Πολύ πριν γίνουν οι μεγαλύτεροι εχθροί, ήταν κολλητοί φίλοι, δούλευαν μαζί, αλλά και με άλλους μεταλλαγμένους, για να σταματήσουν τη μεγαλύτερη απειλή που είχε γνωρίσει ποτέ ο κόσμος. Στην πορεία, όμως, δημιουργήθηκε μια ρήξη ανάμεσά τους, που οδήγησε στον αιώνιο πόλεμο μεταξύ της Αδελφότητας του Mαγκνίτο και των X-Men του Καθηγητή Εξ.

Η σειρά φεύγει από τα χέρια του Μπρετ Ράτνερ κι επανέρχεται στον νονό, τον Μπράιαν Σίνγκερ, ο οποίος είχε σκηνοθετήσει τις δυο πρώτες ταινίες (σαφώς ανώτερες απ’ την τρίτη) κι εδώ υπογράφει το στόρι και κάνει παραγωγή, με σκηνοθέτη τον Μάθιου Βον, δημιουργό του Layer Cake. Με το Kick-Ass, ο Βον έκανε πιρουέτες στα χωράφια των υπερ-ηρώων, όμως με αυτό το prequel του σινεκόμικ της Marvel κολυμπάει κανονικά στα νερά μιας σειράς που έλκει την καταγωγή της από την μεταπολεμική εποχή και ορθώς εδώ τοποθετείται χρονικά στο διάστημα ανάμεσα στον Δεύτερο Παγκόσμιο και τον Ψυχρό Πόλεμο. Η σύλληψη ανήκει στον Σίνγκερ (ο οποίος απέρριψε την παλιά εκδοχή της Marvel περί πράκτορα στο Θιβέτ) και η ταινία ψάχνει τα γεγονότα που διαμόρφωσαν την πορεία του Μαγκνίτο και του Καθηγητή Εξ, τους λόγους που τους χώρισαν και τη φιλοσοφία πίσω από τις διαφορές τους.

Από τις προηγούμενες ταινίες είχαμε αντιληφθεί πως κάποτε ο ένας θαύμαζε τον άλλο και πως ο Μαγκνίτο δεν είναι ακριβώς κακός, αλλά παραστρατημένος στον αγώνα του για δικαίωση των μεταλλαγμένων, ένας Μάλκολμ Εξ στον αντίποδα του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ του Καθηγητή. Συναντάμε τον Έρικ μικρό παιδί, εβραίο αιχμάλωτο, προικισμένο, στα χέρια ενός ανείπωτα διαβολικού αξιωματούχου, ο οποίος δοκιμάζει τις μαγνητικές δυνάμεις του με σαδισμό κι απόλαυση, όπως δείχνει η ερμηνεία του Κέβιν Μπέικον ως Δόκτορα Ρίχτερ, που αργότερα ξαναβλέπουμε ως Σεμπάστιαν. Ο θυμός του Έρικ είναι δικαιολογημένος και από την οργή του απορρέει η ανεξέλεγκτη εκρηκτικότητά του. Επίσης, κατανοούμε τις ευγενικές προθέσεις, τον ελαφρύ σνομπισμό και την ακαδημαϊκή μόρφωση του Ξάβιε. Εκτός απ’ τις διαφορές στον χαρακτήρα τους, στα πρόσωπα του Έρικ και του Ξάβιε πολεμούν δυο κοινωνικές τάξεις, ενώ ταυτόχρονα αποκτούν έναν αδελφικό δεσμό, λόγω της μειονότητας στην οποία ανήκουν.

Στρατολογώντας τα υπόλοιπα μεταλλαγμένα παιδιά, ανακαλύπτουν πως είναι προϊόντα του ελάχιστου μορίου, κάτι ανάμεσα σε ατυχήματα της φύσης και επιστημονικές ανωμαλίες. Εξαρτάται από αυτούς αν θα μετατρέψουν τις διαφορές που τους προκαλούν ντροπή, αμηχανία ή πρόβλημα, σε ατού με διαστάσεις ανυπολόγιστες. Ωστόσο, η επιλογή είναι σχεδόν πολιτικό θέμα, μια συνισταμένη των κοινωνικών συγκυριών και των χαρακτηριστικών του καθενός από τους ήρωες. Τα στρατόπεδα είναι δυο: ο ενωτικός και συναινετικός Ξάβιε, και ο «ακτιβιστής», ορμητικός και παρορμητικός Έρικ. Πειράζοντας την ιστορία, αλλά όχι όπως ο Ταραντίνο ξεμάλλιασε τον Χίτλερ και τα τσιράκια του στους Άδοξους Μπάσταρδους, ο Σίνγκερ με τον Βον παρεμβάλλουν τους μεταλλαγμένους σε μια υποθετική αφορμή για τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, τότε που η σύρραξη κρεμόταν από μια κλωστή, με την κινητοποίηση των ενόπλων δυνάμεων Σοβιετικής Ένωσης και ΗΠΑ στον Κόλπο των Χοίρων (ένα σεναριακό πρόσχημα έναντι του ιστορικού προσχήματος).

Και η ταινία λειτουργεί μια χαρά στη φαντασία της, με ισορροπημένη χρήση του μοντάζ και της σκηνογραφίας που αρέσει στον Σίνγκερ (κλασική, classy, λίγο κιουμπρικική) και, για να μην ξεχνιόμαστε, με μια αίσθηση καλοκαιρινής περιπέτειας για μεγάλα, και σαφώς πιο σκεπτόμενα παιδιά. Η δράση και τα εφέ δεν φτάνουν στα επίπεδα των πρώτων δυο ταινιών, αλλά οι χαρακτήρες είναι στην πλειονότητά τους θαυμάσιοι. Ο Τζέιμς Μακαβόι και ο Μάικλ Φασμπέντερ (Εξ και Μαγκνίτο αντίστοιχα) είναι εξίσου δυνατοί και συγκινητικοί, οι καλύτερες πιθανές επιλογές για την ηλικία που απαιτείται, δυο ηθοποιοί που αποδίδουν ψυχολογικά την αδελφική αγάπη που έδεσε τους δυο ηγέτες, εκπροσωπώντας τις αντίρροπες δυνάμεις που ευθύνονται για τη ρήξη. Η επωδός της ψυχικής ενδυνάμωσης («είμαι μεταλλαγμένη και είμαι περήφανη») που εκφέρει σαν mantra η κολλητή του Ξαβιέ, η Μυστίκ, μπορεί ν’ ακούγεται λίγο αφελής, αλλά συγχωρείται, αφού ανήκει στην πολιτική αθωότητα των ‘60s, που αποτελούν το οργανικό σάουντρακ της πλοκής.