Η δεκαετία του '70, σχεδόν σε όλη τη διάρκειά της, υπήρξε χαρακτηριστικότατη για τον ελληνικό κινηματογράφο. Αν και η εποχή βασικά ταυτίζεται με τη σταδιακή πτώση και απαξίωση της κινηματογραφικής εξόδου ως διασκέδασης για τους πολλούς (κάτι που συνέβη και λόγω της ανάπτυξης της τηλεόρασης), στην πράξη δεν σταμάτησαν να γυρίζονται ταινίες, απλώς συχνά είχαν ένα διαφορετικό προσανατολισμό.
Υπήρχαν τάσεις που έδειχναν τη διάθεση των παραγωγών και των κινηματογραφιστών να δημιουργήσουν ταινίες «ευρωπαϊκού τύπου» και κάπως λάιτ –κατ' αναλογία με τις γαλλικές και τις ιταλικές που τότε βρίσκονταν στα πάνω τους– και για λόγους εμπορικούς. Δηλαδή για να «σπρώξουν» πολλά απ' αυτά τα φιλμ και στις αίθουσες του εξωτερικού, βασικά, στον μεσογειακό Νότο – το κατάφερναν. Σήμερα, αυτές τις ταινίες ορισμένοι τις αποκαλούν «ταινίες είδους», εννοώντας (και) τα ερωτικά, αστυνομικά και κοινωνικά φιλμ, τις περιπέτειες βασικά που περιστρέφονταν γύρω από τις πάσης φύσεως δράσεις της αστικής κοινωνίας και του τζετ-σετ (εφοπλιστές, μεγιστάνες κ.λπ.).
Η νέα κουλτούρα του αεροπλάνου ήταν από τις πλέον βασικές τη δεκαετία του '70 και γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο το Αεροδρόμιο του Ελληνικού αποτέλεσε έναν ισχυρό πόλο έλξης για τα γυρίσματα των ταινιών.
Για όλα αυτά τα φιλμ οι χώροι των νοτίων προαστίων αποτέλεσαν βασικές τοπογραφικές αναφορές – με πρώτο όλων το παλιό Αεροδρόμιο του Ελληνικού, βεβαίως τα διακεκριμένα ξενοδοχεία (π.χ. Αστέρας Βουλιαγμένης), οπωσδήποτε τις βίλες των συγκεκριμένων περιοχών, ενώ δεν πρέπει να λησμονήσουμε και τις διαδρομές (κυνηγητά ή ό,τι άλλο) με αυτοκίνητα στην παραλιακή, από το Φάληρο (λεωφόρος Ποσειδώνος) μέχρι και τη Βάρκιζα και πέρα απ' αυτή (λεωφόρος Αθηνών - Σουνίου).
Η νέα κουλτούρα του αεροπλάνου ήταν από τις πλέον βασικές τη δεκαετία του '70 και γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο το Αεροδρόμιο του Ελληνικού αποτέλεσε έναν ισχυρό πόλο έλξης για τα γυρίσματα των ταινιών. Και δεν ήταν μόνο οι επιβάτες, συχνά καλοζωισμένοι αστοί, αλλά και τα επαγγέλματα που σχετίζονταν με το αεροπλάνο, όπως οι πιλότοι (για τους άντρες) και οι αεροσυνοδοί (για τις γυναίκες).
Μέρος αυτού του high-class περιβάλλοντος ήταν ακόμα και οι εκτός νόμου, δηλαδή άτομα που κινούνταν στα υψηλά στρώματα της κοινωνίας (ακόμη και αλλοδαποί με ναζιστικό παρελθόν!) και είχαν εξελιχθεί σε μεγάλα «αφεντικά» διεθνών σπειρών. Γενικά, το «διεθνές» έπαιζε πολύ. Ό,τι και να έπραττες, μια σύνδεση με το εξωτερικό (άρα και με τα αεροδρόμια, αεροπλάνα κ.λπ.) σε ανέβαζε ως παραγωγό (δες τις ταινίες του Κλέαρχου Κονιτσιώτη για παράδειγμα), καθώς σε καθιστούσε αμέσως ανταγωνίσιμο και εφάμιλλο των ξένων.
Να μερικές χαρακτηριστικές ταινίες της εποχής που είναι γυρισμένες και στα νότια προάστια και ανταποκρίνονται σ' αυτήν τη νέα κινηματογραφική ταυτότητα.
Στην Αναζήτησι... (1972) του Ερρίκου Ανδρέου ο πρωταγωνιστής (Άγγελος Αντωνόπουλος) είναι ένας εφοπλιστής πλέι-μπόι που μένει σε καμπάνα ξενοδοχείου (γυρίσματα στον Αστέρα ή και στο Λαγονήσι) και κάνει παρέα βασικά με κολ-γκερλ. Όταν τη θέση ενός κολ-γκερλ θα πάρει ένα πλούσιο κορίτσι τα πράγματα θα αλλάξουν άρδην, καθώς μια δολοφονία θα διαταράξει την ερωτική σχέση που αρχίζει να αναπτύσσεται. Η χλιδή, το γενικότερο lazyness των πλουσίων, η απαστράπτουσα Έλενα Χρυσού (Έλενα Ναθαναήλ), όπως και η θεσπέσια μουσική του Γιάννη Σπανού εκτοξεύουν τη Αναζήτησι... στην κορυφή.
Στην ταινία Αεροσυνοδός(1971) του Σούλη Γεωργιάδη πρωταγωνίστρια είναι μια αεροσυνοδός της Ολυμπιακής (Χαριτίνη Καρόλου), η οποία γνωρίζει στη Ρώμη και ερωτεύεται έναν Έλληνα εφοπλιστή (Φαίδων Γεωργίτσης). Μόνο που κανείς από τους δύο ερωτευμένους δεν αποκαλύπτει από την αρχή την πραγματική του ταυτότητα, στοιχείο που ωστόσο δεν θα αποτελέσει εμπόδιο στην ευτυχία τους. Κι εδώ πολλά τα γυρίσματα στα νότια προάστια. Μέχρι και γκολφ παίζει ο Γεωργίτσης σε στέκι της παραλίας. Εξαιρετική και η μουσική, γραμμένη σ' αυτό το euro-lounge στυλ από τον μετρ Γιώργο Θεοδοσιάδη.
Στο Εκείνο το Καλοκαίρι... (1971) σε παραγωγή Κλέαρχου Κονιτσιώτη, σκηνοθεσία Βασίλη Γεωργιάδη και με αθάνατη μουσική συνοδεία από τον Γιάννη Σπανό τα γυρίσματα, τόσο στο αεροδρόμιο όσο και γενικότερα στα νότια προάστια, είναι συνεχή. Το high class κάδρο είναι μόνιμο τόσο σε σχέση με τους χώρους όσο και με τα πρόσωπα – παρ' ότι το κλίμα διαθέτει εξωπραγματικό coolness (φροντίζουν γι' αυτό και οι πρωταγωνιστές Έλενα Ναθαναήλ - Λάκης Κομνηνός), το δράμα φαίνεται πως άγγιξε το κοινό (η ταινία ονομάστηκε και ελληνικό Love Story).
Στο Ψυχή και Σάρκα (Εσύ κι Εγώ) (1974), πάλι σε παραγωγή Κονιτσιώτη, σκηνοθεσία Ερρίκου Ανδρέου και με έξτρα κοσμοπολίτικη μουσική από τον Γιώργο Χατζηνάσιο οι βασικοί πρωταγωνιστές (Κώστας Πρέκας, Κορίνα Τσοπέη, Ντέμπoρα Ριντ) επίσης δεν είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας (ο Πρέκας είναι πιλότος, η Reede είναι η ερωμένη με το κότερο).
Μια ταινία που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή, αλλά έχει νότιο προάστιο στον τίτλο της, είναι το Έγκλημα στο Καβούρι (1974) του Κώστα Καραγιάννη, που παίχτηκε και στο εξωτερικό με ξένους τίτλους. Πρωταγωνιστεί σε κόντρα ρόλο ο Βαγγέλης Σειληνός ως Μάικ, υποδυόμενος έναν ιδιοκτήτη γραφείου τελετών, μανιακό δολοφόνο και βιαστή, κοινώς δράκο, κι ακόμα η εφοπλιστίνα Έλεν (Ντόροθι Μουρ), η οποία παντρεύτηκε τον καπετάνιο της εταιρείας της (Λάκης Κομνηνός), που θέλει, όμως, να τη βγάλει από τη μέση με τη βοήθεια του Μάικ, ώστε να ζήσει με την ερωμένη του (και την περιουσία που θα κληρονομήσει από τη γυναίκα του). Η ταινία «εκμεταλλεύεται» στον τίτλο της ένα αληθινό έγκλημα στο Καβούρι που συντάραξε και απασχόλησε το πανελλήνιο πολλά χρόνια, τη δολοφονία της Βρετανής δημοσιογράφου Αν Τσάπμαν στις 15 Οκτωβρίου 1971 (μια υπόθεση που παραμένει ανεξιχνίαστη).
Νότιο προάστιο στον τίτλο του έχει και το Έγκλημα στη Γλυφάδα (1976) του Παναγιώτη Κωνσταντίνου (με Ανέστη Βλάχο, Τίνα Σπάθη, Κλέωνα Ζαμίδη κ.ά.), που έγινε πιο γνωστό με τον hardcore τίτλο Έξι διεστραμμένες ζητούν δολοφόνο. Μπορεί οι «διεστραμμένες» να μην ήταν έξι αλλά τρεις, όμως αυτή η ταινία είναι ό,τι πιο κοντινό (ελληνικό) στο ιταλικό giallo και με μουσική συνοδεία από Bimbo Jet και Diabolic Man μέχρι Pink Floyd («Set the controls for the heart of the sun!»).
Και στην Τελευταία Πτήση (1978) του Δημήτρη Δαδήρα έχουμε πιλότο (Νίκος Γαλανός) και αεροσυνοδό (Ελένη Ερήμου) για πρωταγωνιστές, μαζί με την ωραία συνοδευτική μουσική του Κώστα Καπνίση.
Ταινία με γυρίσματα στα νότια προάστια (λήψεις στην παραλιακή μπροστά από το Πολεμικό Κοιμητήριο στο Παλαιό Φάληρο κ.α.) είναι και το Μήλο του Σατανά (1979) σε σκηνοθεσία Όμηρου Ευστρατιάδη, με τον αστυνόμο Κώστα Πρέκα να τα καταφέρνει καλά...
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO