Amir al-Muarri
Σε όλα τα μέτωπα
Η γενναία φωνή ενός Σύριου ράπερ από την πολιορκημένη Ιντλίμπ
Ραπ ελπίδας στη Συρία κάτω από τις βόμβες
Jean-Pierre Filiu
Le Monde, blog Un si proche Orient, 06.10.2019
*
Ο Σύριος ράπερ Amir al-Muarri απευθύνει μέσα από τον βομβαρδισμένο θύλακα της Ιντλίμπ ένα μήνυμα ελπίδας και αντίστασης στο οποίο δεκάδες πολίτες συνεισέφεραν.
Η δημοκρατική εξέγερση που σάρωσε τον αραβικό κόσμο το 2011 τραγουδήθηκε συχνά από αγωνιστές ράπερ, τα κείμενα των οποίων απηχούσαν με μια σπάνια δύναμη τις προσδοκίες των διαδηλωτών. Στη Συρία, πολλοί καλλιτέχνες επέλεξαν το ραπ για να εκφράσουν την επαναστατική τους στράτευση. Ο Bu Kolthoum, ράπερ από την Δαμασκό, αναγκάστηκε να διαφύγει στην Ιορδανία το 2013 πριν μεταβεί στην Ολλανδία πολλά χρόνια αργότερα. Τα δύο αδέλφια που απαρτίζουν τους Refugees of Rap γεννήθηκαν σε ένα προάστιο της Δαμασκού, στο παλαιστινιακό στρατόπεδο του Γιαρμούκ, το οποίο χρειάστηκε να το εγκαταλείψουν το 2014 για να εγκατασταθούν τελικά στη Γαλλία. Όπως και αυτοί, οι περισσότεροι ράπερ αναγκάστηκαν να εξορισθούν, παρότι η μεγαλύτερη επιθυμία τους είναι να μπορέσουν να επιστρέψουν μια μέρα στη Συρία.
Ο ράπερ Amir al-Muarri, από την πλευρά του, επέλεξε να εγκαταλείψει την Κωνσταντινούπολη όπου είχε καταφύγει για να επιστρέψει στον θύλακα της Ιντλίμπ απ' όπου κατάγεται. Ο θάνατος του αδελφού του, που σκοτώθηκε προσπαθώντας να περάσει τα σύνορα με την Τουρκία, επέσπευσε την επιστροφή του Amir. Στα εικοσί του, έγινε το στήριγμα της οικογένειάς του, βοηθώντας τον πολύ αδύναμο πατέρα του, και φροντίζοντας τα τρία αδέλφια του. Στην περιοχή της Ιντλίμπ, στη βορειοδυτική Συρία, βρίσκονται εγκλωβισμένοι τρία εκατομμύρια ανθρώποι, εκ των οποίων οι μισοί έχουν συρρεύσει από την υπόλοιπη χώρα. Το καθεστώς Ασάντ, υποστηριζόμενο από τη ρωσική αεροπορία, ξεκίνησε τον περασμένο Απρίλιο μια πρωτοφανή επίθεση κατά της επαρχίας της Ιντλίμπ. Χίλιοι τουλάχιστον άμαχοι έχουν ήδη χάσει τη ζωή τους, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι αναγκάστηκαν να βρουν αλλού καταφύγιο μέσα στον θύλακα, καθώς η Τουρκία εφαρμόζει αυστηρότερους ελέγχους για να αποτρέψει μια νέα μαζική είσοδο στο εδαφός της. 'Ετσι ο Amir al-Muarri και η οικογένειά του αναζήτησαν κι αυτοί πρόσφατα ένα νέο καταφύγιο, μακριά από τους βομβαρδισμούς.
Από την Τουρκία, ο Amir al-Muarri είχε φέρει ένα μικρόφωνο και έναν φορητό υπολογιστή, δημιουργώντας κατά την επιστροφή του στη Συρία ένα αυτοσχέδιο στούντιο. Επέλεξε, για το πρώτο του κλιπ, να πάρει τον λόγο στο όνομα του πληθυσμού της Ιντλίμπ, που αντιτίθεται τόσο στο καθεστώς Ασάντ όσο και στις πολιτοφυλακές των ντζιχαντιστών που λυμαίνονται τον θύλακα. Το κλιπ του Σε όλα τα μέτωπα, στο οποίο συμμετέχουν 62 άνδρες και γυναίκες, έγινε σ' αυτό το πνεύμα. Ξεκινάει με τη διαπίστωση ότι μία παγίδα έχει στηθεί για τους πολίτες της Ιντλίμπ: Εδώ είναι η παιδική χαρά του ρώσου ηγέτη / 'Οπου πρέπει να διαλέξεις μεταξύ του καθεστώτος και της Αλ Κάιντα / Επέλεξε ένα από τα δύο στρατόπεδα και οι πύραύλοι τους δεν θα σε αγγίξουν.
Ο ράπερ κατακρίνει ιδιαίτερα την πολιτοφυλακή που κυριαρχεί στο Idlib, την Hayat Tahrir al-Sham (HTC), ένα συριακό παρακλάδι της Αλ-Κάιντα. Στηλιτεύει τους "ψεύτες φονταμενταλιστές" και την ηθική αστυνομία τους: Όλοι αυτοί οι υποκριτές μιλάνε σαν να ήταν δική τους η θρησκεία / Ο ένας παριστάνει τον χαλίφη, ο άλλος αποφασίζει τι είναι καλό ή κακό / Μία πραγματική πολιτική κωμωδία / Καμία ανάγκη για νικάμπ, η γη αυτή είναι καθαρή. Στην πατρίδα του Amir, το Maarat al-Nomane, υπήρξαν λαϊκές διαμαρτυρίες κατά της HTC. Η σημαία με τα τρία αστέρια της Συριακής επανάστασης είχε αντικαταστάσει τη μαύρη των τζιχάντιστών. Όμως, η ένταση της σύγκρουσης ανάγκασε αυτό το καλοκαίρι τους κατοίκους του Maarat al-Nomane να το εγκαταλείψουν. Γι' αυτό και ο ράπερ καταγγέλει "τόσο το καθεστώς όσο και την Αλ-Κάιντα" που τα κανονίζουν στην πράξη μεταξύ τους σε βάρος του πληθυσμού που αναγκάζεται έτσι να πολεμήσει "σε όλα τα μέτωπα".
Από την Ιντλίμπ, την "παιδική χαρά" του Πούτιν, ο Amir al-Muarri στιγματίζει την διγλωσσία του Κρεμλίνου: Τη μια μέρα στέλνει ειρηνευτικές αντιπροσωπείες / Και την άλλη μέρα, καταστρέφει ένα προσφυγικό στρατόπεδο κάτω από τις βόμβες. Ο Σύριος ράπερ εκφράζει έτσι την αλληλεγγύη του προς τους Ρώσους ράπερ που θέλει ο Πούτιν να φιμώσει: Συνέλαβαν τον Husky που καταγγέλλει την πολιτική τους / Απαγόρευσαν τις συναυλίες του GONE.Fludd και της (Pochlaya) Molly / Θέλουν μόνο ράπερ που να λιβανίζουν τον ηγέτη τους / Κατηγορούν τους άλλους ότι υποστηρίζουν την τρομοκρατία / Πόσους ράπερ φυλάκισε ο Πούτιν; / Ενώ την ίδια ώρα τα μέσα ενημέρωσης δοξάζουν τους απατεώνες που ανήκουν στην αυλή". Η ασυνήθιστη αυτή αλληλεγγύη μεταξύ Αράβων και Ρώσων ράπερ έγινε αντιληπτή από τα ρωσικά κοινωνικά δίκτυα, πολύ πέρα από την καθαρά συριακή προβληματική.
Κι απομένει αυτό το μήνυμα που απευθύνει ένας 20χρονος Σύριος, ξεριζωμένος στην ίδια του τη γη όπου απειλείται από τους βομβαρδισμούς των μεν και τις απαγορεύσεις των δε. Ένα μήνυμα που προέρχεται από το θύλακα της Ιντλίπμ τψν οποίων οι κάτοικοι είχαν ήδη δηλώσει το περασμένο καλοκαίρι στη Monde πόσο αισθάνονταν εγκατελειμμένοι. Ένα μήνυμα ελπίδας και αντίστασης, που μεταδίδεται από δεκάδες ανώνυμους πολίτες.
Jean-Pierre Filiu
Μτφ. Σ.Σ.
