Μέχρι και πριν από μερικά χρόνια, το ανέβασμα μεγάλων θεατρικών παραγωγών στην καλοκαιρινή Αθήνα φάνταζε απαγορευτικό και μόνο ως ιδέα.
Με το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου να καλύπτει σχεδόν αποκλειστικά τις απαιτήσεις του θεατρόφιλου κοινού κατά τους θερινούς μήνες, το ερώτημα γιατί δεν αποφασίζουν να επενδύσουν οι παραγωγοί και οι θεατρικοί οργανισμοί σε νέες παραστάσεις ώστε να διευρυνθεί σημαντικά η σεζόν και μετά το τυπικό πέρας της την Κυριακή των Βαΐων, ταλάνιζε πολλούς από τους άμεσα εμπλεκόμενους.
Κι ενώ τον Απρίλιο και τον Μάιο υπάρχουν σχεδόν κάθε χρόνο αξιόλογες επιλογές –και φέτος δύο από τις ωραιότερες δουλειές ολόκληρης της σεζόν έκαναν πρεμιέρα μέσα στον Μάιο–, ο Ιούνιος σηματοδοτούσε σχεδόν κάθε χρόνο το κατέβασμα των ρολών και τη μετατόπιση του κέντρου βάρους της θεατρικής πραγματικότητας στην Πειραιώς 260, χώρο διεξαγωγής του Φεστιβάλ, στο Ηρώδειο κι έπειτα στην Επίδαυρο και τα διάφορα περιφερειακά θέατρα των δήμων (Κηποθέατρο Παπάγου, Θέατρο Βράχων, Βεάκειο, Θέατρο Πέτρας κ.λπ.) που παραδοσιακά φιλοξενούν τις μεγάλες περιοδείες του Αρχαίου Δράματος, πριν ή μετά την παρουσίαση στην Επίδαυρο ή το Ηρώδειο, καθώς και στο κατά παράδοση κραταιό Δελφινάριο για τα λαϊκά θεάματα των επιθεωρήσεων.
Με το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου να καλύπτει σχεδόν αποκλειστικά τις απαιτήσεις του θεατρόφιλου κοινού κατά τους θερινούς μήνες, το ερώτημα γιατί δεν αποφασίζουν να επενδύσουν οι παραγωγοί και οι θεατρικοί οργανισμοί σε νέες παραστάσεις ώστε να διευρυνθεί σημαντικά η σεζόν και μετά το τυπικό πέρας της την Κυριακή των Βαΐων, ταλάνιζε πολλούς από τους άμεσα εμπλεκόμενους.
Να, όμως, που φέτος επιχειρείται ένα –έστω και περιορισμένης εμβέλειας– πείραμα να ανέβουν παραγωγές που δείχνουν καθ' όλα αξιόλογες, στην εκπνοή του Μαΐου ή μέσα στον Ιούνιο, σε πλήρη ανεξαρτησία από το Φεστιβάλ.
Στο σύνολό τους μπορεί να αφορούν περιορισμένες παραστάσεις, ενώ οι περισσότερες από αυτές έχουν λάβει επιχορήγηση από το υπουργείο Πολιτισμού, για την οποία φέτος υπήρξε πιο «χαλαρό» χρονικό πλαίσιο αναφορικά με την υλοποίηση τους, ωστόσο έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον μας γιατί αν το πείραμα λειτουργήσει, κάτι τέτοιο μπορεί να σημάνει ένα μακροπρόθεσμο και σταδιακό «άνοιγμα» της σεζόν στο καλοκαίρι - παρόλο που το χρονικό πλαίσιο για τις επιχορηγήσεις που αφορούν την επόμενη σεζόν θα είναι και πάλι πιο «σφιχτό».
Κάτι παρόμοιο είχε συμβεί εξάλλου στην Ελλάδα προ εικοσαετίας και με τα κινηματογραφικά πράγματα, όταν οι πρώτες δειλές καλοκαιρινές πρεμιέρες οδήγησαν σε σταδιακή διεύρυνση της σεζόν και σε καθιέρωση της ταυτόχρονης εξόδου των περισσότερων καλοκαιρινών blockbusters στη χώρα μας – κι αυτό πριν από την κυριαρχία του φαινομένου της πειρατείας.
Απομένει να δούμε πώς θα αντιδράσει το κοινό της Αθήνας, με την πολυσυλλεκτικότητα που το διακρίνει, καθώς και αν (και με ποιο τρόπο) θα μπορούσε αυτό το άνοιγμα να απευθυνθεί σοβαρά και στοχευμένα στους τουρίστες που πλέον καταλύουν ολοένα και περισσότερο και στην Αθήνα το καλοκαίρι, χωρίς να περιορίζονται απλά σε ένα stop-over λίγων ωρών προτού κατευθυνθούν προς τα νησιά.
Κάνουν πρεμιέρα
«Ο λόγος που ανεβάζουμε παράσταση στο τέλος της σεζόν είναι η ανάγκη! Ο χρόνος που χρειάζεται για να φτάσει η εργασία μας σ' ένα αποτέλεσμα και η οικονομική συνθήκη που δημιουργεί καθυστερήσεις».
Η Άννα Κοκκίνου εξηγεί γιατί αποφάσισε να παρουσιάσει αυτές τις μέρες τη νέα παραγωγή του Θεάτρου Σφενδόνη «REM/ κήπος», και όχι νωρίτερα ή από το ερχόμενο φθινόπωρο.
Πέντε ηθοποιοί οδηγούν τον θεατή μέσα από μια ρωγμή στον χρόνο, στον μαγικό χώρο μιας σκηνικής ταυτοχρονίας. Μολονότι θέατρο, η παράσταση είναι σαν ένα μουσικό κομμάτι όπου πρωταγωνιστούν οι ήχοι:
Πολλοί αντίλαλοι και πολλές φωνές κατοικούν αυτόν τον κήπο, όπου πλέκονται κείμενα, μεταξύ άλλων, των Ομήρου, Κλάιστ, Έλιοτ, Προυστ, Βιζυηνού και Καβάφη και επεξεργασμένα κινηματογραφικά θραύσματα των Βιγκό, Ταρκόφσκι, Μπέργκμαν, Αντονιόνι, Μπρεσόν και Ζβιάγκιντσεφ.
Την εκπνοή μιας επιτυχημένης για την ίδια σεζόν επιλέγει όμως και η Ρούλα Πατεράκη για να σκηνοθετήσει για ένα σύνολο μόλις πέντε παραστάσεων στο Θέατρο Ροές το έργο του Γιάννη Μαυριτσάκη «Η Επίκληση της Γοητείας» που εξελίσσεται μέσα από πέντε επεισόδια.
Επεισόδιο πρώτο. Ένας άνδρας και μια γυναίκα, μέσα στην αβεβαιότητα ενός τοπίου. Επεισόδιο δεύτερο. Ένας άνδρας και ένα κορίτσι, μέσα σ' ένα φασματικό λεωφορείο. Επεισόδιο τρίτο. Ένας σκύλος και ένα ιπτάμενο θηρίο, μέσα στην αρένα. Επεισόδιο τέταρτο. Ένας άνδρας και ένας άλλος άνδρας, μέσα στο όριο της ακραίας εκπαίδευσης. Τελευταίο επεισόδιο. Ένα κορίτσι, μέσα στον καθρέφτη.
Ο πολυπράγμων Κωνσταντίνος Ρήγος, μετά την ανάληψη καθηκόντων στη θέση του Διευθυντή Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και σχεδόν παράλληλα με το έργο «Πορνοστάρ – Η Αόρατη βιομηχανία του σεξ» της Ελένης Πέγκα, που θα παρουσιάσει στο Φεστιβάλ Αθηνών, τέλη Ιουνίου, επιστρέφει όχι με μία αλλά με δύο νέες παραστάσεις του Χοροθεάτρου Οκτάνα.
Στην πειραματική «Βαβέλ», που παρουσιάζεται για τέσσερις παραστάσεις στο Ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη, ο ομώνυμος πύργος έχει πέσει, η πόλη έχει καταστραφεί και κάθε έννοια «ύψους» έχει χαθεί.
Οι άνθρωποι προσπαθούν να βρουν και πάλι τον εαυτό τους, να ανακτήσουν την επαφή με το σώμα τους, να αναπτύξουν επικοινωνία μεταξύ τους, να ξαναχτίσουν το περιβάλλον τους, να ξανακερδίσουν τον χαμένο χρόνο.
Καθώς βιώνουν το «μετά» της εκπλήρωσης κάθε ανάγκης και κάθε επιθυμίας τους, μην έχοντας κάτι άλλο για να επιδιώξουν, καταλήγουν να ζουν ξέφρενα, δεν διστάζουν να προσανατολιστούν στις εσχατιές της ηδονής, νιώθουν παντοδύναμοι, και τελικά θέλουν να γίνουν ο Θεός. Και αρχίζουν να ξαναχτίζουν τον πύργο, ακόμη κι αν δεν ελπίζουν σε διαφορετική έκβαση.
Το θέμα της «Ιεροτελεστείας της Άνοιξης», μίας «μυθικής» παράστασης μπαλέτου που άλλαξε τα δεδομένα στον χορό με τον avant-garde χαρακτήρα της, όταν παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1913 στο Παρίσι σε χορογραφία του Vaslav Nijinsky, βασίζεται σε μια σειρά παγανιστικών ιεροτελεστιών από αρχαίες σλαβικές φυλές που γιορτάζουν την άνοιξη.
Οι τελετές αυτές, γεμάτες ερωτισμό, κλιμακώνονται με τη θυσία μίας νεαρής παρθένας. Εδώ η Οκτάνα με μία νέα ομάδα χορευτών αναμετράται με την εμβληματική μουσική του Igor Stravinsky, σε μία βραδιά του Summer Nostos Festival.
Αλλά και η χορογράφος Σοφία Μαυραγάνη παρουσιάζει στο Θέατρο Τέχνης τη νέα της δουλειά τις πρώτες ημέρες του Ιουνίου, η οποία εξετάζει το προαιώνιο ζήτημα της ισότητας ανάμεσα στα δύο φύλα, μέσα από το άκρως επίκαιρο ζητούμενο της γυναικείας χειραφέτησης και ανεξαρτησίας.
Η παράσταση «Speechless» εμπνέεται από δημόσιους λόγους, διακηρύξεις, άρθρα και κείμενα, φέρνοντας στο φως τη θραυσματική και ανεπίσημη φωνή των γυναικών που ταξιδεύει από τα βάθη των αιώνων μέχρι τις μέρες μας, καθώς ανατέμνει τη ραχοκοκαλιά των πρώιμων φεμινιστικών λόγων, αγγίζοντας ζητήματα που εξακολουθούν μέχρι σήμερα να καίνε.
H εγκατεστημένη στο Βερολίνο Ελληνίδα χορογράφος Kat Válastur διερευνά στη δουλειά της, εδώ και χρόνια, τις ποικίλες νοηματοδοτήσεις του σώματος επί σκηνής.
Με το νέο έργο της, «Rasp Your Soul», συμπαραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση με μεγάλα ευρωπαϊκά θέατρα, η Kat Válastur παρουσιάζει τη σειρά «The Staggered Dances of Beauty», στην οποία επαναξιολογεί τη μυθολογική παραγωγή ως εργαλείο για την επεξεργασία σύγχρονων ζητημάτων. Ο ερμηνευτής υποδύεται ένα σύγχρονο μυθολογικό ον.
Το Rasp Your Soul που θα παρουσιαστεί στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης στα μέσα Ιουνίου, εν μέρει κομμάτι χορού και εν μέρει χορογραφημένο κοντσέρτο, είναι μια εκδήλωση του απατηλού. Χτίζει μια αφήγηση ενός μετα-μυθολογικού χώρου, στον οποίο ένα ανθρωποειδές με «ευαίσθητο δέρμα» μας κάνει να σκεφτούμε τη σάρκα και τα οστά μας.
Η νέα συνεργασία της σκηνοθέτιδος Έφης Μπίρμπα με τον Άρη Σερβετάλη θα αποτελέσει έναν σημαντικό λόγο για να κατέβουμε προς Πειραιά τις τελευταίες ημέρες του Ιουνίου.
Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά κλείνει το φετινό του ρεπερτόριο με τον «Δον Κιχώτη» του Θερβάντες, για έξι μόλις παραστάσεις, οπότε οι ευκαιρίες να παρακολουθήσουμε τον εξαιρετικό ηθοποιό σε έναν ρόλο που φαίνεται να του ταιριάζει πολύ θα είναι περιορισμένες.
«Εκπληρώθηκε μια επιθυμία, να μπορώ να δουλέψω για αξιόλογο χρόνο με τους συνεργάτες μου, παράγοντας υλικό ασυμπίεστο από το στρες της επερχόμενης σεζόν. Συγκεντρωμένοι και αδιάσπαστοι στα υλικά της παράστασης... Αυτό το γεγονός όρισε την χρονική τοποθέτησή της» αναφέρει σχετικά η Έφη Μπίρμπα.
Στο 23ο κεφάλαιο του 2ου βιβλίου, ο Δον Κιχώτης, ως τραγικό πρόσωπο κι ενσαρκωτής μιας γνήσιας εσωτερικότητας, συλλαμβάνεται να διαγράφει μια κατακόρυφη πορεία προς το εσωτερικό της σπηλιάς του Μοντεσίνου, προς τα βάθη των φαντασιακών αναμετρήσεων.
Έχοντας παραμερίσει κάθε κοινό φόβο κι αψηφώντας τον κίνδυνο του καταποντισμού, εισέρχεται σ' έναν τόπο εμπειρίας εκουσίως με την αμφίεση του περιπλανώμενου ιππότη, όπως εισέρχεται το παιδί σ' ένα περιβάλλον που διέπεται από τους ιδιόμορφους κανόνες παιχνιδιού.
Ακόμα και νέα όπερα (εκτός Ηρωδείου) θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν οι φαν του είδους τον Ιούνιο, στο πάντα ανήσυχο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων.
Το «Raven Revisited» του συνθέτη Κωστή Κριτσωτάκη, που παρουσιάζεται σε πρώτη εκτέλεση από την ομάδα The Medium Project, είναι μία σύγχρονη μονόπρακτη όπερα δωματίου «νεορομαντικού» ύφους που αποτελείται από τρία μέρη για δύο τραγουδιστές, έναν αφηγητή, χορωδιακό σύνολο και πιάνο.
Η κεντρική ιδέα του έργου είναι βασισμένη στο διάσημο ποίημα του Έντγκαρ Άλαν Πόε «Το κοράκι», με βασικούς ήρωες τη Λενόρ και τον Ποιητή.
Ο Ποιητής είναι διχασμένος ανάμεσα στον Ένα που καταφεύγει στη λογική και τον Άλλο που είναι ανίκανος να χειριστεί την απώλεια της αγαπημένης του και σταδιακά χάνει την αίσθηση της πραγματικότητας.
Ένα άγνωστο στο ευρύ κοινό ελληνικό έργο που γράφτηκε το 1898 επιλέγει η ομάδα C. for Circus για να γιορτάσει με τη νέα της παράσταση τα 10 χρόνια πορείας της στα θεατρικά δρώμενα.
Το «Δαχτυλίδι της μάνας» του Γιάννη Καμπύση είναι γραμμένο σε ντοπιολαλιά και εμπνέεται από τη ζωή του ποιητή και πεζογράφου Κώστα Κρυστάλλη.
Με όχημα τη μουσική, την ποίηση και τη φαντασία, οι C. for Circus στήνουν μια ολοζώντανη τελετή αποχαιρετισμού, ξαναγράφοντας για χάρη του ποιητή τις τελευταίες του σελίδες, για 10 μέρες στο Tempus Verum І Εν Αθήναις, σε σκηνοθεσία Παύλου Παυλίδη.
Συνεχίζονται
Καθώς τα περισσότερα έργα της εαρινής σεζόν έχουν ήδη κατεβάσει ρολά ή παρουσιάζουν τις τελευταίες τους παραστάσεις εντός των ημερών, εστιάζουμε στις δύο προαναγγελθείσες εξαιρετικές δουλειές που ξεκίνησαν μέσα στον Μάιο και θα παίζονται μέχρι τα μέσα Ιουνίου:
Προσωπικός άθλος για τον Θάνο Σαμαρά, ο «Ευαγγελισμός της Κασσάνδρας» εκτυλίσσεται στο Μπάγκειον ως το απόλυτο one-man-show του γνωστού ηθοποιού, ο οποίος εδώ κάνει τα πάντα (σκηνοθεσία, σκηνογραφία, κίνηση, φώτα, κοστούμια, μουσική επιμέλεια), χωρίς όμως να παίζει.
Τον δύσκολο ρόλο της ερμηνείας του μονολόγου του Δημήτρη Δημητριάδη (και τον ακόμα δυσκολότερο της περάτωσης του οράματος του εξαιρετικά ακριβή και συνεπή καλλιτέχνη) έχει αναλάβει η ταλαντούχα Έλλη Τρίγγου.
Μια παράσταση που ενεργοποιεί όλες τις αισθήσεις, απόλυτα ταιριαστά καθώς είναι τοποθετημένη στο κτίριο-φάντασμα της Ομόνοιας.
Με ένα άκρως ελληνικό, σύγχρονο έργο, το πρώτο θεατρικό της ιδιοσυγκρασιακής Αλεξάνδρας Κ*, σκηνοθετημένο από τον Σαράντο Γεώργιο Ζερβουλάκο, Έλληνα δημιουργό του εξωτερικού, με αξιοσημείωτη πορεία στο γερμανόφωνο θέατρο, κλείνει το φετινό της ρεπερτόριο η Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου.
Οι «Επαναστατικές μέθοδοι για τον καθαρισμό της πισίνας σας» ανασύρουν μνήμες Ολυμπιάδας, εθνικής παλιγγενεσίας και πατρικής στοργής με τον πιο νοσταλγικό, ειρωνικό και δίκαιο τρόπο, με εικόνες και ατάκες απείρου κάλλους που όλοι έχουμε καταχωνιασμένες κάπου στο πίσω (ή και σε πιο έμπροσθεν) μέρος του μυαλού μας.
Info
REM/ κήπος
Σκηνοθεσία: Άννα Κοκκίνου
Παίζουν: Μαρίζα Θεοφυλακτοπούλου, Σαμπρίνα Μπροτέσκου, Δημήτρης Αποστολακίδης, Αλκίνοος Δωρής, Άννα Κοκκίνου
Θέατρο Σφενδόνη (Μακρή 4, Μακρυγιάννη, 215 515 8968)
30/5 – 17/6, Τετ., Παρ., Σαβ., Κυρ. 21:00
Η επίκληση της γοητείας
Σκηνοθεσία: Ρούλα Πατεράκη
Παίζουν: Ανδρέας Αντωνιάδης, Σπύρος Βάρελης, Αλέξης Διαμαντής, Θανάσης Δόβρης, Μαρία Ζορμπά, Ευανθία Κουρμούλη, Ελευθερία Κωνσταντοπούλου, Νίκος Μαυράκης, Κώστας Σερίφης, Τσιμάρας Τζανάτος
Θέατρο Ροές (Ιάκχου 16, Γκάζι, 210 3474312)
30/5 – 3/6, 21:15
Βαβέλ
Σύλληψη, χορογραφία, σκηνικό: Κωνσταντίνος Ρήγος
Ερμηνεία, δημιουργική συνεργασία στη χορογραφία: Μιχάλης Κριεμπάρδης, Μαρκέλλα Μανωλιάδη, Γιάννης Μίχος, Χρήστος Στρινόπουλος
Ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη (Πειραιώς 206, Ταύρος, 210 3418550)
29/5 – 1/6, 21:00
Η Ιεροτελεστία της Άνοιξης
Χορογραφία, σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Ρήγος
Summer Nostos Festival
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, Εθνική Λυρική Σκηνή
24/6, 20:30
Speechless
Ιδέα, χορογραφία: Σοφία Μαυραγάνη
Ερμηνεία, συν-δημιουργία: Χαρά Κότσαλη, Γιώργος Κοτσιφάκης, Σάνια Στριμπάκου
Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν (Φρυνίχου 14, Πλάκα, 210 3222464)
2/6 – 5/6, 21:00
Rasp Your Soul
Σύλληψη, χορογραφία, κείμενα/διάρθρωση: Kat Válastur
Ερμηνεία: Enrico Ticconi
Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, Κεντρική Σκηνή
15/6 – 17/6, 20:30
Δον Κιχώτης, Βιβλίο 2ο, κεφ. 23ο
Σκηνοθεσία, δραματουργία, σκηνογραφία, κοστούμια: Έφη Μπίρμπα
Παίζουν: Άρης Σερβετάλης, Αχιλλέας Χαρίσκος, Ιωάννα Τουμπακάρη, Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Effi Rabsilber, Gema Galiana, Διογένης Σκαλτσάς
Δημοτικό Θέατρο Πειραιά (Λεωφ. Ηρ. Πολυτεχνείου 32, Πειραιάς, 210 4143 310)
28/6 – 4/7, Πέμ. 28/6, Παρ. 29/6, Σάβ. 30/6, Δευ. 2/7, Τετ. 4/7, 20:30, Κυρ. 1/7, 19:00
Raven Revisited
Μουσική: Κωστής Κριτσωτάκης
Λιμπρέτο: Νίνα Ράπη
Σκηνοθεσία: Ράια Τσακηρίδη
Τραγουδούν: Μαριλένα Χρυσοχοΐδη, Γιώργος Παπαδημητρίου, Στρατής Στηλ, Πέννυ Δεληγιάννη, Άννυ Φασσέα, Ελεονώρα Γαϊτάνου, Νίκος Ζιάζιαρης, Ηλίας Καπάνταης
Θέατρο της Οδού Κυκλάδων «Λευτέρης Βογιατζής» (Κυκλάδων 11, Κυψέλη, 210 8217877)
9/6 – 17/6, Σαβ. 9/6, Κυρ. 10/6, Δευ. 11/6, Παρ. 15/6, Σαβ. 16/6, Κυρ. 17/6, 21:15
Το δαχτυλίδι της μάνας
Σκηνοθεσία: Παύλος Παυλίδης
Παίζουν: Παναγιώτης Γαβρέλας, Χρύσα Κοτταράκου, Αθανασία Κουρκάκη, Ειρήνη Μακρή, Νικόλας Παπαδομιχελάκης, Νατάσα Ρουστάνη, Σπύρος Χατζηαγγελάκης
Tempus Verum І Εν Αθήναις (Ιάκχου 19, Γκάζι, 210 3425170)
1/6 – 10/6, 21:00
Ο Ευαγγελισμός της Κασσάνδρας
Σκηνοθεσία, κίνηση, σκηνογραφία, κοστούμια, φωτισμοί, ηχητικός σχεδιασμός: Θάνος Σαμαράς
Ερμηνεία: Έλλη Τρίγγου
Μπάγκειον (πλ. Ομονοίας 18)
Έως 10/6, Πεμ. – Κυρ. 21:15
Επαναστατικές μέθοδοι για τον καθαρισμό της πισίνας σας
Σκηνοθεσία: Σαράντος Γεώργιος Ζερβουλάκος
Παίζουν: Μανώλης Μαυροματάκης, Δημήτρης Πασσάς, Ρόζα Προδρόμου, Eva Maria Sommersberg
Εθνικό Θέατρο – Πειραματική Σκηνή
Θέατρο Rex – Σκηνή «Κατίνα Παξινού» (Πανεπιστημίου 48)
Έως 17/6, Τετ. – Κυρ. 21:00