«2020: Obscene»: Μια «άσεμνη» περφόρμανς της Αλεξάνδρας Μπαχτσετζή στη Στέγη Facebook Twitter
Η χορογράφος ξεκινά από τον μοντέρνο, σέξι και πολυεπίπεδο κινηματογραφικό στοχασμό του Αντονιόνι πάνω στο σύγχρονο lifestyle και την αδιέξοδη σχέση του με την αλήθεια που το περιβάλλει. Φωτο: Melanie Hofman

«2020: Obscene»: Μια «άσεμνη» περφόρμανς της Αλεξάνδρας Μπαχτσετζή στη Στέγη

0

Καρέ από το Blow-up, την πολύκροτη ταινία του Μικελάντζελο Αντονιόνι, ή στούντιο όπου γυρίζονται τσόντες; Το σκηνικό του 2020: Obscene της Αλεξάνδρας Μπαχτσετζή με τα χτυπητά χρώματα και τις κάμερες που καταγράφουν τα πάντα βρίσκεται στο όριο.

Η χορογράφος ξεκινά από τον μοντέρνο, σέξι και πολυεπίπεδο κινηματογραφικό στοχασμό του Αντονιόνι πάνω στο σύγχρονο lifestyle και την αδιέξοδη σχέση του με την αλήθεια που το περιβάλλει και με τρεις ακόμα περφόρμερ εστιάζει στη σχέση μεταξύ του ακραίου σώματος και της κατανάλωσής του από το ηδονοθηρικό βλέμμα και την υπερβάλλουσα κειμενικότητα.

Ελληνικής καταγωγής περφόρμερ, χορογράφος και εικαστική καλλιτέχνις με έδρα τη Ζυρίχη και σημαντικούς σταθμούς και συνεργασίες στην καριέρα της –MoMA Νέας Υόρκης, Tate Modern Λονδίνου, ImPULSTanz Βιέννης, Julidans Άμστερνταμ κ.ά.‒, γεννημένη στην Ελβετία από Ελβετίδα μητέρα και Έλληνα πατέρα, η Αλεξάνδρα Μπαχτσετζή αυτοσυστήνεται ως «ξεριζωμένη», χωρίς να αναφέρεται στην καταγωγή ή στην ταυτότητά της προκειμένου να ορίσει την πολιτική και αισθητική τοποθέτησή της.

«Δεν είχα την αίσθηση του ανήκειν όσον αφορά τη γλώσσα ή τον τόπο. Γι’ αυτό ήθελα να δημιουργήσω μια τέτοια αίσθηση για τον εαυτό μου και να δημιουργήσω έναν χώρο όπου θα μπορώ να υπάρχω», λέει.

Έκανε το χορογραφικό της ντεμπούτο το 2001, με την παράσταση Perfect. Έκτοτε, έχει παρουσιάσει περισσότερα από 30 έργα σε συνεργασία με κορυφαίους πολιτιστικούς οργανισμούς. Συμμετείχε στην documenta 14 (Αθήνα/Κάσελ, 2017) με την περφόρμανς Private Song, όπου εξερεύνησε ζητήματα φύλου και πολιτιστικών κατασκευών πάνω στα έμφυλα πρότυπα.

Είναι περίεργο να χαρακτηρίζεται ένα έργο τέχνης άσεμνο. Το συγκεκριμένο μπορεί να είναι κατάφωρα βίαιο, υπερβολικά σεξουαλικό ή ακόμη και εντελώς άσχημο, αλλά όχι απαραίτητα άσεμνο.

Το 2020: Obscene που παρουσιάζεται στη Μικρή Σκηνή της Στέγης εξετάζει από τη μια τα προβλήματα του θεάτρου ως μηχανισμού χειραγώγησης σε ό,τι αφορά την αποπλάνηση, την έλξη και τα παιχνίδια της σεξουαλικής ταυτότητας, ενώ, από την άλλη, διερευνά το ίδιο το σώμα των περφόρμερ ως τόπο αποξένωσης και περιορισμού.

Οι ερμηνευτές έρχονται αντιμέτωποι με τη δική τους σωματική υπόσταση, με τις αντιφάσεις μεταξύ διαίσθησης και χειρονομίας, φωτός και νύχτας, παρτιτούρας και σεναρίου, νόρμας και μορφής, σύλληψης και δράσης. Το έργο, έτσι, όχι μόνο αμφισβητεί το ανατρεπτικό και το κανονιστικό στην τέχνη της περφόρμανς αλλά απευθύνεται και στην επικοινωνία μέσω της υπερβολής ως ριζικής διακοπής των μορφών, των χειρονομιών, των πολιτισμικών προτύπων και των αρχετύπων.

Το νέο έργο της Αλεξάνδρας Μπαχτσετζή χρησιμοποιεί το σώμα, το κείμενο και την εικόνα για να εξερευνήσει την ασάφεια των όρων «σκηνή» και «άσεμνος». Στα μάτια της η ποπ κουλτούρα, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και ο κόσμος του διαδικτύου παράγουν τα νέα μοτίβα του σύγχρονου χορού. Η ίδια ερμηνεύει τον χορό ως μια πολυφωνική γλώσσα όπου διασταυρώνονται πολλοί δημιουργικοί χώροι: από τη ζωγραφική και την αρχιτεκτονική μέχρι τη φωτογραφία, το βίντεο, τον κινηματογράφο, την τηλεόραση και τη βιομηχανία του πορνό.

Είναι περίεργο να χαρακτηρίζεται ένα έργο τέχνης άσεμνο. Το συγκεκριμένο μπορεί να είναι κατάφωρα βίαιο, υπερβολικά σεξουαλικό ή ακόμη και εντελώς άσχημο, αλλά όχι απαραίτητα άσεμνο.

«2020: Obscene»: Μια «άσεμνη» περφόρμανς της Αλεξάνδρας Μπαχτσετζή στη Στέγη Facebook Twitter
2020: Obscene. Φωτο: Melanie Hofman

Στην Ιστορία της Τέχνης όλοι, από τον Marcel Duchamp μέχρι τον Damien Hirst και τον Andres Serrano, έχουν δημιουργήσει σύγχρονα έργα τέχνης που έχουν σοκάρει και εξοργίσει το ευρύ κοινό και έχουν θεωρηθεί άσεμνα, κάνοντας πολλούς να αναρωτηθούν αν τα έργα αυτά έχουν καθόλου καλλιτεχνική αξία. Όμως ο σκοπός της τέχνης δεν είναι να υποκινεί την έρευνα και να αμφισβητεί τη συμβατική ηθική σοφία; Καθώς η πολιτιστική αξία στον κόσμο της σύγχρονης τέχνης είναι εύκολο να χειραγωγηθεί, έτσι όπως συμβαίνει μέσα από το lifestyle, υπάρχει τελικά σαφής διαχωριστική γραμμή μεταξύ της γνήσιας τέχνης και της απλής αισχροκέρδειας;

Μεγάλο μέρος της δουλειάς της Μπαχτσετζή περιλαμβάνει χορογραφίες, το σώμα, ειδικότερα τον τρόπο με τον οποίο η λαϊκή κουλτούρα παρέχει υλικό για χειρονομίες, έκφραση, ταυτοποίηση και φαντασία. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζει την επιρροή της αλληλεπίδρασης μεταξύ της χειρονομίας και της κίνησης στα «δημοφιλή» ή «εμπορικά» είδη από τη μία πλευρά (διαδικτυακά μέσα, βιντεοκλίπ και τηλεόραση ως πηγή) και σε τέχνες όπως το μπαλέτο, ο σύγχρονος και μοντέρνος χορός και η περφόρμανς, από την άλλη.

Η τεχνητή και συχνά επισφαλής σχέση ανάμεσα σε αυτά τα είδη προωθεί την έρευνα για το ανθρώπινο σώμα και τη δυνατότητά του για μεταμόρφωση, τόσο σε εννοιολογικό όσο και σε ρεαλιστικό επίπεδο. Τελικά, ο τρόπος με τον οποίο όλοι μας χρησιμοποιούμε επιτελεστικά και σκηνοθετούμε το σώμα μας και τον εαυτό μας μέσα από στερεότυπα και αρχέτυπα, επιλογές και κλισέ, μέσα από την εργασία και το θέαμα είναι ένα ερώτημα που συνεχίζει να διαμορφώνει το έργο της Μπαχτσετσή. Μάλιστα προτείνει το σώμα ως εννοιολογική και φυσική μορφή που αποτελεί ταυτόχρονα μέσο, διαδικασία και ουσία, καθώς το τοποθετεί «ανάμεσα» σε πειθαρχικούς χώρους και ιστορίες.

«2020: Obscene»: Μια «άσεμνη» περφόρμανς της Αλεξάνδρας Μπαχτσετζή στη Στέγη Facebook Twitter
2020: Obscene. Φωτο: Melanie Hofman
«2020: Obscene»: Μια «άσεμνη» περφόρμανς της Αλεξάνδρας Μπαχτσετζή στη Στέγη Facebook Twitter
2020: Obscene. Φωτο: Melanie Hofman

Με τα σώματα και τις ταυτότητές μας συνεχώς δημιουργούμε και αναδημιουργούμε τη χειρονομία, την έκφραση, την ταύτιση και την επιθυμία και η Μπαχτσετζή υιοθετεί στρατηγικές παραπομπής και οικειοποίησης για να κατασκευάσει χορογραφίες του σώματος, ενώ δανείζεται υλικό από ποικίλες πηγές που τις εξετάζει ως ιστό του σύγχρονου πολιτισμού για να τις προσεγγίσει αποδομώντας τες και ευθυγραμμίζοντας το έργο της με τις παρακαταθήκες της ποπ αρτ και των καλλιτεχνών που συνδέονται με τις δεκαετίες του 1970 και 1980.

Ωστόσο, η ίδια επιμένει στο φυσικό σώμα ως τον τόπο όπου η κουλτούρα γίνεται ενσώματη γνώση και συμπεριφορά. Αποκαλύπτοντας συχνά τα θεμέλια της πατριαρχίας, το σώμα αποτελεί σημείο σύγκλισης και έδαφος για την αποβολή και την κατάρρευση της έμφυλης κανονικότητας και του μισογυνισμού, εξού και το έργο της εντάσσεται στην πλούσια παράδοση της φεμινιστικής και queer τέχνης, ενώ οι κώδικες και οι τεχνικές που ενσωματώνονται σε συγκεκριμένες (υπο)κουλτούρες, όπως το voguing, το pole dancing, το R&B και ο χορός των κλαμπ, εκτελούνται παράλληλα με πιο καθιερωμένες παραδόσεις του χορού, όπως το μπαλέτο ή ο μεταμοντέρνος χορός, και ενσωματώνονται σε μη χορευτικά κινητικά λεξιλόγια όπως ο αθλητισμός και το μόντελινγκ.

Η επαναλαμβανόμενη παρουσία του μη-θεάματος και του αντι-θεάματος στις παραστάσεις της μεταφέρουν μια χορογραφική ιστορία μέσα από τη σχέση με τους ερμηνευτές της, από το ένα σώμα στο άλλο, σύμφωνα με μια κοινή πρακτική όπου η ενσώματη γνώση μεταδίδεται μέσω της ακολουθίας της παρατήρησης, της επανάληψης και της εκτέλεσης, με το ίδιο το σώμα να γίνεται χώρος μνήμης και τόπος προβολής.

«2020: Obscene»: Μια «άσεμνη» περφόρμανς της Αλεξάνδρας Μπαχτσετζή στη Στέγη Facebook Twitter
2020: Obscene. Φωτο: Melanie Hofman
«2020: Obscene»: Μια «άσεμνη» περφόρμανς της Αλεξάνδρας Μπαχτσετζή στη Στέγη Facebook Twitter
2020: Obscene. Φωτο: Melanie Hofman
«2020: Obscene»: Μια «άσεμνη» περφόρμανς της Αλεξάνδρας Μπαχτσετζή στη Στέγη Facebook Twitter
2020: Obscene. Φωτο: Melanie Hofman
«2020: Obscene»: Μια «άσεμνη» περφόρμανς της Αλεξάνδρας Μπαχτσετζή στη Στέγη Facebook Twitter
2020: Obscene. Φωτο: Melanie Hofman
«2020: Obscene»: Μια «άσεμνη» περφόρμανς της Αλεξάνδρας Μπαχτσετζή στη Στέγη Facebook Twitter
2020: Obscene. Φωτο: Melanie Hofman
«2020: Obscene»: Μια «άσεμνη» περφόρμανς της Αλεξάνδρας Μπαχτσετζή στη Στέγη Facebook Twitter
2020: Obscene. Φωτο: Melanie Hofman
«2020: Obscene»: Μια «άσεμνη» περφόρμανς της Αλεξάνδρας Μπαχτσετζή στη Στέγη Facebook Twitter
2020: Obscene. Φωτο: Melanie Hofman

Δείτε πληροφορίες για την παράσταση »2020: Obscene» της Αλεξάνδρας Μπαχτσετζή εδώ.

To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Tο νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Στέγη Ιδρύματος Ωνάση: Ο καλλιτεχνικός προγραμματισμός για τη σεζόν 2022-23

Θέατρο / Στέγη Ιδρύματος Ωνάση: Ο καλλιτεχνικός προγραμματισμός για τη σεζόν 2022-23

Τζον Μάλκοβιτς, Ρομέο Καστελούτσι, Ρομέν Γαβράς, «Σπιρτόκουτο The Musical», Ευριπίδης Λασκαρίδης, Ευθύμης Φιλίππου και άλλα κορυφαία διεθνή και εγχώρια ονόματα στο ρεπερτόριο της Στέγης για τη νέα σεζόν.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ποιο είναι το δικό σας Σπιρτόκουτο;

Θέατρο / Ποιο είναι το δικό σου «Σπιρτόκουτο»; Οι συντελεστές της παράστασης απαντούν

Τι είναι το «Σπιρτόκουτο»; Ένα «συναισθηματικό κωλόπαιδο» ή «ολόκληρη η χώρα»; Οι συντελεστές της παράστασης «Σπιρτόκουτο The Musical» μοιράζονται με τη LiFO την προσωπική τους εκδοχή.
THE LIFO TEAM
Αφροδίτη Παναγιωτάκου: Η ελευθερία είναι η μόνη αξία που έχει σημασία

Συνεντεύξεις / Αφροδίτη Παναγιωτάκου: «Η ελευθερία είναι η μόνη αξία που έχει σημασία»

Η διευθύντρια Πολιτισμού του Ιδρύματος Ωνάση αγαπά τις κουβέντες «εκτός θέματος». Με αυτό το σκεπτικό βρεθήκαμε στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου στο κέντρο της Αθήνας για μια δίωρη απομόνωση σε συνθήκες ησυχίας και ιδιωτικότητας, χωρίς περισπασμούς, «σαν κάτι συνωμοτικό να συμβαίνει», όπως διαπιστώσαμε, για να ξεκινήσουμε μια συζήτηση που δεν ξέραμε καθόλου πού θα οδηγήσει. Πράγματι, η κουβέντα ξέφευγε με τρομερή ευκολία. Ένα μέρος αυτής της συζήτησης θα διαβάσετε παρακάτω.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Θωμάς Μοσχόπουλος

Θέατρο / «Άρχισα να βρίσκω αληθινή χαρά σε πράγματα για τα οποία πριν γκρίνιαζα»

Έπειτα από μια δύσκολη περίοδο, ο Θωμάς Μοσχόπουλος ανεβάζει τον δικό του «Γκοντό». Έχει επιλέξει μόνο νέους ηθοποιούς για το έργο, θέλει να διερευνήσει την επίδρασή του στους εφήβους, πραγματοποιώντας ανοιχτές πρόβες. Στο μεταξύ, κάνει μια πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα με την Αργυρώ Μποζώνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τι είναι για σένα το «Οξυγόνο»;

Θέατρο / Τι είναι για σένα το «Οξυγόνο»;

Ένα συναρπαστικό υβρίδιο θεάτρου, συναυλίας, πολιτικοκοινωνικού μανιφέστου και rave party, βασισμένο στο έργο του επικηρυγμένου στη Ρωσία δραματουργού Ιβάν Βιριπάγιεφ, ανεβαίνει στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης σε σκηνοθεσία Γιώργου Κουτλή και αποπειράται να δώσει απάντηση σε αυτό το υπαρξιακό ερώτημα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Υπάρχει το «για πάντα» σε μια σχέση;

The Review / Υπάρχει το «για πάντα» σε μια σχέση;

Ο Αλέξανδρος Διακοσάββας και ο δημοσιογράφος και κριτικός θεάτρου Γιώργος Βουδικλάρης μιλούν για την παράσταση «Ο Χορός των εραστών» της Στέγης, τα υπαρξιακά ερωτήματα που θέτει το κείμενο του Τιάγκο Ροντρίγκες και τη χαρά τού να ανακαλύπτεις το next best thing στην τέχνη.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Φανί Αρντάν: «Σκυλάκι δεν είμαι, προτιμώ να παραμείνω λύκος»

Όπερα / Φανί Αρντάν: «Σκυλάκι δεν είμαι, προτιμώ να παραμείνω λύκος»

Πολυσχιδής και ανήσυχη, η Φανί Αρντάν δεν δίνει απλώς μια ωραία συνέντευξη αλλά ξαναζεί κομμάτια της ζωής και της καριέρας της, με αφορμή την όπερα «Αλέκο» του Σεργκέι Ραχμάνινοφ που σκηνοθετεί για την Εθνική Λυρική Σκηνή.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Το «Κυανιούχο Κάλιο» είναι μια παράσταση για το ταμπού των αμβλώσεων 

Θέατρο / «Κυανιούχο Κάλιο»: Μια παράσταση για το ταμπού των αμβλώσεων στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Όχι μόνο σε ανελεύθερα ή σκοταδιστικά καθεστώτα, αλλά και στον δημοκρατικό κόσμο, η συζήτηση για το δικαίωμα της γυναίκας σε ασφαλή και αξιοπρεπή ιατρική διακοπή κύησης παραμένει τρομακτικά επίκαιρη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τενεσί Ουίλιαμς: Ο ποιητής των χαμένων ψυχών

Θέατρο / Τενεσί Ουίλιαμς: Ο ποιητής των χαμένων ψυχών

«Εκείνο που με σπρώχνει να δημιουργώ θεατρικούς χαρακτήρες είναι ο έρωτας», έλεγε ο Ουίλιαμς, που πίστευε ότι ο πόθος «είναι κάτι που κατακλύζει πολύ μεγαλύτερο χώρο από αυτόν που μπορεί να καλύψει ένας άνθρωπος». Σε αυτόν τον πόθο έχει συνοψίσει τη φυγή και την ποίηση, τον χρόνο, τη ζωή και τον θάνατο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Οι δυο Ιφιγένειες του Ντμίτρι Τσερνιακόφ

Όπερα / Οι δυο βραβευμένες Ιφιγένειες του Ντμίτρι Τσερνιακόφ ανεβαίνουν σε περίοδο πολέμου

Λίγο πριν σηκωθεί η αυλαία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για τις δύο εμβληματικές όπερες του Γκλουκ, ο σημαντικός Ρώσος σκηνοθέτης εξηγεί τις σύγχρονες παραμέτρους της θυσίας της αρχαίας τραγικής ηρωίδας.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ήμουν το νο. 7 από τους 100 άντρες που χώρισε η Γουλιώτη στη Στέγη

Θέατρο / Ήμουν το νο. 7 από τους 100 άντρες που χώρισε η Γουλιώτη στη Στέγη

Περίπου στις 17:30 το απόγευμα του Σαββάτου τόλμησα να ανέβω στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση για να συμμετάσχω σε έναν αδιανόητο 24ωρο θεατρικό μαραθώνιο, πλάι στο θηρίο υποκριτικής που ονομάζεται Στεφανία Γουλιώτη.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Στο Σώμα της

Θέατρο / Ένα έργο στο Εθνικό Θέατρο για την περίοδο, την εμμηνόπαυση, την κλειτορίδα και τον γυναικείο αυνανισμό

Μαζί με άλλες 22 γυναίκες, η Ελένη Ευθυμίου, η Σοφία Ευτυχιάδου και η Νεφέλη Μαϊστράλη ανεβάζουν ένα έργο για ζητήματα που θεωρητικά μπορούν να συζητηθούν ανοιχτά, αλλά στην πραγματικότητα όχι.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Σπύρος Παπαδόπουλος: «Δεν μου αρέσει να φαίνομαι, κι ας κατέληξα να παίζω μπροστά σε κόσμο»

Θέατρο / Σπύρος Παπαδόπουλος: «Δεν μου αρέσει να φαίνομαι, κι ας κατέληξα να παίζω μπροστά σε κόσμο»

Παρά τις προσπάθειές του να το αποφύγει, μια σειρά από συμπτώσεις τον οδήγησε στο θέατρο. Οι «Απαράδεκτοι» δεν συνεχίστηκαν λόγω δικής του απόφασης, το «Στην υγειά μας, ρε παιδιά» σταμάτησε όταν κουράστηκε ψυχολογικά. Ο δημοφιλής κωμικός ηθοποιός είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
M. HULOT
Οι θρυλικοί Trocks στην Αθήνα για την επέτειο των 50 χρόνων της ομάδας τους

Χορός / Trocks: Η θρυλική και διαφορετική ομάδα μπαλέτου έρχεται στην Αθήνα

Άντρες χορευτές ντυμένοι με τουτού και πουέντ ερμηνεύουν μεγάλα κλασικά αλλά και μοντέρνα μπαλέτα, παρωδώντας τις πολύπλοκες χορογραφίες και τις παραξενιές των μπαλαρίνων της παλιάς, αλλά και της νέας, εποχής.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιώργος Καραμίχος: Αν δεν εκφράζουμε τα συναισθήματά μας, αρρωσταίνουμε 

Θέατρο / Γιώργος Καραμίχος: «Αν δεν εκφράζουμε τα συναισθήματά μας, αρρωσταίνουμε»

Στο θέατρο υποδύεται έναν συγγραφέα που επιστρέφει στον τόπο του για να δηλώσει ανοιχτά την ταυτότητά του στην οικογένειά του. Θα αλλάξει η ζωή και η πορεία των ανθρώπων που αγαπά;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Alvin Ailey: Ο συναρπαστικός καλλιτέχνης που άλλαξε για πάντα τον σύγχρονο χορό

Χορός / Alvin Ailey: Ο συναρπαστικός καλλιτέχνης που άλλαξε για πάντα τον σύγχρονο χορό

Η ζωή, το έργο και η κληρονομιά του Alvin Ailey, του πρώτου μαύρου χορογράφου σύγχρονου χορού, παρουσιάζονται στην πρώτη μεγάλης κλίμακας μουσειακή έκθεση προς τιμήν του στο Whitney Museum of American Art.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ