Η συγκλονιστική ιστορία του Σαμίμ, όπως την κατέγραψε με το κινητό του

Χρειάστηκαν δύο χρόνια από τη στιγμή που ο Σαμίμ αποφάσισε να αφήσει τη γενέθλια πατρίδα του, το Ιράν, προκειμένου να λάβει άσυλο στην Ελλάδα. Δύο χρόνια γεμάτα από περιπέτειες: επικίνδυνες διαδρομές με φουσκωτά, απαγωγές από δουλεμπόρους, κράτηση σε κέντρα υποδοχής, διαμονή σε εγκαταλειμμένα σπίτια. Στη μακρόχρονη οδύσσειά του ο Σαμίμ είχε για συντροφιά του το κινητό του, με τη βοήθεια του οποίου κατέγραφε στιγμιότυπα από το ταξίδι του.

Με την προβολή αυτής της ταινίας θέλουμε να δείξουμε ότι οι πρόσφυγες αναγκάζονται να φύγουν από τις πατρίδες τους και αυτό δεν είναι η πρώτη τους επιλογή, αλλά η τελευταία τους ελπίδα. Επίσης, να παρουσιάσουμε τις δυσκολίες της διαδρομής των προσφύγων, οι οποίοι αναγκάζονται να ρισκάρουν τη ζωή τους

Τα στιγμιότυπα αυτά συνθέτουν τη μικρού μήκους ταινία «Samim's Journey», την οποία θα προβάλει το Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων σε εκδήλωση αυτή την Κυριακή με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα του Πρόσφυγα. Η ταινία αποτελεί ένα κολάζ βίντεο και φωτογραφιών, με στιγμές από τη διαδρομή του Σαμίμ: τα ταξίδια του με τις επικίνδυνες βάρκες από τα παράλια της Τουρκίας προς τις ελληνικές ακτές, την κράτησή του στα κέντρα υποδοχής, τη ζωή του σε ένα σπίτι στο κέντρο της Αθήνας χωρίς ρεύμα, τη σίτισή του από συσσίτια του δήμου Αθηναίων, όπου βίωσε το ρατσισμό των άλλων ωφελούμενων και την προσπάθειά του να φύγει από την Ελλάδα κρυμμένος σε κοντέινερ.

«Με την προβολή αυτής της ταινίας θέλουμε να δείξουμε ότι οι πρόσφυγες αναγκάζονται να φύγουν από τις πατρίδες τους και αυτό δεν είναι η πρώτη τους επιλογή, αλλά η τελευταία τους ελπίδα. Επίσης, να παρουσιάσουμε τις δυσκολίες της διαδρομής των προσφύγων, οι οποίοι αναγκάζονται να ρισκάρουν τη ζωή τους» εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Ελληνικού Φόρουμ Προσφύγων, Γιονούς Μοχαμαντί.

Ο Σαμίμ γεννήθηκε στο Ιράν από Αφγανό πατέρα και Ιρανή μητέρα. Όντας δεύτερης γενιάς πρόσφυγας βίωσε από τα πρώτα χρόνια της ζωής του διακρίσεις και απόρριψη και για το λόγο αυτό αποφάσισε να φύγει από τον γενέθλιο τόπο του. Το ταξίδι του ξεκίνησε με τρεις απόπειρες να διασχίσει τα βουνά προς την Τουρκία και την απειλή από την αστυνομία του Ιράν ότι θα τον σκοτώσει. Αφού κατάφερε να φτάσει στην Κωνσταντινούπολη, συνάντησε πολλούς δουλεμπόρους. Ένας από αυτούς προσφέρθηκε να τον μεταφέρει σε ένα «ασφαλές, γρήγορο πλοίο» με αντίτιμο 1.700 δολάρια. Το πλοίο τελικά αποδείχτηκε φουσκωτό αλλά όταν οι επιβάτες διαμαρτυρήθηκαν γι' αυτό οι διακινητές τούς απείλησαν με όπλο ότι θα τους σκοτώσουν. Μισή ώρα πριν από την προγραμματισμένη αναχώρηση οι διακινητές έδειξαν σε έναν από τους μετανάστες πώς να χειριστεί το φουσκωτό και του είπαν να κατευθυνθεί προς τα φώτα της ελληνικής ακτογραμμής.

Ο Σαμίμ απωθήθηκε από την Ελλάδα συνολικά πέντε φορές. Όπως περιγράφει στο βίντεο, «μία από τις φορές αυτές μας χτύπησαν και μας διέταξαν να ανεβούμε σε ένα σκάφος του Λιμενικού. Στη συνέχεια πέταξαν όλα τα υπάρχοντά μας στη θάλασσα, έδεσαν τη βάρκα μας στο σκάφος τους, μας απώθησαν στα τουρκικά χωρικά ύδατα και αφού μας έβαλαν ξανά στη βάρκα, μας εγκατέλειψαν». Ο ίδιος συμπληρώνει: «Αν αντισταθείς στους αστυνομικούς, ακόμα και αν τους παρακαλέσεις, δεν θα σε ακούσουν. Χρησιμοποίησαν ακόμα και βία με τη χρήση γκλομπ, ηλεκτρικού σοκ και σπρέι πιπεριού. Χτύπησαν έναν μαύρο μπροστά στα μάτια μου, τον χτύπησαν τόσο πολύ που δεν μπορούσε να σταθεί όρθιος».

Κατά τη διάρκεια των πέντε απωθήσεων που βίωσε, ο Σαμίμ λέει ότι δεν του δόθηκε καμία βοήθεια ή πληροφορίες για τη διαδικασία ασύλου από το ελληνικό λιμενικό. «Αυτό που είδαμε δεν ήταν κάτι περίεργο, δεν ήταν έκπληξη για εμάς. Ξέραμε ότι αυτό συνέβαινε σε όλους και όταν ξεκινήσαμε ξέραμε ότι θα μας απωθήσουν πίσω γιατί αυτό γίνεται συστηματικά», σημειώνει.

Κάθε φορά που το Λιμενικό τον απωθούσε προς τις τουρκικές ακτογραμμές, ο Σαμίμ συνέχιζε να προσπαθεί. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου κρατήθηκε δύο φορές σε τουρκικά κέντρα κράτησης, τη μία φορά για δύο εβδομάδες και τη δεύτερη για τρεις μήνες. Κάποια στιγμή απήχθη από τους διακινητές που τον κράτησαν για ένα μήνα ζητώντας λύτρα, αλλά τελικά τον απελευθέρωσαν, όταν κατάλαβαν ότι δεν έχει χρήματα να τους δώσει.

Η έκτη του προσπάθεια να εισέλθει στην Ελλάδα ήταν και η επιτυχημένη. Αφού έφτασε σε κάποιο ελληνικό νησί, τον έστειλαν με πλοίο στην Αθήνα, όπου οι αστυνομικοί του έβαλαν χειροπέδες και τον μετέφεραν σε κέντρο κράτησης. «Το ονομάζουν στρατόπεδο. Αλλά όταν σε κρατάνε σε ένα δωμάτιο με την πόρτα κλειδωμένη, τότε στην πραγματικότητα είναι φυλακή. Μας ζήτησαν να κάνουμε αίτηση για άσυλο, αλλά δεν ήταν κανένας εκεί για να μας ακούσει ή να μας βοηθήσει με την υπόθεσή μας. Συνέβαιναν πολλές διαμαρτυρίες και εξεγέρσεις, αρνούμασταν να φάμε, κάποιοι Ιρανοί έραψαν και τα χείλη τους, αλλά κανένας δεν μας έδινε σημασία», περιγράφει.

Ο Σαμίμ δεν ξέρει ακριβώς πόσο καιρό έμεινε στο κέντρο κράτησης, αλλά υπολογίζει ότι έπειτα από 7-8 μήνες απελευθερώθηκε. Του δόθηκε μια κάρτα αιτούμενου άσυλο, την οποία έπρεπε να ανανεώνει κάθε έξι μήνες, όπως γινόταν και όταν ζούσε στο Ιράν. Και τότε ο Σαμίμ αποφάσισε να φύγει από την Ελλάδα. Αφού πλήρωσε έναν διακινητή, εκείνος τον έβαλε σε κοντέινερ διαβεβαιώνοντάς τον ότι το φορτηγό θα πάει στη Γερμανία. Τέσσερις ημέρες αργότερα το φορτηγό έφτασε στον προορισμό του, ξεφόρτωσε το εμπόρευμά του και ο Σαμίμ εντοπίστηκε και συνελήφθη από την αστυνομία. Τότε κατάλαβε ότι δεν βρισκόταν στη Γερμανία, αλλά στη Βουλγαρία. Την περίοδο του ενός έτους κράτησής του στη Βουλγαρία δεν την έχει αποτυπώσει σε φωτογραφίες και βίντεο, γιατί όλα τα αντικείμενά του κατασχέθηκαν. Τελικά με τη βοήθεια ενός δικηγόρου ο Σαμίμ απελευθερώθηκε και επέστρεψε στην Αθήνα. Δύο χρόνια αφότου έφυγε από την γενέθλια χώρα του, τελικά έλαβε άσυλο στην Ελλάδα ως άπατρις πρόσφυγας. Σήμερα, ο Σαμίμ βρίσκεται στην Ισλανδία, σε κέντρο υποδοχής προσφύγων, περιμένοντας εδώ και ένα μήνα να εγκριθεί η αίτησή του για τη χορήγηση ασύλου στη χώρα.

Η εκδήλωση του Ελληνικού Φόρουμ Προσφύγων με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα του Πρόσφυγα έχει τίτλο «Ευρώπη: Προστασία ή αποκλεισμός» και θα πραγματοποιηθεί αυτή την Κυριακή, στις 7 μ.μ., στο προαύλιο του «Μηχανουργείου» στην Τεχνόπολη. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θα πραγματοποιηθεί ενημέρωση των κοινοτήτων των προσφύγων από εκπροσώπους της Γενικής Διεύθυνσης Μεταναστευτικής Πολιτικής, της Υπηρεσίας Ασύλου και της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Επίσης, θα υπάρχει κουζίνα από τις κοινότητες προσφύγων και συναυλία με μουσικά συγκροτήματα προσφύγων.

Μαρία Κουζινοπούλου για ΑΠΕ