Αν και δεν αποτελεί ακριβώς επιστροφή σε φόρμα, το Γράμμα από το παρελθόν είναι μια μεγάλη ανακούφιση σε σχέση με τις πολλές πρόσφατες στραβοτιμονιές του κάποτε εξαιρετικά υπολογίσιμου Άτομ Εγκογιάν, κυρίως γιατί βασίζεται σε ένα εξαιρετικό, γεμάτο σασπένς σενάριο. Το δράμα, που είδαμε στο περσινό Φεστιβάλ Βενετίας, δεν επιτρέπει αποκαλύψεις για τις λεπτομέρειες της πλοκής, καθώς η προσπάθεια ενός γηραιού ανθρώπου, του αμνησιακού Ζεβ, αμέσως μετά τον θάνατο της συζύγου του, να βρει τον δολοφόνο της οικογένειάς του, 70 χρόνια πριν, στο στρατόπεδο του Άουσβιτς, κρύβει μυστικά και πολύ περισσότερες ανατροπές κατά τη μακρά διαδρομή του προς τη λύτρωση. Πρόκειται για ένα έργο ταυτότητας και εκδίκησης, με γνώση και μαστοριά φτιαγμένο, που υποστηρίζεται μοναδικά από τον Κρίστοφερ Πλάμερ σε μια πολύ δύσκολη ερμηνεία, αφού καλείται συνεχώς να αντιδρά με άξονα την προχωρημένη ηλικία του, την εναλλαγή στα ξέφωτα και στα τρίσβαθα της άνοιας και με απωθημένες πληροφορίες που αφυπνίζονται από τα περιστατικά που συμβαίνουν ερήμην του ή πυροδοτούνται έντεχνα από τον φίλο του στο γηροκομείο – εξαιρετικός και ο Μάρτιν Λαντάου. Το φινάλε είναι αριστοτεχνικό και αποζημιώνει για τη μάλλον ανέμπνευστη σκηνοθεσία στο road trip του πρωταγωνιστή.
βασιλης βασιλειαδης
Ο αγαπημένος μου δημιουργός κι ένας από τους πιο ταλαντούχους εν ζωή κινηματογραφικούς δραματουργούς επιστρέφει μετά τα στραβοπατήματα των πρόσφατων devil's knot και cloe για να αποδείξει πως δεν πρέπει να τον διαγράψουμε από την λίστα των σπουδαίων τόσο εύκολα(και τόσο αχάριστα...).Μετά το προπέρσινο πολύ καλό the captive,τώρα επανακάμπτει πλήρως και μας δίνει το αριστουργηματικό remember,μία ταινία,η οποία σε πρώτο επίπεδο είναι ένα τυπικό road movie αναμνήσεων ενός ηλικιωμένου,σε δεύτερο επίπεδο ένα αγωνιώδες θρίλερ μυστηρίου με τις εξελίξεις της πλοκής να εκπλήσσουν και να εντυπωσιάζουν με την αριστοτεχνική τους δόμηση από τον σεναριογράφο Benjamin August,σε τρίτο επίπεδο (ακόμη)μία ταινία για το δράμα των Εβραίων στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και σε τέταρτο και πιο ουσιώδες επίπεδο ένα ανατριχιαστικό και απαραίτητο μήνυμα στην ανθρωπότητα για την έννοια και την σημασία της μνήμης,τις παγίδες της λήθης,το βαρύ προσωπικό τίμημα της ανασκαφής στο παρελθόν και της εμμονής μ' αυτό,τις αυταπάτες που κρύβει η επιθυμία για εκδίκηση,αλλά και τί σημαίνει πραγματικά εκδίκηση και ποιός ωφελείται στ' αλήθεια απ' αυτήν.Ο Atom Egoyan γι' αυτήν την ταινία εγκαταλείπει(ελπίζω προσωρινά)το σύνηθες και αγαπημένο του μοτίβο αφήγησης στο οποίο μας έχει καλομάθει,ειδικά με το σπουδαίο Felicia's journey,το adoration,το captive κ.ά.,δηλαδή την εναλλαγή σκηνών του παρόντος μ' αυτές του παρελθόντος σε σημείο να μπερδεύεσαι και να μην ξέρεις εάν η σκηνή που βλέπεις ανήκει στο ένα ή το άλλο και επιλέγει μία τυπική γραμμική αφήγηση,χωρίς,βέβαια,αυτό να ζημιώνει την θέαση στο ελάχιστο:το remember είναι μία ταινία που βλέπεις με κομμένη την ανάσα!Επίσης,δεν υιοθετεί τα γνωστά του εκφραστικά μέσα των προηγούμενων έργων του και πιο συγκεκριμένα του άψογου Felicia's journey:τα επίμονα μονόπλανα,τα πανοραμικά και τα travelling διαρκείας αντικαθίστανται από τα τυπικά κάδρα και cut στο μοντάζ που βλέπουμε και σε τόσες άλλες ταινίες,με μόνο την διεύθυνση φωτογραφίας και τα χρώματα να θυμίζουν την οικεία εικόνα των έργων του.Τα δύο προαναφερθέντα είναι αρκετά για να χαρακτηρίσουν το remember ως την ταινία του Egoyan που θυμίζει λιγότερο Egoyan,αλλά ευτυχώς ο πυρήνας του είναι αρκετός για να σώσει την κατάσταση,αλλά και το fanbase(αν υπάρχει,ελπίζω να υπάρχει,διότι το αξίζει!)του σκηνοθέτη:η περιπέτεια της οικογένειας,η εθνική ταυτότητα και η ευθύνη αυτής,τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα ως υπόβαθρο και καταλύτης της πλοκής,αλλά και η θέση του Ανθρώπου στους άνωθεν θεσμούς βρίσκονται κι εδώ στην καρδιά του φιλμ και στο μυαλό του δημιουργού.Η μεγάλη αξία της ταινίας έγκειται στο ότι σου δείχνει την αλληλεπίδραση της συλλογικής με την ατομική μνήμη και τον ρόλο και την αιτία του ψεύδους στην σχέση αυτή με τον πιο συναρπαστικό τρόπο:μέσα από ένα φυσιολογικό(άρα και φαινομενικά αθώο...)πρόβλημα υγείας,το οποίο όμως κρύβει από τον ίδιο τον πάσχοντα πολλά περισσότερα απ' αυτά που θα ήθελε και θα τον συνέφερε να θυμάται.Αντίστοιχο προβληματισμό και παρόμοια μέθοδο δόμησης της ιστορίας σε συνάρτηση με την Ιστορία βλέπουμε και στην επίσης έξοχη ταινία Lore(τα παιδιά του πολέμου),πάλι με ναζί και διαστρέβλωση των γεγονότων προς αποκόμιση ενός συγκεκριμένου οφέλους το οποίο,όμως,αποκαλύπτεται στα συνταρακτικά τέλη των δύο ταινιών.
Αναφορά
| Μόνιμος σύνδεσμος |
- Facebook
- Twitter
- E-mail
3