Κωνσταντίνος Πίττας: Η Πρωτοχρονιά μου στο Βουκουρέστι του Τσαουσέσκου

Κωνσταντίνος Πίττας: Η Πρωτοχρονιά μου στο Βουκουρέστι του Τσαουσέσκου Facebook Twitter
Θυμάμαι, μου είχε κάνει εντύπωση το πόσο διαφορετικοί ήσαν οι άντρες από τις γυναίκες απέναντι σε αυτό που περνούσαν: οι άντρες ήσαν σαν να φορούσαν μια μάσκα, στα πρόσωπα των γυναικών όμως διάβαζες τα πάντα.
1

Σ’ έναν κεντρικό δρόμο του Βουκουρεστίου στεκόταν αυτός ο ανθρωπάκος, προσπαθούσε να πουλήσει κάτι ψευτοπράματα, κάτι παπάκια σε κρατική λοταρία. Πέρασα από κει πολλές φορές στη διάρκεια της μέρας, στεκόταν πάντα εκεί, στην εσοχή της πόρτας, για να προστατεύεται από τον παγωμένο αέρα και το χιόνι που έπεφτε.

Μετρούσα τα παπάκια στον πάγκο του, δεν πούλησε ούτε ένα. Δεν ξέρω τι περίμενε, τι έβλεπε. Πίσω του, η βιτρίνα με ένα δεντράκι και λίγα λαμπιόνια. Οι λιγοστοί περαστικοί περπατούσαν στο παγωμένο χιόνι, ψάχνοντας μάταια να βρουν τα στοιχειώδη τελευταία στιγμή. Δεν ακουγόταν τίποτα.

Είχα φτάσει παραμονή Χριστουγέννων του '86 στο Βουκουρέστι, μόνος, για να περάσω μια εβδομάδα μέχρι την Πρωτοχρονιά και να φωτογραφίσω. Έκανε απίστευτο κρύο, ήταν ο πιο κρύος χειμώνας εδώ και δεκαετίες, απ' ό,τι έλεγαν. Η πρώτη εντύπωση ήταν σοκαριστική, δεν υπήρχε θέρμανση πουθενά, σε κανέναν κλειστό χώρο στην πόλη, δεν υπήρχαν ούτε τρόφιμα.

Ποτέ δεν θα ξεχάσω αυτό που είδα στην ουρά ενός κρεοπωλείου: το κλειστό φορτηγό να φτάνει κάποια στιγμή, φασαρία αδημονίας στην τεράστια ουρά, ανοίγουν οι πόρτες και κάποιοι βγάζουν τα σφαγμένα ζώα, τους σκελετούς τους δηλαδή! Είχαν ξεκοκαλίσει τα ζώα αλλού, για τις εξαγωγές προφανώς, και τώρα έφερναν στον κοσμάκη που περίμενε με αγωνία τα κόκαλα για μια σούπα.

Έμενα σ' ένα άθλιο ξενοδοχείο –«Categoria II»‒, πλήρωνα με δολάρια, αλλά δεν είχε θέρμανση. Δεν πρέπει να είχε πάνω από 5 βαθμούς θερμοκρασία μέσα στο δωμάτιο, κοιμόμουν με τα ρούχα. Καταθλιπτικό περιβάλλον, η εγκατάλειψη σε έπνιγε. Και απέραντη μοναξιά βέβαια, το να ταξιδεύεις για να δεις τις ζωές των άλλων είναι έτσι κι αλλιώς πολύ μοναχικό πράγμα. Το να φωτογραφίζεις σημαίνει ότι είσαι μόνος.

Άνοιγα την τηλεόραση για παρέα κι έπεφτα κάθε βράδυ πάνω στην Έλενα Τσαουσέσκου να διαβάζει κάτι από ένα χαρτί. Στο διπλανό δωμάτιο, Βούλγαροι, εργοδηγοί ή κάτι παρόμοιο, μεθούσαν κάθε βράδυ, φώναζαν και κοπανούσαν τους τοίχους. Έξω, στους παγωμένους δρόμους, ένιωθα πολύ καλύτερα.

Το κρύο δεν με πείραζε, μου άρεσε, περπατούσα όλη μέρα. Έβγαινα από το ξενοδοχείο στις 7 το πρωί κι έπεφτα πάνω στις ουρές. Ο κόσμος ήταν στημένος από τη νύχτα και περίμενε. Ποτέ δεν θα ξεχάσω αυτό που είδα στην ουρά ενός κρεοπωλείου: το κλειστό φορτηγό να φτάνει κάποια στιγμή, φασαρία αδημονίας στην τεράστια ουρά, ανοίγουν οι πόρτες και κάποιοι βγάζουν τα σφαγμένα ζώα, τους σκελετούς τους δηλαδή!

Είχαν ξεκοκαλίσει τα ζώα αλλού, για τις εξαγωγές προφανώς, και τώρα έφερναν στον κοσμάκη που περίμενε με αγωνία τα κόκαλα για μια σούπα... Σκούρα καφετιά κόκαλα. Αλλού ουρές για δύο αυγά ή για ένα τόσο δα κομματάκι βούτυρο. Και ο κόσμος περίμενε, περίμενε τσακισμένος μέσα στο χιόνι. Κι όταν καθένας έφτανε πρώτος στην ουρά ήταν περίπου ευγνώμων γι’ αυτό που του έδιναν...

Η ουρά είχε και «παιδευτικό» χαρακτήρα. Έβλεπα τους αξιωματούχους του καθεστώτος να περπατάνε στους χιονισμένους δρόμους, φορώντας τα μακριά δερμάτινα παλτά τους, και τον κόσμο να φεύγει δεξιά-αριστερά στο πέρασμά τους, να εξαφανίζεται. Έβλεπα μικρά παιδιά ξυπόλυτα, τσιγγανόπουλα, να καθαρίζουν το χιόνι από τους δρόμους και λίγο πριν σκοτεινιάσει τον ομαδάρχη να τους πετάει ένα ψωμί.

Κωνσταντίνος Πίττας: Η Πρωτοχρονιά μου στο Βουκουρέστι του Τσαουσέσκου Facebook Twitter
Έμενα σ' ένα άθλιο ξενοδοχείο –«Categoria II»‒, πλήρωνα με δολάρια, αλλά δεν είχε θέρμανση.

Είδα ολόκληρες γειτονιές να έχουν γίνει μπάζα για να χτιστεί το παλάτι του λαομίσητου ζεύγους και τις πολυτελείς κατοικίες των δικών του ανθρώπων να θεμελιώνονται γύρω του. Θυμάμαι την αφόρητη μυρωδιά των σωμάτων μέσα στο μετρό, γιατί το ζεστό νερό στα σπίτια ερχόταν για μια ώρα μόνο, τη νύχτα.

Θυμάμαι, μου είχε κάνει εντύπωση το πόσο διαφορετικοί ήσαν οι άντρες από τις γυναίκες απέναντι σε αυτό που περνούσαν: οι άντρες ήσαν σαν να φορούσαν μια μάσκα, στα πρόσωπα των γυναικών όμως διάβαζες τα πάντα.

Θυμάμαι κι εκείνο το βράδυ της Πρωτοχρονιάς. Στις κεντρικές λεωφόρους της πόλης πάντα η ίδια καταθλιπτική νέκρα. Δεν γινόταν τίποτα, δεν είχε γιορτές και τέτοια, ούτε φώτα, μέσα στο σκοτάδι ήμασταν ‒ στο Βουκουρέστι ήταν μονίμως στο σκοτάδι, γιατί υπήρχε αυτή η ψύχωση με την εξοικονόμηση ενέργειας. Άκουγες μόνο πνιγμένες φωνές εδώ και κει.

Κάποιοι τα είχαν πιει, μόνοι τους, και τώρα έβγαιναν έξω, καθώς πλησίαζαν τα μεσάνυχτα που θ’ άλλαζε ο χρόνος. Σε ένα σημείο είδα νεαρούς με κρεμασμένα παγοπέδιλα στον ώμο. Τους ακολούθησα μέχρι το πάρκο. Εκεί, σ’ ένα ξέφωτο, ένα μεγάλο παγωμένο επίπεδο άνοιγμα, κόσμος αρκετός έκανε πατινάζ. Θόρυβος από τις λάμες στον πάγο, μόνο αυτό ακουγόταν.

Δεν υπήρχαν φώτα τριγύρω. Ερχόταν όμως ένα παράξενο θαμπό φως από ψηλά, από τον ουρανό, και αγκάλιαζε τους ανθρώπους στον πάγο, είχε κάτι το απόκοσμο όλο αυτό. Αρκετό φως, σαν να ξημέρωνε, και ήταν ακόμα δώδεκα.

____________________

Ο Κωνσταντίνος Πίττας είναι φωτογράφος. Το τελευταίο του λεύκωμα «Εικόνες μιας άλλης Ευρώπης» κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες

Ταξίδια
1

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Στο χωριό καταλάβαμε για πρώτη φορά πως ο φορτιστής του κινητού κάνει θόρυβο»

Οι επαρχίες μας / «Στο χωριό καταλάβαμε για πρώτη φορά πως ο φορτιστής του κινητού κάνει θόρυβο»

Η Δέσποινα Τζιουβάρα άφησε την Αθήνα για τον Βουτσαρά, ένα από τα Κουρεντοχώρια, και ευελπιστεί να βοηθήσει την περιοχή να περάσει σε μια νέα εποχή μετά την απότομη ερήμωση.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Δεμάτι κάλεσμα

Γειτονιές της Ελλάδας / «Η καθημερινότητα δεν είναι σχεδόν ποτέ ίδια στο βουνό»

Ο Βασίλης Νάκκας, ένα από τα ιδρυτικά μέλη της ΚοινΣΕπ «Τα Ψηλά Βουνά», απευθύνει πρόσκληση σε όσους θέλουν να ζήσουν και να εργαστούν στο Δεμάτι Ζαγορίου, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη των ορεινών κοινοτήτων.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Νάπολη: Γιορτάζοντας τη χαρά της ζωής στη σκιά του Βεζούβιου

Nothing Days / Νάπολη: Γιορτάζοντας τη χαρά της ζωής στη σκιά του Βεζούβιου

Ένα «ανοιξιάτικο» τριήμερο σε μία πόλη που ξέρει από φυσικές καταστροφές αλλά ξέρει και να υμνεί τη ζωή, και μία μεγάλη βόλτα στην Πομπηία και στο Ερκολάνο. Από το αρχαίο «fast food» στις σύγχρονες γεύσεις της ναπολιτάνικης κουζίνας.
M. HULOT
Τρεις φίλοι από την Αθήνα δημιούργησαν μια μικρή, αυτάρκη κοινότητα στην Αιτωλοακαρνανία, έναν ζωντανό πυρήνα ανθρώπων που ζουν και εργάζονται με τη φύση αναζωογονώντας την τοπική κοινωνία

Γειτονιές της Ελλάδας / «Είναι ωραίο να μη γυρίζουν όλα γύρω από τα λεφτά»

Τρεις Αθηναίοι δημιούργησαν το Yamochori, μια μικρή, αυτάρκη κοινότητα στην Αιτωλοακαρνανία – έναν ζωντανό πυρήνα ανθρώπων που ζουν και εργάζονται με τη φύση, οργανώνοντας δράσεις και αναζωογονώντας την τοπική κοινωνία.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
48 ώρες στη Λάρισα

Ταξίδια / 48 ώρες στη Λάρισα

Από τα αρχαία θέατρα που κρύβονται στο κέντρο της, μέχρι το καλλιτεχνικό χωριό της που ζωντανεύει κάτω από τον ήλιο, η πόλη αυτή δεν είναι απλώς μια ενδιάμεση στάση προς τη Θεσσαλονίκη, αλλά προσφέρει πολλά μαζί με το τσίπουρο Τυρνάβου και τον χαλβά Φαρσάλων.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
«Οι άνθρωποι του χωριού είναι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι. Επέλεξα να ζήσω ανάμεσά τους και όχι σε παλάτια. Κοντά τους όμως νιώθω βασιλιάς».

Γειτονιές της Ελλάδας / «Ζώντας κοντά στους ανθρώπους του χωριού νιώθω βασιλιάς»

Ο Νίκος Πατερέκας μετακόμισε ξαφνικά στη Νέα Αβόρανη, έγινε αγρότης και, αν και κάποια αγαπημένα του πρόσωπα μπορεί να μην τον στήριξαν σε αυτή την απόφαση, πορεύεται με οδηγό την υπόσχεση που έδωσε όταν έχασε τους παππούδες του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
48 ώρες στον Βόλο

Ταξίδια / 48 ώρες στον Βόλο

Από ένα έργο του Πικιώνη και ένα ιστορικό κινηματοθέατρο μέχρι τα παραδοσιακά τσιπουράδικα και τα βιομηχανικά μνημεία, ο Βόλος αποκαλύπτει την πολυπολιτισμική του κληρονομιά. Εδώ, το παλιό συναντά το νέο, με την παραλία και τα Παλαιά να είναι μόνο η αρχή για μια συναρπαστική εξερεύνηση.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
«Η ψυχική ισορροπία που κερδίζεις φεύγοντας από την Αθήνα σου ανοίγει ορίζοντες»

Γειτονιές της Ελλάδας / «Η ψυχική ισορροπία που κερδίζεις φεύγοντας από την Αθήνα σου ανοίγει ορίζοντες»

Η Χαρά Δελή άφησε τη δουλειά της ως πολιτικός μηχανικός στην Αθήνα για να ζήσει από τη σαπωνοποιία στην Τρίπολη. Αν και η μετάβαση δεν ήταν εύκολη, τώρα δεν φαντάζεται τη ζωή της χωρίς τον χρόνο που απέκτησε.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Το καφέ του Wes Anderson, τo δεινοσαυράκι του Duomo κι άλλες 8 στάσεις σ’ ένα τριήμερο στο Μιλάνο

Ηχητικά Άρθρα / Το καφέ του Wes Anderson, τo δεινοσαυράκι του Duomo κι άλλες 8 στάσεις σ’ ένα τριήμερο στο Μιλάνο

Το Μιλάνο μπορεί να έχει μια απωθητική μουσολινική αισθητική στα κτίρια και τον χειρότερο κόσμο που μπορείς να συναντήσεις σε κέντρο πόλης, αλλά δεν είναι ούτε άσχημο, ούτε αδιάφορο.
M. HULOT
«Βγαίνεις ένα χειμωνιάτικο πρωινό από το σπίτι σου, ο ήλιος ανατέλλει και οι χιονισμένες βουνοκορφές βάφονται ροζ. Τι άλλο να ζητήσει κανείς από τη ζωή»;

Ταξίδια / «Στη Μαντίνεια οι μέρες γεμίζουν με πράγματα που έχουν πραγματική αξία και νόημα»

Όταν ένιωσε ότι ο χρόνος στην Αθήνα φεύγει χωρίς να τον αντιλαμβάνεται, η Μαριλένα Παναγοπούλου επέστρεψε στο χωριό της, αφοσιώθηκε στο κρασί και απολαμβάνει πια τη ζωή σε έναν τόπο όπου ο ήλιος ανατέλλει και οι χιονισμένες βουνοκορφές βάφονται ροζ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
«Τα Άγραφα είναι ό,τι πιο ατόφιο και αληθινό έχει απομείνει στην Ελλάδα»

Γειτονιές της Ελλάδας / «Τα Άγραφα είναι ό,τι πιο ατόφιο και αληθινό έχει απομείνει στην Ελλάδα»

Πριν από πέντε χρόνια και μέσα σε μόλις τρεις μέρες, η Βασιλική Κοϊμτζίδου επέλεξε να ζήσει στο ορεινό Πετρίλο που μετρά δέκα μόνιμους κατοίκους και προσπαθεί να δημιουργήσει τις συνθήκες ώστε να τολμήσουν να κατοικήσουν και άλλοι νέοι στο χωριό.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Η Ελένη Τσομπανίδου γύρισε στο χωριό της, τα Δίκαια του Έβρου και βρήκε αυτό που έψαχνε χρόνια στο εξωτερικό

Γειτονιές της Ελλάδας / «Σε ένα χωριό με εκατό ανθρώπους, μπορείς να κάνεις τη διαφορά πιο εύκολα»

Αφήνοντας πίσω της τη ζωή στις ευρωπαϊκές μητροπόλεις, η Ελένη Τσομπανίδου επέστρεψε στα Δίκαια Έβρου και ζωντανεύει ανενεργούς χώρους μέσα από την τέχνη και τη συνεργασία με την τοπική κοινότητα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ

σχόλια

1 σχόλια
Ναι αλλα ειχαν αξιοπρεπεια οπως την εννοει ενα συγγενες μυαλο της Τσαουσέσκου εδω που πισω απο προκατ χαμογελα ευχεται να είχε κ την κυβερνηση κ την εξουσια κ γιατι οχι κ μια θεση στην Ακαδημία. Οι πιο λυσασμενοι εξουσιαστες έχουν ντυθει τη προβιά του αντισυστημικου.