- Ποια θεωρείτε τη μεγαλύτερη πρόκληση αυτή την στιγμή, σε μια εποχή που είναι πραγματικά μεταβατική και συνάμα καθοριστική για την ανάπτυξη;
Η περίοδος που διανύουμε έχει δημιουργήσει νέες προκλήσεις για τον κλάδο της αρχιτεκτονικής και όχι μόνο. Η νέα πραγματικότητα έχει προκαλέσει πρωτόγνωρες συνθήκες διαβίωσης, καθιστώντας απαραίτητο τον επαναπροσδιορισμό της «κανονικότητας» και την αναζήτηση νέων τρόπων χρήσης των υφιστάμενων τεχνολογικών μέσων για την αντιμετώπιση των νέων δυσκολιών. Καθ’ όλη την περίοδο του lockdown και των νέων εργασιακών συνθηκών αναζητήθηκαν νέοι τρόποι και νέες συνθήκες εργασίας, ώστε να γίνει σωστή εκμετάλλευση των τεχνολογικών δυνατοτήτων και να αντιμετωπιστούν τα καινούργια προβλημάτων. Παράλληλα, όσον αφορά την παραγωγή υλικών αγαθών και πρώτων υλών, παρατηρείται μια γενικότερη δυσκολία σε σχέση με τις προ-Covid απαιτήσεις της αγοράς, με αποτέλεσμα να γίνεται μια νέα έρευνα για να βρεθούν λειτουργικές λύσεις ώστε να μην εμποδιστεί η ανάπτυξη.
- Κατά τη γνώμη σας υπάρχει κάποιο μεγάλο ανεκμετάλλευτο asset της Αθήνας και των μεγάλων αστικών κέντρων γενικότερα;
Στην ελληνική πραγματικότητα υπερισχύουν οι πολυκατοικίες, που ως λύση κατοίκησης μέχρι τώρα μοιάζουν να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των μεγάλων αστικών κέντρων ‒ στην πλειονότητά τους έχουν κατασκευαστεί τις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Με την πάροδο του χρόνου πολλά από αυτά τα κτίσματα εγκαταλείπονται σταδιακά και αποσυντίθενται. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις σύγχρονες ανάγκες, που συνεχώς αλλάζουν, κρίνεται αναγκαίο τα τυχόν ανεκμετάλλευτα κτίσματα να αποκτούν νέα χρήση και ταυτόχρονα νέα ζωή. Η επανάχρηση υφιστάμενων κελύφων αποτελεί παράλληλα βιώσιμη λύση, καθώς, με τον περιορισμό αποβλήτων και ενέργειας, συμβάλλουν στην κυκλική οικονομία.
- Ποια είναι η μεγαλύτερη παρανόηση ως προς την αρχιτεκτονική, αλλά και την τάση της βιωσιμότητας;
Πολλοί ενδεχομένως συνδέουν την έννοια της βιωσιμότητας και της αρχιτεκτονικής με τη βιομιμητική, δηλαδή τη δημιουργία μιας αρχιτεκτονικής η οποία μιμείται τη φύση. Η βιώσιμη αρχιτεκτονική, όμως, δεν συνεπάγεται οργανικές μορφές και αποκλειστική χρήση πειραματικών υλικών. Στόχος της είναι η δημιουργία χώρων στους οποίους γίνεται πλήρης εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και η προστασία τους από τις από τις φυσικές φθορές, γενικότερα η δημιουργία παθητικών χώρων με ελάχιστο ενεργειακό αποτύπωμα, που χρησιμοποιούν εξοπλισμό σύγχρονης και της πλέον εξελιγμένης τεχνολογίας, διατηρώντας την απλότητα τόσο στην κατασκευή όσο και στη λειτουργία και στη συντήρησή τους. Απώτερος σκοπός είναι η εξασφάλιση της μεγάλης διάρκειας ζωής και της φιλικής στάσης απέναντι στο περιβάλλον. Με την έννοια της βιωσιμότητας εννοούμε την πρόθεση επανάχρησης και εκμετάλλευσης υφιστάμενων στοιχείων με στόχο το μικρότερο δυνατό ενεργειακό αποτύπωμα, τονίζοντας παράλληλα την εταιρική κοινωνική ευθύνη. Επιπλέον, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε λόγω της πανδημίας, γίνεται δυσκολότερη η παραγωγή της πρώτης ύλης, γεγονός που καθιστά τον περιορισμό χρήσης επιπρόσθετων υλικών σημαντικό στην κατασκευή.
- Το μέλλον της αρχιτεκτονικής; Ποια η θέση του αρχιτεκτονικού γραφείου;
Η περίοδος του lockdown, καθώς και οι συνεχείς μεταβολές της καθημερινότητας, δημιούργησαν προβληματισμούς όσον αφορά την αρχιτεκτονική του αύριο. Οι αρχιτέκτονες κλήθηκαν αρχικά να ανακαλύψουν νέους τρόπους για την ανταλλαγή ιδεών και τις γόνιμες συναντήσεις, ώστε να επιτευχθεί η δημιουργική διαδικασία. Η μεγαλύτερη πρόκληση αυτήν τη στιγμή θα έλεγε κανείς ότι είναι η σωστή διαχείριση των πόρων, των πρώτων υλών και των τεχνολογικών μέσων, καθώς και η συνεχής αναζήτηση και ο πειραματισμός, έτσι ώστε να καλύπτονται όχι μόνο οι παρούσες ανάγκες αλλά και να εξετάζονται σενάρια για δυνάμει μεταβολές. Η αρχιτεκτονική καλείται να υιοθετήσει έναν μεταβλητό χαρακτήρα και να προσαρμόζεται στις εκάστοτε ανάγκες. Πρέπει να αρχίσει να αναπτύσσεται ένας future-proof σχεδιασμός κτιρίων και χώρων, στους οποίους υπάρχει δυνατότητα για μελλοντική ενσωμάτωση παθητικών συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας, χωρίς να επηρεάζεται ο αρχικός σχεδιασμός.
Deda & Architects ID
Το γραφείο D&A (Deda & Architects) ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη το 2008 από τη Μαρία Δέδα, απόφοιτο της ESA Paris, και σταδιακά συγκέντρωσε στους κόλπους του μια σημαντική ομάδα νέων και έμπειρων αρχιτεκτόνων, συμβούλων και συνεργατών. Σήμερα, έχοντας αποκτήσει πλέον γραφείο και στην Αθήνα, η δυναμική ομάδα της D&A αναλαμβάνει πρότζεκτ σε Θεσσαλονίκη, Αθήνα και σε όλη την Ελλάδα, καθώς και στο εξωτερικό. Έχοντας λάβει πολλαπλές διακρίσεις για υλοποιήσεις έργων, δραστηριοποιείται σε πολλούς τομείς και σε διαφορετικές κλίμακες έργων, από εμπορικά κέντρα και έργα φιλοξενίας μέχρι ιδιωτικές κατοικίες και εκπαιδευτικά κτίρια, εφαρμόζοντας κάθε φορά μια φρέσκια και δυναμική προσέγγιση.
Οι γενικές αρχές του σχεδιασμού είναι η δημιουργία ξεχωριστών χώρων και εμπειριών σε συνδυασμό με την αισθητική και τη λειτουργικότητα. Η ευελιξία και η καινοτομία είναι βασικά χαρακτηριστικά του γραφείου, καθώς σκοπός του είναι η διαχρονικότητα και η συνύπαρξη των υφιστάμενων στοιχείων του εκάστοτε κτιρίου με το σύγχρονο ύφος. Σήμερα το γραφείο βρίσκεται στη διαδικασία σχεδιασμού εμπορικών έργων και έργων φιλοξενίας σε Χαλκιδική, Σκόπελο, Κύπρο και Κέρκυρα, καθώς και γραφειακών χώρων και κατοικιών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Παράλληλα, έχει λάβει μέρος σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς σε συνεργασία με διεθνή αρχιτεκτονικά γραφεία όπως το Heatherwick Studio με έδρα το Λονδίνο και με το γραφείο των MVRDV με έδρα το Άμστερνταμ. Με τους MVRDV συμμετέχουν στο έργο ανάπλασης του λιμανιού της Θεσσαλονίκη.
Μια συνεργασία της Lifo με την Design Ambassador και το Archisearch.gr