Πρώτη Πράξη: Παραμονή Χριστουγέννων και η Κλάρα, που μένει σε μία Γερμανική πόλη, στις αρχές του 19ου αιώνα, περιμένει με ανυπομονησία το χριστουγεννιάτικο δώρο του νονού της. Ο Ντρόσσελμαγερ ένας εκκεντρικός τύπος, και μάγος, βρίσκεται ανάμεσα στους καλεσμένους. Όλοι φέρνουν δώρα, χορεύουν και διασκεδάζουν. Κάποια στιγμή ο Ντρόσσελμαγερ παρουσιάζει ένα κουκλοθέατρο με τίτλο «Ο Βασιλιάς των Ποντικών θέλει να απαγάγει την Πριγκίπισσα αλλά ο θαρραλέος Καρυοθραύστης, σκοτώνει το Βασιλιά των Ποντικών και σώζει την Πριγκίπισσα»! Όσο παράξενο κι αν φαίνεται το παραμύθι του μάγου η Κλάρα έχει γοητευτεί. Ο κινούμενος στρατιώτης, που λειτουργεί ως Καρυοθραύστης είναι το αγαπημένο δώρο της Κλάρας. Ο Φρανζ παίρνει τον Καρυοθραύστη από τα χέρια της Κλάρας αλλά το πολύτιμο δώρο του πέφτει απ' τα χέρια. Η Κλάρα τρέχει να «φροντίσει» το «τραυματισμένο» της παιχνίδι. Είναι ήδη αργά και οι καλεσμένοι σιγά σιγά φεύγουν. Η Κλάρα λέει καληνύχτα στον αγαπημένο της Καρυοθραύστη και πάει για ύπνο.

 

Πράξη Δεύτερη: Όταν η Κλάρα κοιμάται, ταξιδεύει στη χώρα του παραμυθιού του Ντρόσσελμαγερ , όπου όλα της τα παιχνίδια, μαζί κι ο Καρυοθραύστης, ζωντανεύουν και πολεμούν εναντίων των μεγάλων ποντικιών που εισβάλλουν στο δωμάτιο. Η Κλάρα ακολουθεί τον αρχηγό των στρατιωτών, τον γενναίο Καρυοθραύστη και ξεπερνώντας όλους της τους φόβους μάχεται κι εκείνη εναντίον του Βασιλιά των Ποντικών για να υπερασπιστεί τον Καρυοθραύστη. Μαζί καταφέρνουν να νικήσουν τα ποντίκια. Ο Ντρόσσελμαγερ μεταμορφώνει την Κλάρα σε μια όμορφη Πριγκίπισσα και τον Καρυοθραύστη σε έναν γοητευτικό πρίγκιπα. Και το ταξίδι τους στη χώρα του παραμυθιού τώρα ξεκινάει.

 

Πράξη Τρίτη: Η Κλάρα και ο Πρίγκιπας ταξιδεύουν σ' ένα μαγικό ποτάμι. Ο Καρυοθραύστης ως πρίγκιπας πια οδηγεί τους δυο τους προς ένα μαγικό νησί. Τότε αρχίζει η μαγική γιορτή. Ισπανικοί χοροί, ανατολίτικοι, κινέζικοι, βαλς των λουλουδιών και άλλα απίστευτα θεάματα εκτυλίσσονται μπροστά στα μάτια τους. Η Κλάρα χορεύει στην αγκαλιά του Πρίγκιπα και η αυλαία της μαγικής περιπέτειας πέφτει. Όταν η μικρή Κλάρα ξυπνάει, το μόνο που κρατά στα χέρια της είναι ένα παιχνίδι, ο «τραυματισμένος» Καρυοθραύστης.