«Ιφιγένεια η εν Αυλίδι» στην Επίδαυρο: Η πρώτη συνάντηση του Τιμοφέι Κουλιάμπιν με τους ηθοποιούς Facebook Twitter
Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

«Ιφιγένεια η εν Αυλίδι» στην Επίδαυρο: Η πρώτη συνάντηση του Τιμοφέι Κουλιάμπιν με τους ηθοποιούς

0

Γνωρίσαμε πρώτη φορά τη δουλειά του βραβευμένου με Χρυσή Μάσκα –το Εθνικό Βραβείο Θεάτρου της Ρωσίας– Ρώσου σκηνοθέτη Τιμοφέι Κουλιάμπιν το 2018 στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών χάρη στην παράσταση Τρεις αδελφές του Τσέχοφ που παίχτηκαν στη νοηματική γλώσσα. Μόλις πριν από έναν χρόνο επέστρεψε στην Αθήνα για να παρουσιάσει στη Στέγη το έργο του Μπερνάρ Μαρί Κολτές, Στη μοναξιά των κάμπων με βαμβάκι, με πρωταγωνιστή τον Τζον Μάλκοβιτς.

Φέτος δέχτηκε την πρόταση του Φεστιβάλ να σκηνοθετήσει αρχαία τραγωδία στην Επίδαυρο. Επέλεξε την Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη και βρίσκεται ήδη εδώ, έχοντας ξεκινήσει τις πρόβες για ένα ιδιαίτερα τολμηρό εγχείρημα, μια εντελώς πολιτική Ιφιγένεια.

Συναντήσαμε τον Κουλιάμπιν και τους συνεργάτες του κατά τη διάρκεια της πρώτης ανάγνωσης με τους Έλληνες ηθοποιούς, ανάμεσα στους οποίους η Μαρία Ναυπλιώτου (Κλυταιμνήστρα), ο Νίκος Ψαρράς (Αγαμέμνων), ο Νικόλας Παπαγιάννης (Μενέλαος), ο Θάνος Τοκάκης (Αχιλλέας), ο Δημήτρης Παπανικολάου (Πρεσβύτης) και η Ανθή Ευστρατιάδου στον ρόλο της Ιφιγένειας – τους υπόλοιπους ρόλους έχουν αναλάβει νεότεροι ηθοποιοί. 

«Ήταν δική μου επιλογή το συγκεκριμένο έργο γιατί μιλάει για τον πόλεμο, για τα θύματα, για την "τακτική" του πολέμου».

«Ήταν δική μου επιλογή το συγκεκριμένο έργο γιατί πιστεύω ότι συνδέεται πάρα πολύ με τη σύγχρονη εποχή. Μιλάει για τον πόλεμο, για τα θύματα, για την “τακτική” του πολέμου, η οποία περιλαμβάνει πολιτική, ήθη, υποκρισία, ψευδοπατριωτισμό, θέματα που δυστυχώς παραμένουν επίκαιρα μέχρι σήμερα. Θεωρώ την Ιφιγένεια εν Αυλίδι ένα από τα αριστουργήματα του αρχαίου δράματος. Δεν είναι μόνο η πλοκή και το δράμα αλλά και το ότι θέτει ερωτήσεις σχετικά με το ποια είναι τα θύματα του πολέμου».

«Ιφιγένεια η εν Αυλίδι» στην Επίδαυρο: Η πρώτη συνάντηση του Τιμοφέι Κουλιάμπιν με τους ηθοποιούς Facebook Twitter
Η παράσταση που ετοιμάζει το «τρομερό» παιδί του ρωσικού θεάτρου προτείνει μια προσέγγιση που δεν έχουμε ξαναδεί, υπογραμμίζοντας την πολιτική διάσταση του έργου. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Αναρωτιέμαι αν αυτό σημαίνει ότι κάνει ευθεία αναφορά στην πατρίδα του, την οποία έχει εγκαταλείψει τα τελευταία χρόνια αντιδρώντας στον πόλεμο που βρίσκεται σε εξέλιξη. Μου απαντάει: «Δεν έχει να κάνει μόνο με όσα συμβαίνουν στην πατρίδα μου, καθώς δεν είναι το μόνο μέρος όπου διεξάγεται πόλεμος αυτήν τη στιγμή, και δεν ξέρουμε τι θα γίνει μελλοντικά. Αλλά, ναι, είναι μια αναφορά».

Βλέποντας μακέτες σκηνικών και κοστουμιών αναρτημένες στον χώρο της πρόβας, επιβεβαιώνω ότι πρόκειται για μια εντελώς σύγχρονη εκδοχή, καταρχάς αισθητικά, αν και εκείνος ισχυρίζεται ότι δεν παραπέμπουν απολύτως στο σήμερα.

«Είναι ξεκάθαρο ότι μιλάμε για το σήμερα, όλα το κάνουν αναγνωρίσιμο, αλλά όχι πολύ επιθετικά. Νομίζω ότι υιοθετούμε μια ουδέτερη αισθητική που μιλάει για το σήμερα. Δυστυχώς, τα προβλήματα που θέτει το έργο παραμένουν επίκαιρα». Η διανομή των ρόλων έγινε μετά από ακρόαση και μπορεί να μην ξέρει ελληνικά, αλλά έχει στη διάθεσή του τρεις βοηθούς που του μεταφράζουν κάθε λέξη και στίχο του έργου, το οποίο ήδη γνωρίζει παρά πολύ καλά. Μου εξηγεί: «Ξέρω το κείμενο και ό,τι λένε οι χαρακτήρες και θα έλεγα ότι ήδη το “ακούω” στη γλώσσα μου. Δεν είναι μαγεία, είναι εργασία».

Η παράσταση που ετοιμάζει το «τρομερό» παιδί του ρωσικού θεάτρου (αν και πλησιάζει τα 40, εξακολουθούν να του αποδίδουν τον χαρακτηρισμό, καθώς αποτέλεσε σκηνοθετικό φαινόμενο από τα 22 του και μετά με μια σειρά πρωτοποριακών και ανατρεπτικών παραστάσεων τόσο στο θέατρο Red Torch του Νοβοσιμπίρσκ, του οποίου έχει υπάρξει καλλιτεχνικός διευθυντής, όσο και στην όπερα και στο Μπαλσόι) προτείνει μια προσέγγιση που δεν έχουμε ξαναδεί, υπογραμμίζοντας την πολιτική διάσταση του έργου. Καταργεί τις συμβάσεις του αρχαίου δράματος, π.χ. τα χορικά, και τις αντικαθιστά από μια ανώτατη κρατική αρχή που παραπέμπει στη θεά Άρτεμη, ουσιαστικά μια μυστική εξουσία που κατευθύνει δόλια τη μοίρα των ανθρώπων.

«Ιφιγένεια η εν Αυλίδι» στην Επίδαυρο: Η πρώτη συνάντηση του Τιμοφέι Κουλιάμπιν με τους ηθοποιούς Facebook Twitter
«Θεωρώ την Ιφιγένεια εν Αυλίδι ένα από τα αριστουργήματα του αρχαίου δράματος. Δεν είναι μόνο η πλοκή και το δράμα αλλά και το ότι θέτει ερωτήσεις σχετικά με το ποια είναι τα θύματα του πολέμου». Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO
«Ιφιγένεια η εν Αυλίδι» στην Επίδαυρο: Η πρώτη συνάντηση του Τιμοφέι Κουλιάμπιν με τους ηθοποιούς Facebook Twitter
Η διανομή των ρόλων έγινε μετά από ακρόαση και μπορεί να μην ξέρει ελληνικά, αλλά έχει στη διάθεσή του τρεις βοηθούς που του μεταφράζουν κάθε λέξη και στίχο του έργου, το οποίο ήδη γνωρίζει παρά πολύ καλά. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/ LIFO

Η σκηνοθέτιδα Ιώ Βουλγαράκη, που τελεί χρέη συμβούλου δραματουργίας δίπλα στον συνεργάτη του Κουλιάμπιν, Roman Dolzhansky, ο οποίος απουσίαζε από την πρόβα, εξηγεί: «Φέρνει τη δράση στο σήμερα, οι άνθρωποι που βλέπουμε στη σκηνή είναι σύγχρονοι. Ωστόσο δεν πρόκειται για διασκευή του έργου. Δεν είναι ένα νέο κείμενο, παραμένει το έργο του Ευριπίδη (μτφρ. Παντελή Μπουκάλα), αλλά μέσα από μια διαδικασία και δραματουργική επεξεργασία έχει πυκνώσει. Το θέμα είναι πώς θα παιχτεί και πώς νοηματοδοτηθεί αυτό το υλικό. Νομίζω ότι εδώ είναι το ενδιαφέρον του εγχειρήματος, ότι φέρνει στο σήμερα το κείμενο, αφήνοντάς το να λειτουργήσει και νοηματοδοτώντας αλλιώς τα πράγματα. Τα χορικά μέρη δεν υπάρχουν. Ο Χορός εδώ είναι μέρος της ανώτατης πολιτειακής αρχής και όσοι τον απαρτίζουν δρουν διαφορετικά σε κάθε περίσταση, εξυπηρετώντας κάθε φορά κάτι άλλο, που μένει να αποκαλυφθεί. Βρίσκονται διαρκώς εκεί και παρακολουθούν τα πάντα. Ο Κουλιάμπιν, νομίζω, κάνει μια παράσταση γι’ αυτό που τον καίει».

815
Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Η μόνιμη συνεργάτιδα του Κουλιάμπιν στην οργάνωση της παραγωγής Ekaterina Yakimova, μια νέα, χαμογελαστή γυναίκα, η οποία έχει εργαστεί σε όλες του τις δουλειές τα τελευταία σχεδόν δεκαπέντε χρόνια, μου λέει: «Είναι μεγάλη τιμή για εμάς, τόσο για τον Τιμοφέι όσο και για τη δημιουργική του ομάδα, που εργαζόμαστε στην Επίδαυρο. Είμαστε όλοι μας άνθρωποι του θεάτρου, στις σχολές μας έχουμε μελετήσει τις ελληνικές τραγωδίες, οπότε αποτελεί πολύ ξεχωριστή στιγμή για εμάς και ειδικά για τον ίδιο, που ενώ έχει σκηνοθετήσει παραστάσεις μεγάλης φόρμας, π.χ. στο θέατρο Μπαλσόι, είναι η πρώτη φορά που σκηνοθετεί σε ανοιχτό θέατρο. Παράλληλα, αποτελεί μεγάλη πρόκληση για εμάς το να κατανοήσουμε το υπέροχο κείμενο και για τους ηθοποιούς να το παρουσιάσουν μπροστά σε χιλιάδες θεατές. Αλλά μεγάλη πρόκληση είναι και για τον σχεδιαστή φωτισμού, τον σχεδιαστή ήχου, τον συνθέτη, τον δημιουργό video».

Η Ιφιγένεια εν Αυλίδι γράφτηκε από τον Ευριπίδη το 407 π.Χ., κατά την παραμονή του στην αυλή του βασιλιά Αρχελάου της Μακεδονίας, και διδάχθηκε έναν χρόνο μετά τον θάνατό του το 405 π.Χ., πιθανόν από το γιο ή τον εγγονό του. Ο Τιμοφέι Κουλιάμπιν, εμπνευσμένος από μια σειρά ανατριχιαστικών γεγονότων που όλοι γνωρίζουμε και έχουν συμβεί στην πατρίδα του, βρίσκει αντιστοιχίες με τον αρχαίο μύθο της θυσίας της Ιφιγένειας από τον Αγαμέμνονα και ετοιμάζει μια ιδιαίτερα αποκαλυπτική και καταγγελτική παράσταση, αποδεικνύοντας ότι τα μεγάλα κλασικά έργα δεν παύουν να μας απασχολούν και να επιβεβαιώνουν ότι ο άνθρωπος παραμένει ίδιος όσοι αιώνες και αν έχουν περάσει απ’ όταν γράφτηκαν.

Δείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση «Ιφιγένεια η εν Αυλίδι» εδώ.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Θέατρο
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μέσα στον θησαυρό με τις εμβληματικές φορεσιές της Δόρας Στράτου

Θέατρο / «Κάποτε έδιναν τις φορεσιές για έναν πλαστικό κουβά, που ήταν ό,τι πιο μοντέρνο»

Μια γνωριμία με τη μεγάλη κληρονομιά της Δόρας Στράτου μέσα από τον πλούτο αυθεντικών ενδυμάτων που δεν μπορούν να ξαναραφτούν σήμερα και συντηρούνται με μεγάλο κόπο, χάρη στην αφοσίωση και την εθελοντική προσφορά μιας ομάδας ανθρώπων που πιστεύουν και συνεχίζουν το όραμά της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασιλική Δρίβα: «Με προσβάλλει να με χρησιμοποιούν σαν καθρέφτη για την ανωτερότητά τους»

Οι Αθηναίοι / Βασιλική Δρίβα: «Με προσβάλλει να με χρησιμοποιούν σαν καθρέφτη για την ανωτερότητά τους»

Ανατρέποντας πολλά από τα στερεότυπα που συνοδεύουν τους ανθρώπους με αναπηρία, η Βασιλική Δρίβα περιγράφει τις δυσκολίες που αντιμετώπισε αλλά και τις χαρές, και μπορεί πλέον να δηλώνει, έστω δειλά, πως είναι ηθοποιός. Είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ξαναγράφοντας τον Ίψεν

Θέατρο / Ο Ίψεν στον Πειραιά, στο μουράγιο

«Δεν είναι εύκολο να είσαι ασυμβίβαστη. Όπως δεν είναι εύκολο να ξαναγράφεις τον Ίψεν» – Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για την παράσταση «Εχθρός του λαού» σε διασκευή και σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Βασιλακόπουλου.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
«Δυσκολεύτηκα να διαχειριστώ τις αρνητικές κριτικές και αποσύρθηκα για έναν χρόνο»

Lifo Videos / «Δυσκολεύτηκα να διαχειριστώ τις αρνητικές κριτικές και αποσύρθηκα για έναν χρόνο»

Η ηθοποιός Παρασκευή Δουρουκλάκη μιλά για την εμπειρία της με τον Πέτερ Στάιν, τις προσωπικές της μάχες με το άγχος και την κατάθλιψη, καθώς και για το θέατρο ως διέξοδο από αυτές.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Μαρία Σκουλά: «Πιστεύω πολύ στο χάος μέσα μου»

Θέατρο / Μαρία Σκουλά: «Πιστεύω πολύ στο χάος μέσα μου»

Από τον ρόλο της Μάσα στην πραγματική ζωή, από το Ηράκλειο όπου μεγάλωσε μέχρι τη ζωή με τους ανθρώπους του θεάτρου, από τον φόβο στην ελευθερία, η ζωή της Μαρίας Σκουλά είναι ένας δρόμος μακρύς και δύσκολος που όμως την οδήγησε σε κάτι δυνατό και φωτεινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα παράσταση χαρτογραφεί το χάσμα μεταξύ γενιάς Z και γενιάς X

Θέατρο / Μια νέα παράσταση χαρτογραφεί το χάσμα μεταξύ γενιάς Z και γενιάς X

Μέσα από την εναλλαγή αφηγήσεων, εμπειριών, αναπαραστάσεων, χορού, βίντεο και ήχου, η παράσταση του Γιώργου Βαλαή αναδεικνύει τις διαφορές αλλά και τις συνδέσεις που υπάρχουν μεταξύ των δυο διαφορετικών γενεών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ρομέο Καστελούτσι: «Όπου παρεμβάλλεται το κράτος, δεν υπάρχει χώρος για τον έρωτα. Ο έρωτας είναι εναντίον του κράτους και το κράτος εναντίον του έρωτα».

Θέατρο / Ρομέο Καστελούτσι: «Πάντα κάποιος πολεμά τον έρωτα. Και οι εραστές είναι πάντα τα θύματα»

Ο σπουδαίος Ιταλός σκηνοθέτης, λίγο πριν επιστρέψει στην Αθήνα και στη Στέγη για να παρουσιάσει τη «Βερενίκη» του, μας μίλησε για τον έρωτα, τη γλώσσα και τη μοναξιά, την πολιτική και την ανυπέρβλητη Ιζαμπέλ Ιπέρ.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
CHECK How soon is now: Μια παράσταση για τους μετεξεταστέους της συστημικής ιστορίας

Θέατρο / How soon is now: Μια παράσταση για τους μετεξεταστέους της Iστορίας

Σκηνοθετημένη από έναν νέο δημιουργό, η παράσταση που βασίζεται στο τελευταίο κείμενο της Γλυκερίας Μπασδέκη επιχειρεί έναν διάλογο με μία από τις πιο σκοτεινές περιόδους της ελληνικής ιστορίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αγορίτσα Οικονόμου

Αγορίτσα Οικονόμου / «Πέφτω να κοιμηθώ και σκέφτομαι ότι κάτι έχω κάνει καλά»

Βρέθηκε να κυνηγάει το όνειρο της υποκριτικής, χωρίς να γνωρίζει τον τρόπο, αλλά με τη βεβαιότητα ότι δεν ήθελε ποτέ να μείνει με την απορία «γιατί δεν το έκανα;». Μέσα από σκληρή δουλειά και πολλούς μικρούς ρόλους, κατάφερε να βρει τον δρόμο της στην τέχνη, στον οποίο προχωρά και αισθάνεται τυχερή. Η Αγορίτσα Οικονόμου είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ 

Θέατρο / «Αν κλάψω με ένα έργο, είμαι σε καλό δρόμο»

Ο Χρήστος Θεοδωρίδης, που έχει σκηνοθετήσει με επιτυχία δύο έργα φέτος, του Βιριπάγιεφ και της Αναγνωστάκη, εξηγεί γιατί τον ενδιαφέρουν τα κείμενα που μιλάνε στον άνθρωπο σήμερα, ακόμα κι αν σε αυτά ακούγονται ακραίες απόψεις που ενοχλούν και τον ίδιο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Να είσαι γκέι στη Νέα Υόρκη

Θέατρο / «Η Κληρονομιά μας»: Τι αποκομίσαμε από την εξάωρη παράσταση στο Εθνικό

«Μία ποπ queer saga, παραδομένη πότε στη μέθη των κοκτέιλ Μανχάταν και πότε στο πένθος μιας αλησμόνητης συλλογικής απώλειας» – Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το πολυβραβευμένο έργο του Μάθιου Λόπεζ, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα από τον Γιάννη Μόσχο.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
«Δεν είμαι ασεβής, ούτε ιδιοσυγκρασιακή ούτε αιρετική»

Θέατρο / «Δεν είμαι ασεβής, ούτε ιδιοσυγκρασιακή, ούτε αιρετική»

Μετά την Ορέστεια του Στρίντμπεργκ και τις πρόβες για το έργο του Βασίλη Βηλαρά, η Λένα Κιτσοπούλου μιλάει για προσδοκίες και αποφάσεις, για επιτυχίες και απορρίψεις, για το «σύστημα» μέσα στο οποίο δουλεύει και για όλους εκείνους τους χαρακτηρισμούς που της αποδίδουν.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Με Μαρμαρινό, Κουρεντζή, Ράσσε, Mouawad και Ζυλιέτ Μπινός στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Επιδαύρου

Πολιτισμός / Μαρμαρινός, Κουρεντζής, Ράσε, Mouawad και Ζιλιέτ Μπινός στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Επιδαύρου

Καλλιτέχνες με ιστορικό ίχνος στην Επίδαυρο θα παρουσιάσουν τη δουλειά τους δίπλα σε ξένους και άλλους Έλληνες δημιουργούς, ενώ στις 19 Ιουλίου θα ακούσουμε την ορχήστρα Utopia υπό τη διεύθυνση του Θ. Κουρεντζή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μπορεί το ελληνικό θέατρο να σατιρίσει τον εαυτό του;      

Θέατρο / Μπορεί το ελληνικό θέατρο να σατιρίσει επιτυχημένα τον εαυτό του;      

«Αν θες να αναμετρηθείς με κάτι, αν θες να πας στην ουσία, πρέπει να πονέσεις» – Κριτική για την πολυσυζητημένη παράσταση «Merde!» των Βασίλη Μαγουλιώτη και Γιώργου Κουτλή στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ο Γιάννος Περλέγκας βρίσκει τη χαρά της δημιουργίας στη φλόγα για συνύπαρξη

Θέατρο / «Έχω νιώσει ακατάλληλος και παρωχημένος δεινόσαυρος μέσα στο θεατρικό τοπίο που αλλάζει»

Με αφορμή το έργο του Μπέρνχαρντ «Η δύναμη της συνήθειας», ο Γιάννος Περλέγκας μιλά με ταπεινότητα και πάθος για το θέατρο, με το οποίο συνεχίζει να παλεύει και που διαρκώς τον νικά. Αυτό, όμως, είναι που τον κρατά ζωντανό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Άρης Χριστοφέλλης

Όπερα / «Ακόμα και όσοι θαυμάζουν σχεδόν ειδωλολατρικά την Κάλλας, λίγα γνωρίζουν για την τέχνη της»

Ο κόντρα τενόρος Άρης Χριστοφέλλης, επιστημονικός σύμβουλος του ντοκιμαντέρ «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία: Τα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας», εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η θρυλική σοπράνο παραμένει μια ανυπέρβλητη καλλιτέχνιδα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Αργυρώ Χιώτη: Ένα «αουτσάιντερ» στο τιμόνι του Εθνικού Θεάτρου

Θέατρο / Αργυρώ Χιώτη: Ένα «αουτσάιντερ» στο τιμόνι του Εθνικού Θεάτρου

Ποια είναι τα προσωπικά της στοιχήματα και ποιες είναι οι προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η νέα καλλιτεχνική διευθύντρια του Εθνικού - η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει αυτή τη θέση από το 1994.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ