Μετά τον οσκαρικό «Οδηγό Αισιοδοξίας» και τον βραβευμένο με 3 Χρυσές Σφαίρες «Οδηγό Διαπλοκής», ο Ντέιβιντ Ο'Ράσελ και η Τζένιφερ Λόρενς επιστρέφουν με μια συναρπαστική και βαθιά ανθρώπινη κωμωδία, υποψήφια για 2 Χρυσές Σφαίρες που θα προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες από 24 Δεκεμβρίου.
Εμπνευσμένο από την ζωή και την ραγδαία εξέλιξη της εφευρέτη και επιχειρηματία, Τζόι Μαγκάνο, το υποψήφιο για δύο Χρυσές Σφαίρες, «Joy» ακολουθεί την εκκεντρική πορεία μιας σκληρά εργαζόμενης αλλά μισο-διαλυμένης οικογένειας και του νεαρού κοριτσιού που με το σπαθί της γίνεται τελικά η λαμπερή ηγέτης τους.
Με δίψα για δημιουργία αλλά και την πίεση να φροντίσει τους γύρω της, η Τζόι βιώνει την προδοσία, τη δολιότητα, την απώλεια της αθωότητας και τα τραύματα που αφήνει πίσω η αγάπη, ενώ βρίσκει την δύναμη και την πίστη στον εαυτό της για να ακολουθήσει τα καταπιεσμένα όνειρά της. Το αποτέλεσμα είναι μια συναισθηματική, βαθιά ανθρώπινη κωμωδία για την ζωή μιας γυναίκας που αντιμετωπίζει τον αμείλικτο κόσμο του εμπορίου, το χάος της οικογένειας και τα μυστήρια της δημιουργίας, βρίσκοντας στην πορεία μια ανεξάντλητη πηγή χαράς.
Φτάσαμε ως εδώ με σκληρή δουλειά, υπομονή και ταπεινότητα. Θέλω να σου πω, μη σκεφτείς ποτέ πως ο κόσμος σού χρωστάει. Γιατί δεν σου χρωστάει.
Τι είναι μαγικό στη ζωή; Τι κάνει έναν άνθρωπο να προσπαθεί και να προσπαθεί, να πέφτει και να ξανασηκώνεται, να χτυπά το κεφάλι του στον τοίχο μέχρι να πετύχει; Και τι είναι αυτό που μεταμορφώνει τα αναπάντεχα σκαμπανεβάσματα μετά τον ερχομό της επιτυχίας σε μια συνεχή αίσθηση χαράς; Η όγδοη ταινία του Ντέιβιντ Ο’Ράσελ, «Joy», ακολουθεί την πρωταγωνίστριά του κατά τη διάρκεια τεσσάρων δεκαετιών, όσο εκείνη εξελίσσεται από χωρισμένη μητέρα σε επιτυχημένη επιχειρηματία, για να εξερευνήσει πώς το θάρρος, η αντοχή και η επιμονή μπορούν να εκτοξεύσουν τους ανθρώπους σε εξαιρετικές στιγμές δημιουργίας και αγάπης.
Το «Joy» έρχεται μετά από τρεις συνεχόμενες επιτυχίες για τον σεναριογράφο και σκηνοθέτη Ντέιβιντ Ο’Ράσελ –«The Fighter», «Οδηγός Αισιοδοξίας» και «Οδηγός Διαπλοκής»- που συνολικά συγκέντρωσαν 25 υποψηφιότητες για Όσκαρ. Όλα μοιράζονται με το «Joy» ένα κοινό θεματικό άξονα: τις γοητευτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει κανείς όταν θελήσει να επαναπροσδιορίσει τον εαυτό του. Το «Joy», που είναι υποψήφιο για τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ταινίας – Κωμωδία ή Μιούζικαλ, προχωρά περισσότερο την ιδέα αυτή, αφού είναι το πορτρέτο ενός ανθρώπου που, ενώ βομβαρδίζεται από χαοτικές καταστάσεις, ασταμάτητα εμπόδια και μια μακρά περίοδο ενδοσκόπησης, τελικά κερδίζει μια ουσιαστική ζωή. «Η ταινία δεν μιλά μόνο για την Τζόι», λέει η βραβευμένη με Όσκαρ και πρωταγωνίστρια της ταινίας, Τζένιφερ Λόρενς, που είναι επίσης υποψήφια για Χρυσή Σφαίρα για την ερμηνεία της. «Μιλά για την οικογένεια, τη φαντασία, την αυτοπεποίθηση, την αμείλικτη φύση της επιτυχίας. Πάνω από όλα, αγαπώ το πόσο αλλάζει η Τζόι. Λάτρεψα το γεγονός ότι την γνωρίζουμε ευάλωτη και κάπως ανασφαλή και τελικά καταλήγει κάπως ψυχρή και δυνατή, μια αληθινή αρχηγός της οικογένειας».
Δείτε το τρέιλερ
Ο κεντρικός χαρακτήρας είναι βασισμένος στην απίστευτη-κι-όμως-αληθινή ιστορία της Τζόι Μαγκάνο, μιας νοικοκυράς που στη δεκαετία του ’90 δημιούργησε έναν επιχειρηματικό κολοσσό στον χώρο των οικοκυρικών και εξελίχθηκε σε τηλεοπτική σταρ. Η διασημότερη εφεύρεσή της ήταν το Miracle Mop, μία επαναστατική σφουγγαρίστρα που στίβεται ‘μόνη της’, χάρη σε έναν ειδικό μηχανισμό τον οποίο σχεδίασε η ίδια η Μαγκάνο. Φοβερά ενισχυμένο από την παρουσία της Μαγκάνο στο κανάλι τηλεπωλήσεων QVC, το Miracle Mop ήταν το προϊόν που εγκαινίασε την επιχειρηματική αυτοκρατορία της.
Η ιστορία της, τόσο συνηθισμένη μέχρι μια ηλικία και τόσο διαφορετική στη συνέχεια, τράβηξε την προσοχή του Ντέιβιντ Ο’Ράσελ, που άρπαξε την ευκαιρία να πει μια παγκόσμια ιστορία για την καλειδοσκοπική φύση της ανθρώπινης προσπάθειας και όλα τα πολύχρωμα θραύσματα που δημιουργούν μια γεμάτη ζωή. «Πώς λες μια ιστορία 40 ετών», λέει ο Ο’Ράσελ, «από τη μαγεία της παιδικής ηλικίας και τον γάμο, το διαζύγιο και το μεγάλωμα παιδιών, μέχρι την επιστροφή στα παιδικά όνειρα; Πώς αφηγείσαι την ιστορία της ψυχής ενός ανθρώπου και πώς δείχνεις ότι η ψυχή αυτή αποτελείται από τους ανθρώπους που αγαπάμε, τις ιδέες που έχουμε, τα πράγματα που μας είναι πολύτιμα;».
Η Μαγκάνο είναι η βασική έμπνευση για την ταινία, αλλά ο Ο’Ράσελ χρησιμοποίησε στοιχεία και από ιστορίες άλλων δυναμικών γυναικών (μερικές, μάλιστα, ήταν φίλες της μητέρας του), που τόλμησαν να υλοποιήσουν τις ιδέες τους, πετυχημένες ή μη. «Βρίσκω συναρπαστικό αυτό που οδηγεί κάποιον να ξεκινήσει κάτι μέσα στο σπίτι του και να προσπαθήσει έτσι να χαράξει έναν διαφορετικό δρόμο για τον ίδιο και την οικογένειά του. Τόσες γυναίκες έχουν νιώσει ότι βρίσκονται σε αδιέξοδο και αποφάσισαν να δημιουργήσουν τις δικές τους ευκαιρίες. Στην περίπτωση της Τζόι, το πραγματικό ερώτημα που αντιμετωπίζει με το πέρασμα των χρόνων είναι το πώς μπορεί να μείνει αληθινή σε αυτό που είναι. Πώς μπορεί να το κάνει αυτό όταν αντιμετωπίζει τους τόσους συμβιβασμούς της ενήλικης ζωής; Και -το κυριότερο - πώς κρατάς ζωντανό το καρδιοχτύπι των ονείρων που είχες όταν ήσουν παιδί;».
Οι (βιολογικές ή αυτοσχέδιες) οικογένειες ήταν πάντα σημαντικές στις ταινίες του Ο’ Ράσελ, που βρίσκει συναρπαστικούς τους αστείους, εκκεντρικούς και αναπάντεχους τρόπους με τους οποίους δένουν τα μέλη τους. «Η οικογένεια της Τζόι τής πρόσφερε αγάπη αλλά και εμπόδια. Με ενδιαφέρουν οι οικογένειες που μπορεί να είναι αντισυμβατικές και ραγισμένες, αλλά και γόνιμο έδαφος για να φυτρώσει το πιο όμορφο λουλούδι. Ακόμη και οι περιορισμοί που της βάζουν, την βοηθούν, αφού την κάνουν πιο αποφασισμένη. Αναγκάζεται να μάθει να είναι εκείνη με τη μεγαλύτερη αντοχή, αυτή που τους φροντίζει όλους. Και αυτό για μένα είναι ό,τι πιο όμορφο στις οικογένειες, ακόμη και όταν είναι πολύπλοκες, προβληματικές. Η Τζόι μένει αληθινή σε αυτό που ήταν, ακόμη και αφότου αποκτά τα πάντα».
Παρόλο που στη σύντομη καριέρα της έχει προλάβει να υποδυθεί μερικούς καταπληκτικούς, πλούσιους χαρακτήρες, ο ρόλος της Τζόι έδωσε στην Τζένιφερ Λόρενς την ευκαιρία να δοκιμάσει κάτι εντελώς διαφορετικό: το πορτρέτο μιας αυτοδημιούργητης γυναίκας που από απλή νοικοκυρά κατέληξε μεγαλοεπιχειρηματίας, μαθαίνοντας να πιστεύει στον εαυτό της, να διεκδικεί την εξουσία και να μένει πιστή στα ιδανικά της. Είναι μακράν ο πιο περίπλοκος γυναικείος χαρακτήρας στη φιλμογραφία του Ο’Ράσελ και μία πρόκληση που η Λόρενς δεν μπορούσε να αρνηθεί. Διανύοντας 40 χρόνια στη ζωή της Τζόι, εξάλλου, μοιάζει σαν πολλοί ρόλοι σε έναν: η ατρόμητη εφευρέτης, η κατάκοπη χωρισμένη μητέρα, η ψυχρή διαπραγματευτής, η νευρική κόρη, και μια γυναίκα που βρίσκει την ευτυχία διατηρώντας την ισορροπία της. «Θα έκανα τα πάντα για τον Ντέιβιντ, για εκατομμύρια διαφορετικούς λόγους», εξηγεί η Λόρενς. «Όταν μου τηλεφώνησε για να μου προτείνει να κάνουμε μια ταινία για τη γυναίκα που εφηύρε το MiracleMop, ήξερα αμέσως ότι θα ήταν κάτι το ξεχωριστό. Ήταν γεμάτο από την φαντασία του Ντέιβιντ – όχι μόνο η ιστορία της μάχης μιας γυναίκας για να πετύχει, αλλά και να καταλάβει τι σημαίνει η ευτυχία αφού έχεις πετύχει. Μου έμαθε να είμαι κι εγώ πιο τολμηρή, χάρη και στην δυνατή σχέση μου με τον Ντέιβιντ – ξέρει πώς να φτάσει σε ένα ιδιαίτερο κομμάτι της καρδιάς μου και του είμαι ευγνώμων που με επιλέγει για τις δουλειές του».
Για τον Ο’Ράσελ, η επιλογή της Λόρενς ήταν μονόδρομος. «Πάντα πίστευα ότι είχε τον εσωτερικό κόσμο και ψυχισμό μιας μεγαλύτερης γυναίκας. Ήταν πάντα η μόνη που θα μπορούσε να υποδυθεί την Τζόι. Έχει μια τεράστια καρδιά και ένα φοβερά δημιουργικό πνεύμα. Μπορεί να ενταχθεί σε διάφορους κόσμους αλλά και να προσαρμοστεί στο αναπάντεχο. Είχα την χαρά να την βλέπω να κάνει ένα μεγάλο ταξίδι, αφού είναι η πρώτη φορά που η Τζένιφερ ‘κουβαλά’ μια δραματική ταινία στους ώμους της. Η ερμηνεία της καλύπτει όλο το εύρος της ψυχής της Τζόι. Έπρεπε να δουλέψει αρκετά για να βρει τον τρόπο να είναι το κέντρο κάθε σκηνής – όχι με τρόπο φωναχτό, αλλά αθόρυβο και δυνατό».
Γύρω από τη Λόρενς, ο Ο’Ράσελ, όπως άλλωστε το συνηθίζει, συγκέντρωσε ένα διαλεχτό καστ εκκεντρικών χαρακτήρων: ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο είναι ο αγιάτρευτος ρομαντικός πατέρας της, ο Έντγκαρ Ραμίρεζ είναι ο πρώην άντρας της, ένας αποτυχημένος μουσικός που ζει στο υπόγειο του σπιτιού της μαζί με τον πατέρα της, η Νταϊάν Λαντ είναι η γιαγιά της, η μόνη πηγή αγάπης και υποστήριξης, η Βιρτζίνια Μάντσεν είναι η εθισμένη στις σαπουνόπερες μητέρα της, η Ιζαμπέλα Ροσελίνι είναι η πλούσια σύντροφος του πατέρα της, η Ντάσα Πολάνκο είναι η έμπιστη φίλη της, η Ελίζαμπεθ Ρομ είναι η ανταγωνιστική αδελφή της και ο Μπράντλεϊ Κούπερ είναι ένας στενός της συνεργάτης.
«Το να δουλεύεις σε μια ταινία του Ντέιβιντ είναι σα να είσαι σε τσίρκο», σχολιάζει γελώντας ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο, συχνός πια συνεργάτης του Ο’Ράσελ, «με όλη αυτή την ενέργεια στην ατμόσφαιρα και τους διάφορους συνεργάτες να πηγαινοέρχονται. Κάνει ταινίες σαν να γράφει με την κάμερά του και εμείς είμαστε εκεί στις άκρες των χεριών του, έτοιμοι για τις οδηγίες μας κάθε στιγμή. Ο Ντέιβιντ βρίσκει τις αντιθέσεις των χαρακτήρων, γιατί αυτές ακριβώς είναι και οι αντιθέσεις τους στη ζωή. Τις αντιλαμβάνεται καταπληκτικά και σκοπός του είναι να τις ανακαλύπτει σε όλες του τις ταινίες».
Για την Ιζαμπέλα Ροσελίνι, το «Joy» ήταν η πρώτη της εμπειρία με τον Ντέιβιντ Ο’Ράσελ και, παρά το άγχος της προσαρμογής και της συνεργασίας της με τον «τρομερά ταλαντούχο», όπως λέει, Ρόμπερτ Ντε Νίρο, απόλαυσε την εμπειρία και τον ρόλο της. «Είναι ένας τόσο πλούσιος χαρακτήρας. Και αυτό είναι χαρακτηριστικό του Ντέιβιντ: σε λίγες στιγμές μπορεί να δημιουργήσει ολοκληρωμένους ανθρώπους».
Μέρος της ευρύτερης οικογένειας της Τζόι είναι και ο Νιλ Ουόκερ, τον οποίο υποδύεται ο επίσης συχνός συνεργάτης του Ο’Ράσελ, και δις υποψήφιος για Όσκαρ υπό τις σκηνοθετικές του οδηγίες, Μπράντλεϊ Κούπερ. «Ο Νιλ είναι μία σύνθεση αρκετών συνεργατών της Τζόι στο κανάλι τηλεπωλήσεων QVC. Είναι ένας τύπος που γίνεται όλο και πιο ήρεμος όσο η πίεση μεγαλώνει, διατηρεί την ψυχραιμία του ανάμεσα στο απόλυτο χάος. Συναντά τη Τζόι την περίοδο που είναι έτοιμη να αλλάξει τη ζωή της και της δίνει την ευκαιρία να το κάνει». Η μεγαλύτερη απόλαυση για τον ίδιο όσον αφορά το «Joy», πάντως, ήταν το να βλέπει από κοντά το χτίσιμο της ερμηνείας της Τζένιφερ Λόρενς. «Έχει αποκτήσει μια απίστευτη δύναμη. Την είχε από την αρχή αλλά τώρα εκφράζεται με νέους τρόπους», σχολιάζει. «Έχει έναν πολύ προσγειωμένο τρόπο να χειρίζεται την πορεία ενός ρόλου, μου θυμίζει σε αυτό τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο».
Ακόμη και όταν τα όνειρά της πραγματοποιούνται, η Τζόι δεν σταματά να αντιμετωπίζει προβλήματα, κάτι στο οποίο επέμεινε εξαρχής ο Ο’Ράσελ. «Τα πράγματα δεν σταματούν στην επιτυχία, τα προβλήματα συνεχίζουν, άρα πρέπει κι εσύ να συνεχίσεις να τα ξεπερνάς. Το να αναγνωρίζεις τα προβλήματα δεν σημαίνει ότι είσαι αγνώμων για την επιτυχία αλλά νομίζω όλοι μας έχουμε τον φόβο ότι θα χάσουμε ό,τι έχουμε. Το πιο συναρπαστικό της ιστορίας αυτής είναι να δείξουμε τον τρόπο με τον οποίο η Τζόι βρίσκει την ωριμότητα να συνεχίσει. Το δυσκολότερο και ομορφότερο πράγμα στη ζωή είναι το να συνεχίζεις να βρίσκεις προθυμία και αντοχή».
Συντελεστές:
Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Ο'Ράσελ
Σενάριο: Ντέιβιντ Ο'Ράσελ
Παραγωγή: Ντέιβιντ Ο'Ράσελ, Τζον Ντέιβις, Μέγκαν Έλισον, Τζόναθαν Γκόρντον, Κεν Μοκ
Ηθοποιοί:Τζένιφερ Λόρενς, Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Μπράντλεϊ Κούπερ, Έντγκαρ Ραμίρεζ, Ιζαμπέλα Ροσελίνι, Ελίζαμπεθ Ρομ, Βιρτζίνια Μάντσεν, Νταϊάν Λαντ
Φωτογραφία: Λάινους Σάντγκρεν
Μοντάζ: Άλαν Μπαουμγκάρντεν, Τζέι Κάσιντι, Τομ Κρος, Κρίστοφερ Τέλεφσεν
Καλλιτεχνική διεύθυνση: Πίτερ Ρόγκνες
Μουσική: Ντέιβιντ Κάμπελ, Ουέστ Ντίλαν Θόρντσον
Διάρκεια: 124'
Διανομή: Odeon
