατό τέλος. Με κοίταξε έντονα και, κρατώντας ακίνητο το στυλό της, μου έδωσε το τελειωτικό χτύπημα.
'Αλλά εσείς οι Άραβες έχετε την έννοια του τζιχάντ ...'.
Πήρα μια γρήγορη ανάσα. Εσείς οι Άραβες;
Παραδόξως, δεν φάνηκε να το προσέχει. Προσπάθησα να κρατήσω τη φωνή μου φυσιολογική. 'Σαμάνθα, το τζιχάντ είναι μια θρησκευτική έννοια, αλλά στη γενικότερη, καθημερινή της χρήση, σημαίνει να υπερασπίζεσαι τη χώρα σου και το λαό σου'. Ένα καμπανάκι συναγερμού χτυπούσε δυνατά στο κεφάλι μου ότι αυτό δεν ήταν θέμα για να θίξω στη δουλειά!
'Σωστά, σωστά', είπε ανακατεύοντας κάποια χαρτιά μπροστά της. Όταν κοίταξε ξανά ψηλά, το χαμόγελό της ήταν πιο σταθερό. 'Λοιπόν, καλή τύχη με τη δουλειά, και πες μου αν χρειαστείς κάτι!'
Έκανα ένα νεύμα και βγήκα έξω, με σφιγμένο από την ένταση το στομάχι μου. Όταν επέστρεψα στο γραφείο μου, ένα μήνυμα εμφανίστηκε αμέσως στην οθόνη μου. 'Είναι όλα εντάξει;'
Ήταν η Σοφία. 'Ναι', απάντησα με μήνυμα. Με ρώτησε αν ήθελα να πάμε για φαγητό. Κατεβήκαμε στην καφετέρια και μου σύστησε την Εύα, μια Ουγγροεβραία που είχε μεταναστεύσει και είχε επίσης παντρευτεί έναν ντόπιο. Η Εύα ήταν πολύ αστεία. Γέλασα μαζί τους και δεν ανέφερα την κουβέντα με τη Σαμάνθα. " [...]
