ΕΝΑΣ ΟΜΟΦΟΒΙΚΟΣ ΘΑ ΜΠΟΡΕΙ ανενόχλητος να αποκαλεί κάποιον ανώμαλο επειδή έχει διαφορετικό ερωτικό προσανατολισμό, ένας ρατσιστής θα μπορεί να διακινεί ανεμπόδιστα ψεύτικες ειδήσεις για κάποιους μετανάστες τους οποίους θα χαρακτηρίζει λαθραίους και για τους οποίους θα ισχυρίζεται ότι πρωταγωνιστούν στην εγκληματικότητα και ένας πολιτικός θα μπορεί να γράφει με θράσος ότι ένα νοσοκομείο αποτελεί υπόδειγμα λειτουργίας, έστω κι αν αυτό βρίσκεται στα πρόθυρα κατάρρευσης. Αρκεί μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η οποία πια δεν θα διαψεύδεται, δεν θα καταγγέλλεται, δεν θα θεωρείται ότι παραβιάζει κάποιους στοιχειώδεις όρους που προστατεύουν την αλήθεια, τον σεβασμό και την αξιοπρέπεια των ανθρώπων.
Η αιφνιδιαστική απόφαση του Μαρκ Ζούκερμπεργκ για κατάργηση των fact-checking στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι νέοι όροι που έθεσε για τη Μeta (Fakebook, Instagram, Threads) με πρόσχημα τον περιορισμό της λογοκρισίας δεν είναι καθόλου απλή ιστορία. Kαι σίγουρα δεν έχει καμία σχέση με τον περιορισμό της λογοκρισίας, όπως ο ιδιοκτήτης των κολοσσών αυτών ισχυρίσθηκε πριν από λίγες ημέρες. Απλώς ο Ζούκερμπεργκ, μετά την εκλογή Τράμπ, προσαρμόστηκε απόλυτα στις ανάγκες των καιρών, όπως πολύ κομψά έγραψαν πολλά δυτικά μέσα ενημέρωσης.
Ο Ζούκερμπεργκ, ο οποίος από το 2016 (πρώτη εκλογή Τραμπ) δεχόταν δριμείες κατηγορίες διεθνώς ότι κυρίως μέσω του Fakebook επέτρεπε τη χωρίς περιορισμό διακίνηση παραπληροφόρησης και fake news και αναγκάστηκε να διαθέσει περισσότερα από 100 εκατ. δολάρια για να συνεργαστεί με μεγάλους εξωτερικούς δημοσιογραφικούς οργανισμούς που είναι πιστοποιημένοι από το Διεθνές Δίκτυο Ελέγχου Γεγονότων (IFCN) ώστε να γίνεται ένας στοιχειώδης έλεγχος των εκατομμυρίων πληροφοριών που διακινούνται, άλλαξε πολιτική, ακολουθώντας τον Μασκ και τον Τραμπ. Μεγάλα μέσα που έχουν συνεργαστεί με τη Μeta στις ΗΠΑ (Reuters, USA Today κ.ά.) ήδη άρχισαν να ειδοποιούνται ότι σταματάει η συνεργασία τους με τη μεγαλύτερη πλατφόρμα του κόσμου. Όπως όλα δείχνουν, η Ευρώπη θα ακολουθήσει.
Με την κίνησή του αυτή ο Ζούκερμπεργκ δείχνει την πρόθεσή του να υποταχθεί απόλυτα στις διαθέσεις των Τραμπ και Μασκ, κάτι που επιβεβαιώνεται από τη συνάντησή του με τον νέο Αμερικανό Πρόεδρο, τη δωρεά ενός εκατομμυρίου δολαρίων που έκανε για την ορκωμοσία του Τράμπ, την τοποθέτηση του ρεπουμπλικάνου Joel Kaplan σε μια νευραλγική θέση στη Μeta κ.ά.
Μοιάζει περιττό να καταγραφεί ότι στον νέο κόσμο που ζούμε η δύναμη και επιρροή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι πια τεράστια. Μόνο το Fakebook, που είναι η πιο δημοφιλής πλατφόρμα, έχει παγκοσμίως 3,07 δισεκατομμύρια ενεργούς χρήστες και αυτό το ποσοστό αντιπροσωπεύει το 37,81 του παγκόσμιου πληθυσμού και το 59,38% όλων των χρηστών των μέσων κοινωνικής δικτύωσης παγκοσμίως. Έως τώρα υπήρχε μια ελάχιστη, έστω, προστασία από τις εκατομμύρια πληροφορίες που δέχονται οι χρήστες αυτών των μέσων, τώρα θα επικρατήσει το απόλυτο χάος, μια τακτική η οποία βγάζει πάντα νικητές όσους ποντάρουν σε αυτό. Ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Μασκ και πολλοί πολιτικοί τους φίλοι στην Ευρώπη ανήκουν σε αυτούς και τώρα έχουν πολλούς λόγους για να είναι ικανοποιημένοι.
Με την κίνησή του αυτή ο Ζούκερμπεργκ δείχνει την πρόθεσή του να υποταχθεί απόλυτα στις διαθέσεις των Τραμπ και Μασκ, κάτι που επιβεβαιώνεται από τη συνάντησή του με τον νέο Αμερικανό Πρόεδρο, τη δωρεά ενός εκατομμυρίου δολαρίων που έκανε για την ορκωμοσία του Τράμπ, την τοποθέτηση του ρεπουμπλικάνου Joel Kaplan σε μια νευραλγική θέση στη Μeta κ.ά. Αλλά αυτό είναι ένα θέμα που αφορά τον Zuckerberg και τα επιχειρηματικά του συμφέροντα. Το θέμα των υπολοίπων είναι ότι μετά το Χ του Μασκ, μερικές ακόμα μεγάλες πλατφόρμες υιοθετούν το ανεξέλεγκτο μοντέλο της χωρίς έλεγχο διακίνησης εκατομμυρίων πληροφοριών που επηρεάζουν και καθοδηγούν πολιτικές και κοινωνικές στάσεις. Παράλληλα, δεν θα επιβάλλουν όρια στη συμπεριφορά, ακόμα κι αν προσβάλλει ή ταπεινώνει κάποιους. Πλέον η ρητορική μίσους θα επιτρέπεται.
Ουσιαστικά το θέμα μάς αφορά όλους, γιατί αφορά τη λειτουργία των δημοκρατιών σε όλο τον κόσμο. Τα φληναφήματα που επικαλέστηκε ο Ζούκερμπεργκ και οι συνεργάτες του, ότι δηλαδή ο έλεγχος των γεγονότων επαφίεται στους ίδιους τους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (community notes), δηλαδή κατά το πρότυπο του Χ άλλοι χρήστες θα παρεμβαίνουν και θα προειδοποιούν για το παραπλανητικό ή ψευδές περιεχόμενο μιας ανάρτησης είναι απλώς αστεία. Με ποια εργαλεία, ποιες δυνατότητες, ποιες προσβάσεις, ποιες πηγές ένας απλός χρήστης των ΜΚΔ θα επιβεβαιώνει ή θα διαψεύδει κάποια fake news από τα χιλιάδες που διακινούνται κάθε μέρα; Ακόμα, ποιος θα περιορίσει τη ρητορική μίσους η οποία ήδη διαχέεται στα ΜΚΔ, άρα στην ίδια την κοινωνία ;
Το πρόσχημα της λογοκρισίας που επικαλείται ο Ζούκερμπεργκ για να καταργήσει το fact-checking δεν αντέχει σε καμιά κριτική, ακόμα και αν κάποιοι φορείς που έλεγχαν την ακρίβεια των δεδομένων δεν λειτουργούσαν όπως θα έπρεπε, η λύση δεν είναι η κατάργηση τους.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LIFO