Ο άνθρωπος δεν αλλάζει στα γεράματα, και κανείς δεν περιμένει απ’ τον Κεν Λόουτς να παραμερίσει τον στρατευμένο σοσιαλισμό του μετά από 40 χρόνια κινηματογραφικής πάλης. Το πολιτικό του κήρυγμα έχει καταστρέψει αρκετές ταινίες του, αλλά παραδόξως δεν άγγιξε μια από τις πιο ολοκληρωμένες: το Γη και Ελευθερία, με θέμα τον Ισπανικό Εμφύλιο και πολύ πιο πρόσφορο έδαφος από τις προλεταριακές του συμφωνίες. Σε πιο συμμαζεμένη κλίμακα από το Μάικλ Κόλινς του Τζόρνταν, το φιλμ που του χάρισε τον Χρυσό Φοίνικα, το Ο άνεμος χορεύει το κριθάρι, στηλιτεύει την κτηνώδη συμπεριφορά των Άγγλων μαυροσκούφηδων εναντίον των Ιρλανδών κατά τη συνθηκολόγηση του 1920, αλλά και τη διχόνοια που ξέσπασε στην καρδιά του αντάρτικου και οδήγησε σε εμφύλιο στο πράσινο νησί. Φυσικά, ο αλληγορικός πέλεκυς του Λόουτς πέφτει βαρύτερος στην ισχυρή χώρα που τσαλαπάτησε την αδύναμη και της ρύθμισε τα εσωτερικά της ενώ δεν υπήρχε λόγος – το τσακώσατε κύριε Μπλερ, φίλε και σύμμαχε του ακατονόμαστου; Μέσα από την έχθρα δύο αδελφών, ο Λόουτς προσθέτει άλλη μια αντιπολεμική ταινία στο πλούσιο είδος, και δεν θα είχα κανένα πρόβλημα με τα θέματα – το σχόλιο για μια Ιρλανδία ευθυγραμμισμένη πλέον με την αδελφή Αγγλία σε εξωτερική πολιτική και μάλλον αποκομμένη από το βόρειο τμήμα της, για τη σχέση υποτέλειας που δημιούργησε η άλλοτε κραταιά ναυαρχίδα, και για το αδελφικό μίσος, το αναίτιο και επώδυνο. Απλώς, η ταινία είναι συνηθισμένη και μάλλον βαρετή –στο δεύτερο μέρος παχαίνει και περιδιαβαίνει στα χωράφια πολλών υπο-πλοκών–, το δε δράμα έχει προφανή κατάληξη. Ο Λόουτς πήγε να ξανακουνήσει μια παλιά ιστορία που το κερί της είναι αναμμένο για τους πενθούντες, αλλά στην πορεία δεν κέντρισε κι εμάς –ειρωνικά– όσο αποτελεσματικά το είχε κάνει με τον εμφύλιο σε μια χώρα μακρινή και σ’ αυτόν, όπως η Ισπανία.