Η δεύτερη, μετά το σουρεαλιστικό L, συνεργασία του σκηνοθέτη Μπάμπη Μακρίδη με τον σεναριογράφο Ευθύμη Φιλίππου αποκτά μια σαφώς πιο οργανική οντότητα στον Οίκτο, μια μαύρη κωμωδία στα όρια της υπαρξιακής τραγωδίας με ήρωα έναν άνδρα που βλέπει τη γυναίκα του να πέφτει σε κώμα και, θεωρώντας την ξεγραμμένη, προσαρμόζει την καθημερινότητά του σε μια ψυχολογική κατάσταση μόνιμης αναζήτησης του οίκτου.

 

Αυτός ο εθισμός στη λύπη και στη συμπόνια, σαν διάλογος δύο άκρων, του προσφέρει μια ευπρόσδεκτη ισορροπία που θα προσπαθήσει να διατηρήσει με κάθε τρόπο. Δέκα χρόνια μετά τον Κυνόδοντα, είναι φανερό πως ο Ευθύμης Φιλίππου, και όχι τόσο οι σκηνοθέτες, είναι ο κύριος αυτουργός του χαρακτηριστικού κύματος του ελληνικού σινεμά (που βαφτίστηκε, ως γνωστόν, weird) και ο Οίκτος είναι η ανθολογία του έργου του, μια ιμπρεσιονιστική αυτοπροσωπογραφία ενός σεναριογράφου που, όσο κανένας άλλος, εμβάθυνε στην απόσπαση του συναισθήματος από τον λόγο, δημιουργώντας μαεστρικά μια πρωθύστερη σχέση της σκέψης με τη δράση.

 

Eίναι φανερό πως ο Ευθύμης Φιλίππου, και όχι τόσο οι σκηνοθέτες, είναι ο κύριος αυτουργός του χαρακτηριστικού κύματος του ελληνικού σινεμά (που βαφτίστηκε, ως γνωστόν, weird)

Ενώ στον Κυνόδοντα και στον Αστακό κυριαρχούσε η απόδραση από τον εφιάλτη, στις Άλπεις η οργανωμένη, συμπονετική διάρρηξη στο πένθος των άλλων, στο Chevalier η κούρσα στο σύμπαν της ανταγωνιστικής τεστοστερόνης και στον Θάνατο του ιερού ελαφιού η θυσία (με οδηγό τα αρχέτυπα και τη μοίρα) μπροστά στην προοπτική της διάλυσης, ο Οίκτος είναι το καθαρόαιμο χρονικό των βασικών αρμών της προσωπικής επιβίωσης.

 

Ο Φιλίππου δεν είναι απλώς ένας κλινικός παρατηρητής του ανθρώπινου ιδιώματος με ειδίκευση χειρουργού στην άρθρωσή του: παραλαμβάνει τους πρωταγωνιστές του από το σοκ και τους στερεώνει μπροστά στον καθρέφτη του ανείπωτου, χωρίς να καταφύγει στο ανοίκειο, στο κλασικό horror ή στο εύκολο μαξιλάρι της φαντασίας, επιστημονικής και μη.

 

Ο Γιάννης Δρακόπουλος, λιτός και δραστικός, είναι ιδανικός ερμηνευτής της επιτομής του «φιλιππικού» θύματος/θύτη, ένας άνδρας που αξιοποιεί το μακάβριο προς όφελός του, προσαρμοστικός στην πιο δυσάρεστη περίσταση της ζωής του και αποτελεσματικός, σαν να ήταν ο δολοφόνος που την προξένησε. Ολόκληρη η θεματολογία και η προβληματική του Έλληνα σεναριογράφου (και δημιουργού, για να είμαστε πιο δίκαιοι και ακριβείς) συνοψίζεται σε αυτή την κινηματογραφική τραμπάλα, δείχνοντας εμφατικά πως ο Φιλίππου είναι εκείνος που υποδεικνύει τον λόγο και τον τρόπο εκφοράς και ρυθμού.

 

Αυτό δεν σημαίνει πως ο Μπάμπης Μακρίδης είναι απών, αντιθέτως παρεμβαίνει καίρια, άλλοτε προλαβαίνοντας τη δράση με σεκάνς εικόνων και μουσικής που μοντάρουν αβίαστα, και συνθέτει ένα ηλιόλουστο σκηνικό νοτίων προαστίων ως αντίστιξη στην τραγικότητα των γεγονότων και σαφή ένδειξη του ψυχισμού ενός ανθρώπου που, μπορεί να κλαίει με λυγμούς στην κρεβατοκάμαρά του, αλλά κατά βάθος χαίρεται που το συναίσθημα τον κατοικεί, έστω και όψιμα.

 

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΣΤΕΓΗ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΩΝΑΣΗ, 28/9-7/10, Μικρή Σκηνή, λεωφ.Συγγρού 107-109, Δευ-Πεμ 21.15, Παρ-Κυρ 19.00 & 21.15, εισ: 7 ευρώ