Όταν κυκλοφόρησε το βιβλίο του Τζον Μπράντλεϊ Οι σημαίες των προγόνων μας, καρφώθηκε στις λίστες με τα μπεστ σέλερ για έναν χρόνο. Ο συγγραφέας δεν ξεκίνησε με σκοπό να γράψει ένα ακόμη βιβλίο για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά για να ανακαλύψει για ποιο λόγο ο πατέρας του ήταν τόσο σιωπηλός.
Το κλειδί ήταν η διάσημη φωτογραφία των 6 στρατιωτών που υψώνουν την αμερικάνικη σημαία σε ένα λόφο στην Ίβο Τζίμα, το ιαπωνικό οχυρό όπου τόσοι έχασαν τη ζωή τους. Η στιγμή ανάτασης που αποτύπωσε ο Τζο Ρόζενταλ του Associated Press ήταν μια διαδικαστική πράξη στη μέση μιας σκληρής μάχης. Πίσω από αυτή τη φωτογραφία όμως υπήρχε μια ολόκληρη ιστορία, που κουβαλούσαν ο γιατρός Μπράντλεϊ (νοσοκόμος του Ναυτικού), ο μονίμως μεθυσμένος Ινδιάνος Άιρα Χέιζ και ο αγγελιοφόρος Ρένι Γκανιόν, ο οποίος δεν είχε πυροβολήσει ούτε μια φορά στη ζωή του. Οι τρεις άνδρες της σημαίας διατάχθηκαν να επιστρέψουν αμέσως από το πεδίο της μάχης στα πάτρια εδάφη, και έγιναν δεκτοί μέσα σε παραλήρημα ενθουσιασμού από το πλήθος.
Η κυβέρνηση διαπίστωσε το θετικό κλίμα και τους χρησιμοποίησε για να συγκεντρώσει πολύτιμα χρήματα από των πώληση των πολεμικών ομολόγων, που μέχρι τότε δεν είχαν κινήσει το ενδιαφέρον του κόσμου. Στην εξαντλητική τους τουρνέ, την οποία βλέπουμε σε φλας μπακ, οι τρεις τους αναπαριστούν, για χάρη του αμερικάνικου λαού, τη φωτογραφημένη τους πράξη με κυμαινόμενα συναισθήματα. Ο Γκανιόν δείχνει να χαίρεται για τη φήμη που εισπράττει, και την αντιγυρίζει σαν ένα παιδί που μόλις έχει βγει από ένα τηλεοπτικό ριάλιτι και αρπάζει την ευκαιρία για να ανελιχθεί επαγγελματικά. Ο Μπράντλεϊ συμμορφώνεται από καθήκον, σαν στρατιώτης σε άλλο πόστο, τοποθετώντας τον εαυτό του μέσα και έξω από το τσίρκο ταυτόχρονα. Ο Χέιζ δεν αντέχει με τίποτε. Η επιθετικότητά του μεταφράζεται σε απείθεια, και με τη βοήθεια του αλκοόλ πνίγει το αίσθημα του περιθωριακού με το οποίο γεννήθηκε και που τον καταδιώκει - ειδικά όσο αυξάνονται τα χειροκροτήματα του κόσμου, που μια ζωή τον θεωρούσε πολίτη τρίτης κατηγορίας.
Η προσωπική ιστορία του Μπράντλεϊ εξελίσσεται σε φόντο στα χέρια του Ίστγουντ. Σίγουρα υπάρχει ένα μυστικό που φαντάζομαι ότι θα διαλευκανθεί όταν, με το καλό, δούμε του χρόνου και τη συνέχεια αυτής της ταινίας, τη μάχη από την πλευρά των Ιαπώνων, στα ιαπωνικά! Στις Σημαίες των Προγόνων μας το εγώ έχει συμβολική σημασία: ανάγεται στο εμείς, αφού προηγουμένως δίνει συγκίνηση με εκείνο τον λεπτό, πολύ χαμηλόφωνο τόνο του Ίστγουντ. Το επιμύθιο και το πραγματικό λαυράκι είναι η φωτογραφία των 6 και η θεαματική σημασία της. Ανύψωσε το ηθικό ενός έθνους που πίστεψε πως δεν θα ξαναδεί τα παιδιά του ζωντανά (και δεν καταλάβανε για ποιο λόγο σφάζονταν στο ξερονήσι Σουριμπάσι, τόσο μακριά από τη χώρα τους).
Η ιδιότυπη θέση της Αμερικής πριν την 11η Σεπτεμβρίου -το να ανακατεύεται, καλώς ή κακώς, σε περιπέτειες μακριά από τα πραγματικά της σύνορα- δεν είχε αφομοιωθεί από τους υπηκόους, οι οποίοι αργότερα άρχισαν να αντιλαμβάνονται ότι τα όρια της πλανητικής τους πατρίδας μοιάζουν με το χέρι του Τιραμόλα - και τα συμφέροντά της, επίσης. Για πρώτη φορά με αυτή τη φωτογραφία, που τραβήχτηκε δύο φορές, από εκείνον τον πόλεμο, η πατρίδα άρχισε να χρησιμοποιεί τους στρατιώτες της ως κομπάρσους για την εξοικονόμηση καυσίμων, δηλαδή ρευστού· αλλιώς, η οικονομία θα κατέρρεε. Θόλωσε τη γραμή του ηρωισμού και της καπηλείας με εξόχως επαναλαμβανόμενα μιντιακά χτυπήματα στο μαλακό υπογάστριο του αμερικανού πολίτη: στα αστραποβολημένα μάτια του. Κάθε φαντάρος στη μάχη ξεκιναέι με ντοπάρισμα εθνικισμού και καταλήγει ένα χτυπημένο ζωάκι που αναπολεί τις σιωπές, τον τρόμο και τους φίλους που έμειναν και έφυγαν. Έτσι συνέβη και με τους τρεις που ακολούθησαν το παιχνίδι του στημένου ηρωισμού και η φήμη τούς γύρισε την πλάτη.
Ο Άνταμ Μπιτς, που υποδύεται τον ερυθρόδερμο, είναι η αποκάλυψη: συγκλονιστικός όταν πατώνει από κίνητρα και ενοχές αβυσσαλέες και άλυτες, ενσαρκώνει τα χαμένα ιδανικά στο DNA της Αμερικής. Παρά τον σοβαρό, κλασικό χειρισμό μιας υπόθεσης που φωτίζεται από μια ασυνήθιστη πλευρά, υπάρχουν πλατειασμοί στην ταινία του Ίστγουντ, πλέον τού ότι η εισαγωγή θυμίζει πάρα πολύ στο πνεύμα και την κινηματογράφηση την απόβαση στη Νορμανδία στη Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν, χωρίς όμως την επείγουσα κόψη του Σπίλμπεργκ, ο οποίος ανέλαβε χρέη παραγωγού στην ταινία - έχοντας αγοράσει παλαιότερα και τα δικαιώματα του βιβλίου.
- Facebook
- Twitter
- E-mail
0