Η TradeFlow ΕΙΝΑΙ μια εταιρία ιδρυθείσα προ ενός χρόνου, με αποτίμηση «14 εκατομμυρίων» και έδρα τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους. Αναπτύσσει «ηθικούς αλγορίθμους» που επενδύουν σε κρυπτονομίσματα, φέρνοντας, σύμφωνα με τους ιδρυτές της, απόδοση 5-8% τον μήνα (δηλαδή ως και 151% τον χρόνο).
Την περασμένη Παρασκευή, οι ιδρυτές της εμφανίστηκαν στην ελληνική τηλεοπτική εκπομπή reality Dragons' Den, με στόχο να ζητήσουν χρηματοδότηση για την εταιρεία τους από τους «δράκους» επενδυτές. Πρόκειται για τους Κάρεν Κοκάμπι, επιχειρηματία που έχει δραστηριοποιηθεί στη ναυτιλία και σε πολλούς άλλους τομείς, και Γιάννη Ασλάνη, βραβευμένο ως τον καλύτερο σύμβουλο επιχειρήσεων το 2020, σύμφωνα με τα λεγόμενά του.
Πιθανότερο είναι η ομάδα της TradeFlow να χρησιμοποίησε το «Dragons' Den» για τη δημοσιότητα, στην προσπάθειά της να προσελκύσει αυτούς τους μικρούς επενδυτές και «μεροκαματιάρηδες», που σύμφωνα με τον κ. Ασλάνη βοηθούν τα κρυπτονομίσματα.
H εταιρεία, με τη φράση «The Wealth Generator» στο logo της και την ιστοσελίδα tflow.ai, ισχυρίζεται πως προσφέρει τους «πιο προηγμένους αλγορίθμους για επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα», και πως το κρυπτονόμισμα που εκδίδει αποτελεί «το πιο γρήγορα αναπτυσσόμενο στον κόσμο». Ο παραγωγός και παρουσιαστής της εκπομπής Σάκης Τανιμανίδης πρόσθεσε πως η εταιρεία «έχει συζητηθεί πάρα πολύ σε παγκόσμιο επίπεδο» και οι ιδρυτές της «μιλούν άπταιστα τη γλώσσα των οικονομικών».
Αν όλα αυτά σας ακούγονται περίεργα, μάλλον θα εκπλαγείτε με την απόφαση της «δράκου» κ. Χατζηστεφανή να αγοράσει το 8% της TradeFlow για 75.000 ευρώ, καταφέρνοντας έτσι να αποκτήσει μερίδιο της εταιρείας σε 14 φορές μικρότερη τιμή από αυτή που θα όριζε η υποτιθέμενη αποτίμησή της.
Η εμφάνισή τους στο reality «Dragon’s Den».
Ωστόσο, σχεδόν κανένας από τους ισχυρισμούς του κ. Ασλάνη, του κ. Κοκάμπι δεν είναι αληθείς. Όπως θα εξηγήσουμε, η «αποτίμηση 14 εκατομμυρίων» της εταιρείας φαίνεται να βασίζεται στην κεφαλαιοποίηση του κρυπτονομίσματός της και είναι ανούσια και κατασκευασμένη, οι αποδόσεις των 8% τον μήνα (που ισούται με 151% τον χρόνο) ανυπόστατες, οι ισχυρισμοί για το πιο γρήγορα αναπτυσσόμενο κρυπτονόμισμα ψευδείς, και το διεθνές ενδιαφέρον που έχει προκαλέσει η εταιρεία επινοημένο. Παράλληλα, τη στιγμή που γράφεται το άρθρο, το εν λόγω κρυπτονόμισμα έχει χάσει πάνω από το 30% της αξίας του μόνο μέσα στο τελευταίο 24ωρο.
Όλα αυτά δεν θα είχαν σημασία, αν το ψέμα και η παραπλάνηση για την πώληση επενδυτικών προϊόντων δεν είχε θύματα. Άλλωστε δεν είναι ούτε οι πρώτοι ούτε οι τελευταίοι που θα επιβεβαιώσουν πως στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις. Όμως, θύματα υπάρχουν: Η «δράκος» επενδύτρια κ. Περγαντά είπε για την ενασχόληση των παιδιών της με τα κρυπτονομίσματα: «Ο μικρός έπαιζε 25, 30, 50 ευρώ και ερχόταν και τη μία γέλαγε, την άλλη έκλαιγε». Και σε πολλές περιπτώσεις, αυτοί που γελάνε είναι οι ιδρυτές τέτοιων εγχειρημάτων, σε βάρος όλων των άλλων.
Ο κ. Ασλάνης, απαντώντας σε ερώτηση ενός «δράκου», ανέφερε πως με τη χρήση κρυπτονομισμάτων «βάζετε και τους μικρούς επενδυτές στο παιχνίδι, κάποιον μεροκαματιάρη ο οποίος δεν έχει τα λεφτά να αγοράσει μετοχές χρηματιστηρίου». Πέρα από το γεγονός πως η επένδυση σε μετοχές εταιρειών δεν είναι λιγότερο προσβάσιμη σε μικρούς επενδυτές από ό,τι τα κρυπτονομίσματα, η εν λόγω δήλωση πιθανώς να εξηγεί τον λόγο για τον οποίο ο κ. Ασλάνης βρέθηκε στο πλατό εκείνη την ημέρα.
Είναι απίθανο η TradeFlow να εμφανίστηκε στην τηλεόραση για να αναζητήσει επενδύσεις από «δράκους» – άλλωστε ουδέποτε αναφέρθηκε ο λόγος για τον οποίο χρειάζονται τα χρήματα: σύμφωνα με τις δηλώσεις τους, βγάζουν 10 χιλιάδες τον μήνα με 250 χιλιάδες αποθεματικό. Είναι δύσκολο επίσης να πιστέψει κανείς πως χρειάζονται την ίδια την κ. Χατζηστεφανή, που, σύμφωνα με την ίδια, «τα bitcoins δεν είναι ο τομέας της, το κέρδος όμως είναι». Είναι ακόμα πιο δύσκολο να πιστέψει κανείς πως η κ. Χατζηστεφανή θα προχωρήσει στην επένδυση των 75.000 ευρώ στην οποία συμφώνησε στην εκπομπή, δεδομένου πως της παρουσιάστηκαν ψευδή και παραπλανητικά στοιχεία πάνω στα οποία βασίστηκε για να λάβει την απόφασή της (όπως για παράδειγμα, η αποτίμηση των 14 εκατομμυρίων).
Πιθανότερο είναι η ομάδα της TradeFlow να χρησιμοποίησε το «Dragons' Den» για τη δημοσιότητα, στην προσπάθειά της να προσελκύσει αυτούς τους μικρούς επενδυτές και «μεροκαματιάρηδες», που σύμφωνα με τον κ. Ασλάνη βοηθούν τα κρυπτονομίσματα. Και εκεί βρίσκεται το πρόβλημα: ένα επικίνδυνο επενδυτικό προϊόν, που βρίσκεται εκτός κάθε πλαισίου ρυθμιστικού ελέγχου από το κράτος, διαφημίζεται στην τηλεόραση με ψευδείς, ελλιπείς ή ανυπόστατους ισχυρισμούς για την ασφάλεια και την απόδοσή του.
Τι κάνει όμως η TradeFlow; Υπόσχεται πολλά, από τα οποία σήμερα λειτουργούν δύο πράγματα. Αρχικά, εκδίδει ένα ψηφιακό asset, το οποίο μπορεί κανείς να αγοράσει και να πουλήσει σε διάφορες διαδικτυακές αγορές, όπου η τιμή καθορίζεται από την προσφορά και τη ζήτηση. Επειδή όμως τα ψηφιακά assets και πολλές διαδικτυακές αγορές υπάγονται σε ελάχιστες ελεγκτικές νομοθεσίες, οι τιμές μπορούν εύκολα να χειραγωγηθούν, συχνά με μεγάλο κέρδος για τους δημιουργούς ενός asset. Το asset που εκδίδει η TradeFlow λέγεται TFlow και είναι εξαιρετικά ύποπτο. Αν και η κεφαλαιοποίησή του είναι στα 14 εκατομμύρια δολάρια, ο αριθμός αυτός δεν έχει καμία πρακτική σημασία και δεν αντικαθροπτιζει την αξία του TFlow, ούτε και την αξία της εταιρείας, καθώς είναι εξαιρετικά εύκολο να κατασκευαστεί: φανταστείτε πως φτιάχνετε εσείς ένα τέτοιο asset, που αποτελείται από 100 εκατομμύρια tokens που μπορούν να πωληθούν, να αγοραστούν και να κρατηθούν σε ψηφιακά πορτοφόλια. Πείθετε έναν φίλο σας να αγοράσει ένα από αυτά τα token στην τιμή του ενός ευρώ. Συγχαρητήρια, το asset σας έχει πλέον κεφαλαιοποίηση 100 εκατομμυρίων, γιατί αφού θεωρητικά το ένα token αξίζει ένα ευρώ, τα 100 εκατομμύρια αξίζουν 100 εκατομμύρια ευρώ. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και με την TFlow: Το 97,6% της αξίας των 14 εκατομμυρίων ανήκει σε 3 μόλις ψηφιακά πορτοφόλια.
Παρακάτω, η τιμή του TFlow σε δολάρια (με πράσινο χρώμα) και η ποσότητα που αγοράστηκε (ή πουλήθηκε) με γκρι, από τον Ιούλιο του ‘22 μέχρι και σήμερα. H εκπομπή «Dragons' Den» προβλήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου.
Βλέπετε κάτι περίεργο; Παρακάτω μερικά μηνύματα από το ανοιχτό Telegram Group του TFlow:
Έπειτα, η TradeFlow προσφέρει μια πλατφόρμα στην οποία μπορεί κανείς να εμπιστευτεί τα χρήματά του σε έναν από τους αλγορίθμους της εταιρείας, οι οποίοι θα τα επενδύσουν αυτόματα σε άλλα κρυπτονομίσματα. Οι αλγόριθμοι αυτοί δουλεύουν με την εξαιρετικά απλοϊκή μέθοδο των «κινητών μέσων όρων». Αυτήν τη στιγμή, η πλατφόρμα δείχνει να έχει τέσσερις τέτοιους αλγόριθμους σε λειτουργία, που λειτουργούν μόλις μερικούς μήνες. Σύμφωνα με τα δημόσια στοιχεία, τον Ιανουάριο του 2023 έδωσαν απόδοση από -4% μέχρι 8% (εκεί μάλλον βασίζεται ο ισχυρισμός για το 5% με 8%). Αυτή είναι μια τραγική απόδοση, λόγω του ότι τα ίδια τα κρυπτονομίσματα πάνω στα οποία «τζογάρουν» οι αλγόριθμοι έτυχε να έχουν απόδοση 30% εκείνο τον μήνα, μετά από μία τεράστια πτώση το περασμένο Φθινόπωρο. Με άλλα λόγια, όταν τζογάρεις, ακόμα και αν η στρατηγική σου είναι κακή, κερδίζεις κάποια χρήματα όταν τα assets πάνω στα οποία τζογάρεις ανεβαίνουν από μόνα τους.
Αν όλα αυτά σας ακούγονται πολύ περίπλοκα και «προηγμένα» τεχνολογικά, δεν είναι: Ο καθένας μπορεί να φτιάξει ένα κρυπτονόμισμα σαν το TFlow, εύκολα, γρήγορα και με μικρό κόστος, χωρίς καν να είναι προγραμματιστής ή να καταλαβαίνει πώς λειτουργεί η τεχνολογία που χρησιμοποιεί. Η ομάδα της TradeFlow φαίνεται να χρησιμοποίησε ένα τέτοιο εργαλείο που φτιάχνει τέτοια κρυπτονομίσματα με μερικά κλικ. Το να φτιάξει κανείς αλγοριθμικές στρατηγικές που επενδύουν σε κρυπτονομίσματα είναι εξίσου εύκολο. Τίποτα από όσα φαίνεται να κάνει η TradeFlow δεν είναι τεχνολογικά καινοτόμο.
Δεν μπορούμε να ξέρουμε το πώς οι ίδιοι οι ιδρυτές της TradeFlow βλέπουν πραγματικά το εγχείρημά τους: αντιλαμβάνονται, τουλάχιστον, πως η επένδυση σε κρυπτονομίσματα έχει κάθε άλλο από σίγουρα κέρδη; Πιστεύουν πραγματικά πως θα δίνουν αποδόσεις της τάξης του 5%-8% τον μήνα, και πως έχουν μια εταιρεία με αποτίμηση 14 εκατομμυρίων; Θεωρούν όντως τους αλγορίθμους τους κατάλληλους για τα πρώτα βήματα ενός επενδυτή στα κρυπτονομίσματα, όπως λένε; Και αν όλα αυτά δεν τα πιστεύουν, το θεωρούν ηθικό να τα ισχυρίζονται στην τηλεόραση, μπροστά σε επενδυτές που τους εμπιστεύονται τα χρήματά τους; Σε βίντεο τους, αναφέρουν πως η συζήτηση με τους dragons διήρκησε 45 λεπτά. Μετά το μοντάζ, στην εκπομπή έπαιξαν περίπου τα 15. Οπότε είναι πιθανό η παρουσίαση που έδωσαν οι κ. Κοκάμπι και Ασλάνης στους dragons να είναι πολύ διαφορετική από αυτήν που είδαμε.
Η παρουσία τους στο διαδίκτυο, πάντως, δείχνει να αποσκοπούν στο να προσελκύσουν αφελείς κερδοσκόπους με μικρή εμπειρία στο trading. Παρακάτω, απόσπασμα από διαφημιστικό βίντεο της εταιρείας στο YouTube, που δείχνει έναν άντρα να κρατάει ένα μάτσο χαρτονομίσματα και να τα σκορπά στον δρόμο.
Σε κάθε περίπτωση, η TradeFlow δεν είναι η πρώτη εταιρεία που υπόσχεται τεράστια κέρδη χωρίς ρίσκο, ούτε και το TFlow είναι το πρώτο κρυπτονόμισμα που δεν αποτελεί σοφή επένδυση. Είναι όμως η πρώτη φορά που παρουσιάζονται τέτοιες προσπάθειες στην ελληνική τηλεόραση. Μέχρι η ελληνική νομοθεσία να εκσυγχρονιστεί ώστε να προστατεύει αποτελεσματικά τους «μεροκαματιάρηδες» από αυτούς που προσπαθούν τόσο να τους βοηθήσουν, η παραγωγή της εκπομπής οφείλει να σκέφτεται διπλά πριν δώσει πλατφόρμα προβολής σε εγχειρήματα σαν την TradeFlow.
O Χρήστος Πόριος είναι μηχανικός λογισμικού και μεταπτυχιακός φοιτητής στο Harvard Kennedy School.