Η Ζιστίν Τριέ, δημιουργός του «Σιμπίλ» και του «Βικτοριά», υπέγραψε ένα πολύπλοκο, αμείωτα ενδιαφέρον πορτρέτο μιας γυναίκας στο επίκεντρο δικαστικής έρευνας, αλλά και παραβίασης της προσωπικότητάς της, μετά τον τραγικό θάνατο του άνδρα της. Και με την καθηλωτική «Ανατομία μιας πτώσης», ασυνήθιστο θρίλερ και οικογενειακό δράμα ταυτόχρονα, έγινε μόλις η τρίτη γυναίκα, μετά την Τζέιν Κάμπιον και τη Ζιλιά Ντικουρνό, που απέσπασε τον Χρυσό Φοίνικα στο πρόσφατο και δυνατό σε επίπεδο ποιότητας και μεγάλων ονομάτων Φεστιβάλ Καννών, κερδίζοντας στο νήμα το «Zone of Interest» του Τζόναθαν Γκλέιζερ.

 

Η Γερμανίδα Σάντρα, συγγραφέας, σύζυγος του Σαμιέλ και μητέρα του Ντανιέλ, ο οποίος έχει μόνιμο πρόβλημα στην όραση μετά από ένα ατύχημα για το οποίο, όπως μαθαίνουμε, ευθύνη είχε ο απαρηγόρητος πατέρας του, ζει με την οικογένειά της σε ένα σαλέ στην Ελβετία και δίνει χαλαρή συνέντευξη σε μια θαυμάστρια. Η μαγνητοφωνημένη κουβέντα τους διακόπτεται από την εκκωφαντική μουσική που βάζει ο Σαμιέλ στον πάνω όροφο, πάλαι ποτέ επίδοξος συγγραφέας κι εκείνος ‒ ίσως ζηλεύει ή απλώς έτσι έχει συνηθίσει να δουλεύει, μαστορεύοντας για να μετατρέψει την κατοικία που κληρονόμησε από τους δικούς του σε Airbnb. Λίγο αργότερα, ο μικρός βγάζει βόλτα τον σκύλο του, τον Σνουπ (που παρεμπιπτόντως κέρδισε το Palme Dog στις Κάννες!), και ανακαλύπτει στο πίσω μέρος του σπιτιού, μέσα στα αίματα, το πτώμα του πατέρα του, αρκετά μέτρα κάτω από το ανοιχτό παράθυρο του δώματός του. Η μητέρα του σπεύδει, δηλώνει στους αστυνομικούς πως κοιμόταν κατά τη διάρκεια του συμβάντος, εμπειρογνώμονες εκτιμούν τις περιστάσεις του δυστυχήματος κι ένας δικηγόρος, παλιός της φίλος, αφού ακούει την εκδοχή της, και χωρίς διάθεση να την κρίνει, ξεκινά τη γραμμή υπεράσπισής της, καθώς όλα δείχνουν πως θα κατηγορηθεί για δολοφονία.

 

Έτσι και γίνεται, σε μια υπόθεση που από το ξεκίνημα προκαλεί το ενδιαφέρον των media, γιατί η Σάντρα αποφυλακίζεται προσωρινά για να προσέχει το παιδί της, με τον σημαντικό αστερίσκο πως Ντανιέλ είναι ο μόνος και βασικός μάρτυρας, οπότε ορίζεται και επίτροπος μόνιμα εγκατεστημένη στο σπίτι, έτσι ώστε να μην επηρεαστεί. Αναδρομικά, η Σάντρα ξεδιπλώνει το βιογραφικό της, καθώς και τα πολλά και άνισα στάδια της σχέσης της με τον όμορφο, ασταθή και απογοητευμένο (σε ποιον βαθμό, δεν θα μάθουμε ποτέ πραγματικά…) Σαμιέλ σε μια αναγκαστικά μακροσκελή και εκ βαθέων εξομολόγηση των βιωμάτων, των σκέψεων και των συναισθημάτων της ‒ ειρωνικά, σε μια άτυπη συνέχεια της συνέντευξης που δεν έδωσε ποτέ. Της ζητείται να μιλά στα γαλλικά, γεγονός που φέρνει σε δύσκολη θέση μια επαγγελματία των λέξεων, που έτσι δεν μπορεί να εκφραστεί με ακρίβεια και να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Η ενστικτώδης της αντίδραση είναι να μην προσπαθήσει να δικαιολογήσει την αυτονόητη αθωότητά της και η λογική τής υπαγορεύει να γίνει προσεκτική, με συνέπεια να φαίνεται όχι και τόσο άδολη ή να παγιδεύεται σε ψέματα που κάτω από πιο αόριστες συνθήκες ίσως και να μην είχαν τόση σημασία. Όπως συμβαίνει σε παρόμοιες καταστάσεις, ακόμη και στην προηγμένη Δύση, η δικαστική διαδικασία ασχολείται με την προσωπική της ζωή, το αν καβγάδιζε και πόσο συχνά, τι είδους μητέρα ήταν, αν αγαπούσε ή όχι και ποια ακριβώς ήταν η σεξουαλικότητά της, σε συνδυασμό με την ψυχική ισορροπία του άνδρα που δεν βρίσκεται πλέον στη ζωή, για να διευκρινίσει πόσο άσχετες ή χρήσιμες είναι τέτοιας συνομοταξίας λεπτομέρειες. Η κυριολεκτική πτώση ανατέμνεται κανονικά, με ενδελεχείς μετρήσεις των σταγόνων αίματος στον περιβάλλοντα χώρο και μια κούκλα στη θέση του πτώματος, για μέτρηση στο χιλιοστό, υπενθυμίζεται ψυχρά και ρεαλιστικά και στέκει ως μεταφορική αφορμή για την επώδυνη μετάβαση της Σάντρα σε μια νέα ζωή, με τα μάτια της κοινωνίας τελεσίδικα στραμμένα πάνω της, όχι για τους λόγους που η ίδια θα επιθυμούσε. Η μεγάλη επιτυχία της Ζιστίν Τριέ είναι η πολλαπλή αμφισημία: οι φαν του δικαστικού δράματος έχουν μια υπόθεση ζουμερή και ολισθηρή στην εξέλιξή της. Κάτω όμως από τα γεγονότα αναπνέει με δυσκολία η ειλικρίνεια μιας γυναίκας, η οποία από τη μια στιγμή στην άλλη παίρνει τον ρόλο μιας αμφισβητούμενης ηρωίδας σε ένα live μυθιστόρημα, χωρίς το δικαίωμα προσωπικής παρέμβασης. Η Τριέ κατανοεί και προβάλλει όλες τις παραμέτρους, κρατώντας το σασπένς μέχρι τέλους, σ’ ένα σενάριο που συνυπογράφει με τον σύντροφό της, και ηθοποιό στην ταινία, Αρτίρ Χαραρί.

 

Ηθοποιός με γειωμένα αντανακλαστικά και αξιοθαύμαστη άνεση (ειδικά στις αμήχανες φάσεις της ταινίας), η Σάντρα Χούλερ κυριαρχεί όχι μόνο στην «Ανατομία μιας πτώσης» αλλά και στο 80ό Φεστιβάλ Καννών, αφού ήταν πρωταγωνίστρια και στο «Zone of Interest». Στο «Τόνι Έρντμαν» είχε δείξει την κλάση της σε ένα σύνθετο πορτρέτο στρες και απελπισίας, αναδίδοντας συμπόνια και φιλοδοξία. Εδώ βαθαίνει ακόμη περισσότερο, παίζοντας με τις αποχρώσεις της γλώσσας, τη ζωή και την τιμή της. Θα αποσπούσε σίγουρα το βραβείο ερμηνείας στις Κάννες, αλλά οι κανονισμοί δεν το επιτρέπουν, εφόσον η ταινία όπου πρωταγωνιστεί έχει κερδίσει τον Χρυσό Φοίνικα.