Μητέρα!

Το τρέιλερ του Mother οδηγούσε εσκεμμένα σε συγκρίσεις με το Μωρό της Ρόζμαρι. Και ως ένα σημείο τού μοιάζει πολύ. Η Τζένιφερ Λόρενς χτίζει με τα ίδια της τα χέρια το καμένο σπίτι του συγγραφέα συζύγου της, τον οποίο υποδύεται ο Χαβιέ Μπαρδέμ. Υπάρχει σκοτεινό παρελθόν και ο Αρονόφσκι δεν βιάζεται να αποκαλύψει λεπτομέρειες. Περνούν ήσυχα τις μέρες και τις νύχτες τους, με μια υποψία ανομολόγητου να δημιουργεί ρωγμή στην οικειότητά τους. Φταίει ίσως το γεγονός του συγγραφικού μπλοκ εκείνου και η πρόθεση εκείνης να μην τον ενοχλήσει με ό,τι πραγματικά την απασχολεί. Ώσπου καταφθάνει ένας άγνωστος με συμπεριφορά «δώσε θάρρος στον χωριάτη...». Σχεδόν αυτοπροσκαλείται, ο Μπαρδέμ τον καλοδέχεται, στην πορεία αποδεικνύεται πως μάλλον είναι γιατρός και σίγουρα θαυμαστής του παλιού βιβλίου Εκείνου. Σύντομα έρχεται και η σύζυγος του Εντ Χάρις, η Μισέλ Φάιφερ – καταπληκτική στην ταινία, αντίστοιχα απατηλή και περίπου διαβολική με τη Ρουθ Γκόρντον στο Μωρό της Ρόζμαρι. Κάνει αδιάκριτες ερωτήσεις στη νεαρή σύζυγο και εισβάλλει σε χώρους που ανήκουν στο ζευγάρι. Η Λόρενς δεν ελέγχει την κατάσταση, με την παράξενη ανοχή του συζύγου της.

Ο δημιουργός του Νώε, αντλώντας από το εβραϊκό του DNA, μεταστρέφει τη μεταφυσική προβληματική της Πηγής της ζωής σε ένα ταξίδι πόνου με ανθρώπους-σύμβολα.

Τα πράγματα ξεφεύγουν εμφανώς όταν οι δύο ενήλικοι γιοι τους μπαίνουν φουριόζοι, λογομαχούν έντονα για άγνωστη αιτία και συμβαίνει κάτι εξαιρετικά άσχημο (spoiler, γνωρίζω...). Από κει κι έπειτα, το Μωρό της Ρόζμαρι, δηλαδή οι υποψίες πως η πλοκή του Mother! θα είναι συγγενική με το μυθιστόρημα του Άιρα Λέβιν και την ταινία του Ρόμαν Πολάνσκι, φεύγoυν από τη μεγάλη εικόνα και δίνουν τη θέση τους σε ένα πολύ ευρύτερο και, αν αγαπήσετε την ταινία και το trip στο οποίο υποβάλλει τον θεατή, βαθύτερο concept. Η φρίκη υποχωρεί μπροστά σε έναν δραματικό τρόμο που κινείται με βίαια ντεσιμπέλ και απανωτά visual σοκ σε θρησκευτικές παραμέτρους. Όταν μια αρχετυπική, αν και με σύγχρονη μορφή, οικογένεια με υπόστρωμα αμαρτίας μπαίνει σε ένα ειδυλλιακό σπίτι, απομονωμένο στην εξοχή, χτισμένο ενδεχομένως σε αποκαΐδια, από την αρχή και με αγάπη, και δύο χειροδύναμα αγόρια φιλονικούν σαν να ήταν ο Κάιν και ο Άβελ, απειλώντας άμεσα την εύθραυστη αρμονία του ζεύγους, τα πράγματα τοποθετούνται σε βιβλικές βάσεις και όχι απλώς με τους όρους του καλού και του δαίμονα. Ο δημιουργός του Νώε, αντλώντας από το εβραϊκό του DNA, μεταστρέφει τη μεταφυσική προβληματική της Πηγής της ζωής σε ένα ταξίδι πόνου με ανθρώπους-σύμβολα. Όταν παραβιάζεται η ιδιωτικότητα του ζευγαριού και εκτροχιάζεται το προσεκτικό χτίσιμο της πλοκής, με κόσμο να κατακλύζει τον Οίκο και την Τζένιφερ Λόρενς να εκλιπαρεί μάταια για λίγη προσοχή και σεβασμό, πίστεψα προς στιγμήν πως ο Αρονόφσκι σατιρίζει με τροπισμούς horror τις διασημότητες που κατασπαράζονται ανελέητα, με τη γνωστότερη ηθοποιό της Αμερικής να μορφάζει με δυσπιστία μπροστά στην απρόκλητη έκθεσή της σε αγενείς μουσαφίρηδες. Όχι, όχι, δεν είναι αυτό το θέμα.

Εκείνη γίνεται Μητέρα κι εκείνος τη συνοδεύει σε ένα περιπετειώδες ταξίδι που παίρνει άγριες στροφές στο γκραν (γκινιόλ) φινάλε.

Ο πρωταγωνιστής, που δεν έχει όνομα και δεν είναι ένας απλός ηθοποιός, όπως στο Μωρό της Ρόζμαρι, για να πουλήσει την ψυχή του στον διάβολο για μια θέση (κι ένα καλό συμβόλαιο) στον ήλιο του Χόλιγουντ, αλλά αποκαλείται απλώς Εκείνος και σκληραίνει επειδή δεν έχει έμπνευση να δημιουργήσει, αποζητά το interaction και αφήνει ανοιχτές τις πόρτες, γιατί κατά βάση θέλει πιστούς και κάνει ένα προσωρινό διάλειμμα στην επαφή του με τον κόσμο όταν η γυναίκα του μένει, επιτέλους, έγκυος. Έτσι Εκείνη γίνεται Μητέρα κι εκείνος τη συνοδεύει σε ένα περιπετειώδες ταξίδι που παίρνει άγριες στροφές στο γκραν (γκινιόλ) φινάλε. Αν λοιπόν εκείνη είναι η Μητέρα που δεν θα ήθελε να μοιραστεί το παιδί της κι Εκείνος ψάχνει φαν, πάση Θυσία, τότε...δεν χρειάζεται να πούμε τίποτε παραπάνω, γιατί τα ευκόλως εννοούμενα παραλείπονται; Η ταινία είναι φτιαγμένη για να διχάσει.

Η ταινία θέλει να πει πολλά, όλα αυτά που προανέφερα, ενδεχομένως κι άλλα, με μεικτή κινηματογραφική προσέγγιση, που αν πρέπει να περιγράψω με άλλες ταινίες, βρίσκεται κάπου ανάμεσα στο What lies beneath του Ζεμέκις και το Jacob's Ladder (Ξύπνημα στον εφιάλτη) του Λάιν. Η μετάβαση φαντάζει άτσαλη, αλλά πιστεύω πως ο Αρονόφσκι το κάνει επίτηδες για να αιφνιδιάσει, να εκνευρίσει, να ενοχλήσει, εν πάση περιπτώσει να υπερτονίσει το υπερβατικό του point. Νομίζω πως τη Μητέρα! θα την απορρίψουν πανηγυρικά όσοι θα προτιμούσαν να περιοριστεί ο σκηνοθέτης αποκλειστικά και αυστηρά στο genre. Δεν θα ήταν καθόλου κακή αυτή η υπόθεση, αλλά κι έτσι, η ολομέτωπη αυτή εμπειρία αξίζει την προσοχή, παρά την περίσσια επιθετικότητα στην εκτέλεση.