Το ιστορικό ντοκιμαντέρ είναι μεγάλης σημασίας, όχι μόνο γιατί το ελληνικό κοινό θα δει άγνωστες εικόνες από τη Σμύρνη αλλά και γιατί συγχρόνως οι δυο συνεργάτες φέρνουν μια νέα ματιά στον τρόπο με τον οποίο διηγούνται την ιστορία. Μια ματιά που κρατά αποστάσεις τόσο από μια υπέρμετρα εθνικιστική αφήγηση όσο και από νεότερες απόπειρες που αποσιωπούν τα τραγικά γεγονότα της καταστροφής, παραμορφώνοντας την αλήθεια. Ενενήντα χρόνια μετά την καταστροφή, οι δυο συνεργάτες θέλουν να τιμήσουν τον κόσμο που χάθηκε το 1922 αλλά και συγχρόνως την επιστήμη της Ιστορίας.

 

Ιστορικοί από την Αμερική και την Ευρώπη μιλούν για την μεγάλη ιστορία, ενώ Σμυρνιοί πρώτης, δεύτερης και τρίτης γενιάς αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες. Μάλιστα, τρεις από αυτούς ξετυλίγουν οικογενειακές μικρο-ιστορίες σε σχέση με τα γεγονότα, από την ελληνική, την αρμενική και την τουρκική πλευρά, από τα χρόνια του κοσμοπολιτισμού ως τα χρόνια της καταστροφής.

 

Για την ηχητική επένδυση της ταινίας η μοντέρ εικόνας και ήχου Αλίκη Παναγή χρησιμοποίησε ήχους εποχής, προκειμένου να ζωντανέψουν τα γεγονότα, ενώ ο μουσικός Νίκος Πλατύραχος βασίστηκε σε τραγούδια από τη Σμύρνη κι επιτυχίες της εποχής για να συνθέσει την πρωτότυπη μουσική του.

 

Η δουλειά που έχει γίνει από όλους τους συντελεστές δείχνει σοβαρότητα και σημασία στη λεπτομέρεια. Η στατικότητα, ωστόσο, στην αφήγηση οδηγεί το ντοκιμαντέρ σε μια τηλεοπτική λογική εναλλαγής συνεντεύξεων και αρχειακού υλικού που ισορροπεί ανάμεσα στην πολυφωνική εξεύρεση της αλήθειας και μια επιστημονική απόσταση από τα γεγονότα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η προσέγγιση της πυρκαγιάς (ένα τραγικό μυστήριο που εξετάζεται από πολλές πλευρές) και η διεξοδική καταγραφή του πολιτικού αναβρασμού μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, της ανόδου των Νεοτούρκων και του σταδιακού κλοιού σε μια ευημερούσα πόλη που έπλεε στα πελάγη της κοσμοπολίτικης ευτυχίας της και δεν αντιλήφθηκε έγκαιρα τον κίνδυνο, καθώς και η επισήμανση του κατάπτυστου ρόλου του τότε βασιλιά των Ελλήνων, Κωνσταντίνου Α’. Το ντοκιμαντέρ διαφωτίζει με ελεγμένες πηγές και με εκλεπτυσμένο τρόπο (τρυφερότητα στη διαχείριση του υλικού και έξυπνη υποκρουσιακή κλιμάκωση από τον προικισμένο Νίκο Πλατύραχο) μπορεί να συγκινήσει με τις μνήμες που ανασύρει.