Κάθε μέρα, η γυναίκα του ξυλοκόπου προσευχόταν να βρει στο διάβα της ένα από τα πολύτιμα φορτία που μετέφεραν τα τρένα με κατεύθυνση στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Κάποτε είχε ένα παιδί και εύχεται όσο τίποτε να μπορέσει να μεγαλώσει το μωρό κάποιου άλλου. Το θαύμα γίνεται πραγματικότητα όταν ένας αποστεωμένος πατέρας χωρίζει τα δίδυμα παιδιά του έξω από την αμαξοστοιχία. Για τη στωική και αποφασιστική γυναίκα είναι δώρο από τον Θεό, ειρωνικά, σαν τον Μωυσή που βρίσκει φιλόξενη αγκαλιά στο παλάτι των Φαραώ. Το βρέφος σώζεται από τους Πολωνούς του χιονισμένου δάσους, έχοντας την τραγική εικόνα του άνδρα με τα σπασμένα γυαλιά όρασης ως τελευταία ανάμνηση από το εξπρές του θανάτου, αν και ο αμίλητος σύζυγος έχει σοβαρές αντιρρήσεις για την ανατροφή ενός παιδιού που ανήκει στους «άκαρδους» – έτσι ονόμαζαν τους Εβραίους στον πόλεμο, μην τολμώντας καν να προφέρουν τη λέξη. Έρχεται αντιμέτωπους με τους καχύποπτους συναδέλφους του σε μια κοινότητα τοποθετημένη στην εσχατιά της διαδρομής προς το Άουσβιτς, αποκομμένη και αναγκαστικά συνωμοσιολογική, τυπικά ξενοφοβική, δολοφονικά εχθρική με μια φυλή που έχει μάθει να μισεί χωρίς λόγο. Αλλά και η αγέλαστη πέτρα έχει καρδιά, ειδικά όταν ο φοβιστικός σε διαστάσεις ξυλοκόπος συνειδητοποιεί πως δεν ταΐζει ένα φίδι αλλά μεγαλώνει έναν άνθρωπο σαν να ήταν κομμάτι της δικής του οικογένειας.

 

Ο βραβευμένος με Όσκαρ Μισέλ Χαζαναβίσιους του Artist ξεπερνά τους φόβους του για τον καλλιτεχνικό χειρισμό του Ολοκαυτώματος και μεταφέρει στη οθόνη το διήγημα του στενού φίλου του πατέρα του, Ζαν Κλοντ Γκραμπέρ, με χειροποίητο κινούμενο σχέδιο, ταυτόχρονα παραμυθένιο με τις νερομπογιές και την αφήγηση του Ζαν Λουί Τρεντινιάν στον τελευταίο, φωνητικό ρόλο της πλούσιας καριέρας του, και αυστηρό, σαν κόμικ από την κόλαση, λακωνικό και τιμωρητικό, ανάλογο των σκληρών συνθηκών που περιγράφει. Όπως είπε, δεν γινόταν να γυρίσει την ταινία ορθόδοξα, δεν θα έπειθαν κανέναν αληθινοί άνθρωποι τόσο ταλαιπωρημένοι από τις κακουχίες. Ο στόχος του είναι σαφής, ως και προφανής, αλλά η υφή του Πιο πολύτιμου φορτίου, του πρώτου animation που διαγωνίστηκε για τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες από το 2007 και το Περσέπολις, ευτυχώς δεν αφήνει περιθώρια για περιττούς συναισθηματισμούς, παγώνοντας τον χρόνο στο νεκρό τοπίο και διατηρώντας ανέπαφο το επίπεδο του τρόμου.