Ένας υπάλληλος των Ηνωμένων Εθνών, ο Τζέρι Λέιν, ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο, σε έναν αγώνα δρόμου ενάντια στον χρόνο, προκειμένου να σταματήσει μια θανατηφόρα πανδημία που μεταμορφώνει τους ανθρώπους σε «επιθετικά όντα». Ο ιός, όμως, εξαπλώνεται ραγδαία σε όλα τα πλάτη και μήκη του κόσμου, με αποτέλεσμα να απειλούνται άμεσα με ανατροπή στρατοί και κυβερνήσεις, αλλά και με αποδεκατισμό η ίδια η ανθρωπότητα.
Βασισμένος στο μυθιστόρημα του γιου του Μελ Μπρουκς, Μαξ Μπρουκς, ο Παγκόσμιος Πόλεμος Ζ έχει κομψότητα και ψυχρότητα αντίστοιχες του συμβιβαστικού, πολιτισμένου πνεύματος των Ηνωμένων Εθνών στην γκρίζα, στιβαρή και ομοιογενή φωτογραφία, στο ανέβασμα των σκηνών, στη διαδοχή των σημείων δράσης, από τη Φιλαδέλφεια στη Νότια Κορέα, την Ιερουσαλήμ και στο Κάρντιφ - η Κίνα, όπου ξεσπάει η πανδημική επίθεση των ζόμπι, σύμφωνα με το βιβλίο, εξαφανίστηκε για διπλωματικούς-εμπορικούς λόγους. Ο Μαρκ Φόστερ, ένας άνισος σκηνοθέτης με αυτοπεποίθηση και περιπετειώδεις φιλοδοξίες, έχει αποφύγει αίματα και ξεκοιλιάσματα, δηλαδή όλη την ασχήμια που θα περίμενε κανείς όταν νεκροζώντανοι με σπαστικές κινήσεις ορμάνε σαν αφηνιασμένοι στους έντρομους πολίτες, πετυχαίνοντας έτσι την ποθούμενη καταλληλότητα από 13 ετών. Ο ήχος, οξύς και διαπεραστικός, καθώς και ο σχεδιασμός των «πλασμάτων», είναι αποτελεσματικοί. Τα ζόμπι είναι αστραπιαία, μια διαφοροποίηση από το παλιό και πρωτοπόρο φιλμ του Ρομέρο που έχει ήδη πιστωθεί στον Ντάνι Μπόιλ και τον Χουάν Κάρλος Φρεσναντίγιο, με τις 28 Ημέρες και τις 28 Εβδομάδες Μετά, δύο απείρως πληρέστερες και τρομακτικότερες εκδοχές της μετα-αποκαλυπτικής θεομηνίας που φέρνει η εξάπλωση του θανατηφόρου ιού που κρύβεται πίσω από παρόμοιες υποθέσεις. Με τον αποκλεισμό του στοιχείου splatter, ο Φόστερ κράτησε την ταινία σε μια πιο αληθοφανή ατμόσφαιρα, υποβαθμίζοντας το φανταστικό σε μια ρεαλιστική απεικόνιση του Αρμαγεδδώνα. Ο πιο ικανός και συγκεντρωμένος Στίβεν Σόντερμπεργκ, χωρίς σπατάλες και ζόμπι, απέδωσε με πιο επείγουσα ακρίβεια την εξάπλωση ενός εξίσου ακαριαίου μικροβίου, αόρατου, γι’ αυτό και πιο ενδιαφέροντος, στο προπέρσινο Contagion. Στο φινάλε του Παγκόσμιου Πολέμου Ζ, που ξαναγράφτηκε και ξαναγυρίστηκε, σε ένα λαβυρινθώδες, κλινικό σκηνικό, μια επιστημονικοφανής εξήγηση χαλαρώνει την ομολογουμένως καλοϋπολογισμένη ένταση που προηγήθηκε, με αποκορύφωμα την επίθεση στην Ιερουσαλήμ και ένα φοβερό μελέ στο αεροπλάνο που κατευθύνεται προς την Ουαλία. Η παράθεση φονικών όγκων από ανεξέλεγκτα ζόμπι, με τις αθροιστικές καταλήψεις των μεγάλων κέντρων, δεν φτάνει ποτέ σε μια κλιμάκωση που να δικαιολογεί την ίδια την ύπαρξη της ταινίας. Πέρα από τα ρεπορτάζ που αναφέρουν έντονη ανησυχία του στούντιο για την τρίτη και τελευταία πράξη, η αλήθεια είναι πως η λύση του έργου φανερώνει ένα εύκολο συμμάζεμα που μετατίθεται αποκλειστικά στον πρωταγωνιστή του Παγκόσμιου Πολέμου Ζ.
Ο Τζέρι Λέιν του Μπραντ Πιτ μεταφράζεται κινηματογραφικά σε ένα είδος ουμανιστή-οικογενειάρχη, χωρίς πολλές εξηγήσεις για την προϋπηρεσία που τον κάνει εκ των ουκ άνευ ειδικό σε τέτοιου είδους κρίσιμο κλεφτοπόλεμο. Ο ηρωισμός του είναι ανθρώπινα απρόθυμος, οι αντιδράσεις του αρμόζουν σε έναν αιφνιδιασμένο που ενεργοποιεί σωτήριους αυτοματισμούς και μια καλοδουλεμένη λογική, και η συμπεριφορά του, χωρίς εξάρσεις και σπασμωδικές κορώνες, ανακουφιστικά προσγειωμένη σε σχέση με τα απονενοημένα γιούρια που βλέπουμε συχνότατα. Είναι σαφής η πρόθεσή του να συνδεθεί με μια κινηματογραφική σειρά που να απευθύνεται σε εφήβους, αλλά να το κάνει με εξυπνάδα και γούστο. Είναι παραπάνω αποστασιοποιημένος από την επικινδυνότητα των καταστάσεων - με ένα μείγμα coolness και αμηχανίας. Το αποτέλεσμα δεν τον εκθέτει, αλλά δεν προσθέτει τίποτα, ούτε σε εκείνον, ούτε στον θεατή. Το είδος έχει γνωρίσει τις δόξες του, αλλά σε δόσεις, μια και από μόνο του δεν είναι για χόρταση. Η ταινία έχει έναν μεγαλοπρεπή αλλά διαδικαστικό, γενικευμένο χαρακτήρα. Όπως είπε και ο κριτικός του «Slant», έχει την κόψη ενός συνεδρίου του ΟΗΕ. Κι έχει δίκιο.
- Facebook
- Twitter
- E-mail
9